Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 66 lat temu zmarł kontradmirał Włodzimierz Steyer…
2023-09-15, 10:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/

66 lat temu zmarł kontradmirał Włodzimierz Steyer, dowódca obrony Helu w 1939 roku

Wlodzimierz Steyer. [fot: wikipedia/domena publiczna/ R. Witkowski, Ostatnia reduta, Gdańsk 1973.]
Wlodzimierz Steyer. [fot: wikipedia/domena publiczna/ R. Witkowski, Ostatnia reduta, Gdańsk 1973.]
66 lat temu, 15 września 1957 roku, zmarł Włodzimierz Steyer, kontradmirał, morski oficer pokładowy okrętów nawodnych, jeden z twórców floty II Rzeczpospolitej. Po wojnie odbudowywał Marynarkę Wojenną, lecz po kilku latach znalazł się w gronie oficerów represjonowanych przez reżim komunistyczny.
W czasie kampanii polskiej 1939 roku był dowódcą Rejonu Umocnionego Hel. Od pierwszego dnia wojny półwysep był atakowany z powietrza i morza. Od 12 września również z lądu. Włodzimierz Steyer miał do dyspozycji około 3000 żołnierzy i marynarzy i kilka niewielkich okrętów. Po upadku obrony Oksywia, Hel był ostatnim punktem oporu na polskim Wybrzeżu. Bronił się do 2 października. "Odchodząc do niełatwej niewoli pamiętajcie, że jesteście Polakami, pamiętajcie, że Polak powinien mieć swój honor, i pamiętajcie, że my tu wrócimy" - powiedział Steyer do swoich żołnierzy tuż przed kapitulacją.

Po wkroczeniu na Hel, gdy Niemcy przesłuchiwali Włodzimierza Steyera, nie mogli uwierzyć, że ich pancernik Schleswig-Holstein został uszkodzony ostrzałem z niewielkiej baterii cyplowej Boforsa 152,4 milimetra. Przypuszczali, że na Helu znajduje się bateria o dwukrotnie większym kalibrze.

Do 1945 roku Steyer był więziony w niemieckich oflagach. Po wojnie, w przeciwieństwie do wielu innych oficerów przedwojennej marynarki, wrócił do rządzonej przez komunistów Polski. Został mianowany szefem Misji Morskiej w Moskwie i podpisał umowę, na podstawie której flota sowiecka przekazała Polsce 23 używane okręty. Awansowano go do stopnia kontradmirała. W latach 1947-1950 pełnił funkcję dowódcy Marynarki Wojennej.

W 1950 roku nie wydał zgody na aresztowanie przez Główny Zarząd Informacji Wojska Polskiego dowódcy ORP "Błyskawica" komandora Zbigniewa Węglarza. Ta decyzja była początkiem represji wojskowej bezpieki wobec Włodzimierza Steyera. W marynarce wojennej nastąpiła czystka, której kulminacyjnym momentem był pokazowy proces komandorów - siedmiu wysokich oficerów Marynarki Wojennej fałszywie oskarżonych o szpiegostwo i dywersję. Pięciu z nich skazano na karę śmierci, wykonano trzy wyroki. Włodzimierz Steyer uniknął procesu, jednak skazano go na zapomnienie - został odwołany ze stanowiska dowódcy marynarki i przeniesiony w stan spoczynku. W związku z niewielką emeryturą, podjął pracę między innymi w Powszechnej Kasie Oszczędności czy w Związku Gminnych Spółdzielni Samopomoc Chłopska.

Kontradmirał Steyer był także autorem i tłumaczem artykułów z dziedziny sił morskich. W latach 30-tych rozpoczął twórczość beletrystyczną, najpierw pod pseudonimem Brunon Dzimicz, a od 1947 roku pod własnym nazwiskiem. Napisał książki: "Samotny krążownik", "Skaza marynarska", "Eskadra niescalona", "Przygody mata Moreli" i "Samotny półwysep". Przedwojenny oficer zmarł 15 września 1957 roku. Został pochowany z honorami wojskowymi na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Gdyni-Redłowie.

(więcej)

Włodzimierz Steyer urodził się 15 lipca 1892 roku w Montrealu w rodzinie polskich emigrantów. Wkrótce rodzina przeniosła się do Petersburga. Steyer należał do tych oficerów Marynarki Wojennej, którzy pierwsze szlify zdobywali służąc pod carską banderą. W wieku kilkunastu lat wstąpił w szeregi Korpusu Marynarskiego, kształcącego przyszłych marynarzy rosyjskiej floty wojennej. W 1913 roku ukończył kurs artylerii morskiej i rozpoczął służbę na krążowniku "Askold", jako młodszy oficer artylerii. Wziął na nim udział w I wojnie światowej. Ranny w 1917 roku, pełnił potem służbę w Finlandii, a także w eskadrze murmańskiej. Po jej rozwiązaniu wrócił do Polski, która odradzała się po 123 latach niewoli.

Nasz kraj rozpoczynał budowę marynarki wojennej niemal od początku. W listopadzie 1918 roku przystąpiono do prac nad tworzeniem flotylli rzecznej na Wiśle, a rok później zakupiono pierwszy okręt, na którym podniesiona została polska bandera. Nie posiadając praktycznie potencjału bojowego, Polska miała jednak wyszkolone i doświadczone kadry dowódcze i marynarskie.

W 1919 roku Włodzimierz Steyer wstąpił w szeregi Wojska Polskiego i otrzymał nominację na zastępcę komendanta Portu Wojennego Modlin. Od 1921 do 1922 roku prowadził Tymczasowe Kursy Instruktorskie dla Oficerów. Pod koniec lat 20-tych został przewodniczącym komisji odbioru okrętów we Francji.

W kolejnych latach brał udział w przyjmowaniu do polskiej floty nowoczesnych okrętów - ORP "Grom", "Gryf" i "Błyskawica" - które w drugiej połowy lat 30-tych, wraz z ORP "Burza" i "Wicher", stanowiły podstawę nawodnych sił Marynarki Wojennej. Jej dowództwo rozwijało także infrastrukturę lądową. Za priorytet uznano wówczas budowę umocnień na Helu.

W 1937 roku Steyer został dowódcą Rejonu Umocnionego Hel. W 1939-tym, od 1 września przez miesiąc, współdowodził obroną Półwyspu Helskiego.

W nocy z 27 na 28 września na Hel dotarła zaszyfrowana depesza od generała Juliusza Rómmla, informująca o kapitulacji Warszawy. Decyzję o poddaniu Helu, Rómmel zostawił dowódcy Obrony Wybrzeża kontradmirałowi Józefowi Unrugowi, który zwołał naradę oficerów w celu podjęcia decyzji. Obecny na niej Steyer miał powiedzieć: "Wszyscy kapitulują we wrześniu. My wytrzymamy do października!". Unrug, Steyer i pozostali wyżsi oficerowie zdecydowali o poddaniu się, w związku z wyczerpywaniem się zapasów amunicji, żywności i obawą przed generalnym szturmem niemieckim. Hel bronił się do 2 października.

Do końca wojny Włodzimierz Steyer przebywał w niewoli w niemieckich oflagach. Potem wrócił do Polski. W 1947 roku został dowódcą Marynarki Wojennej. W 1950-tym nie wydał zezwolenia na aresztowanie dowódcy ORP "Błyskawica" komandora Zbigniewa Węglarza, co było jednym z powodów odwołania go w trybie natychmiastowym z funkcji dowódcy. Z symboliczną emeryturą odszedł w zapomnienie.

Kontradmirał Włodzimierz Steyer został uhonorowany wieloma odznaczeniami. W 1945 roku otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari. W komunistycznej Polsce przyznano mu Krzyż Oficerski, a potem Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Przed II wojną światową dostał między innymi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921, francuski Krzyż Wojenny z Palmą oraz Krzyż Wojenny z Gwiazdą, a także angielski Królewski Medal Wiktoriański oraz Medal Służby Ogólnej.

Zmarł 15 września 1957 roku w Szpitalu Marynarki Wojennej w Gdańsku-Oliwie.

Zobacz także

2023-12-01, godz. 09:00 105 lat temu wprowadzono biało-czerwoną szachownicę, znak polskiego lotnictwa wojskowego 105 lat temu, 1 grudnia 1918 roku, wszedł w życie rozkaz wprowadzający biało-czerwoną szachownicę, jako standardowe oznaczenie polskich samolotów wojskowych… » więcej 2023-12-01, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 1 grudnia » więcej 2023-11-30, godz. 16:00 z Instytuty pamięci z krajów bałtyckich, Polski i Ukrainy chcą wpisania listów na korze brzozowej na listę UNESCO Pięć instytutów pamięci - z Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy - chce wpisania na listę UNESCO listów zesłańców napisanych na korze brzozowej. W… » więcej 2023-11-30, godz. 15:00 Jan Józef Kasprzyk odznaczył dziennikarzy Informacyjnej Agencji Radiowej Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk odznaczył pięcioro dziennikarzy Polskiego Radia - Informacyjnej Agencji Radiowej… » więcej 2023-11-30, godz. 11:00 30 lat temu zmarł Wacław Jędrzejewicz, działacz konspiracyjny, oficer wywiadu 30 lat temu - 30 listopada 1993 roku - w Stanach Zjednoczonych zmarł Wacław Jędrzejewicz, działacz konspiracyjny, oficer polskiego wywiadu, w 1914 roku współorganizator… » więcej 2023-11-30, godz. 09:00 Mija 215. rocznica szarży polskiej kawalerii pod Somosierrą 215 lat temu, 30 listopada 1808 roku, polska kawaleria przeprowadziła słynną szarżę w przełęczy Somosierra w Hiszpanii. Był to przykład niezwykłego męstwa… » więcej 2023-11-30, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 30 listopada » więcej 2023-11-29, godz. 16:00 Jutro (30.11) prezentacja książki o braciach Kowalczykach Konferencja odbędzie się w Urzędzie Wojewódzkim. Tytuł publikacji to: "Bracia Polscy - oczami UB i SB". Jest ona zapisem historii braci Kowalczyków i Kmiołków… » więcej 2023-11-29, godz. 13:00 Wystawa i film w Muzeum Niepodległości z okazji 105. rocznicy nadania praw wyborczych kobietom w Polsce Muzeum Niepodległości w Warszawie przygotowało wystawę z okazji 105. rocznicy nadania praw wyborczych kobietom w Polsce. Ekspozycja "Entuzjastki, siłaczki… » więcej 2023-11-29, godz. 12:00 Na Zamku Królewskim trwa konferencja o polskich prezydentach na uchodźstwie Fenomenowi politycznemu, którym byli prezydenci Rzeczpospolitej na uchodźstwie, poświęcona jest konferencja (28-29.11) na Zamku Królewskim w Warszawie. Zdaniem… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »