Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 50 lat temu rozpoczęła się produkcja 'malucha'…
2023-06-06, 12:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł

50 lat temu rozpoczęła się produkcja "malucha", czyli Fiata 126p

Muzeum Malucha w Bielsku-Białej [fot. Maciej Marciński]
Muzeum Malucha w Bielsku-Białej [fot. Maciej Marciński]
50 lat temu, 6 czerwca 1973 roku, z taśmy produkcyjnej w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej zjechał pierwszy Fiat 126 "p", potocznie nazywany "maluchem". Dopiero miesiąc później, w najważniejsze święto narodowe PRL - 22 lipca, oficjalne uruchomiono jego linię produkcyjną. Produkowany 27 lat, mały i prosty w naprawie, był jednym z najczęściej spotykanych samochodów na polskich drogach.
Przy projektowaniu auta wykorzystano najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne. Produkowany był nad Wisłą od 1973 roku w Bielsku-Białej i w Tychach - od 1975-go. Była to licencyjna odmiana włoskiego samochodu Fiat 126. Łącznie w obu fabrykach zjechało z taśm montażowych ponad 3 miliony 300 tysięcy małych fiatów, z czego blisko 900 tysięcy trafiło na eksport.

W PRL samochód był dobrem luksusowym i bardzo pożądanym. Sprzedaż nowych aut w pełni kontrolowały władze. Ponieważ popyt był kilkakrotnie większy od podaży, rządzący zrobili ze zdobyczy motoryzacji narzędzie polityki społecznej.

Pierwszy "maluch" kosztował 69 tysięcy złotych. Teoretycznie był to "samochód dla Kowalskiego". Tak ochrzcił go pierwszy sekretarz KC PZPR Edward Gierek. Auto było dostępne dla przeciętnego Polaka po 20 miesiącach odkładania całej pensji (średniej), ale same pieniądze nie wystarczały. Potrzebne były też - talon lub przedpłata, bo na wolnym rynku cena była niemal dwukrotnie wyższa.

Małolitrażowy samochód skonstruowano we włoskich zakładach Fiata. Był tam produkowany w latach 1972-1980. Jego poprzednikiem był Fiat 500, następcą - Fiat Cinquecento.

"Maluch", który na wiele lat zmotoryzował Polskę, do dziś ma swoich miłośników. Spotykają się oni na corocznych zlotach, między innymi w Łodzi i w Warszawie.

(więcej)

Kupno "malucha" po urzędowej cenie 69 tysięcy złotych wymagało, oprócz pieniędzy, przedpłaty, która znacznie wydłużała nabycie auta, albo talonu, upoważniającego do zakupu poza kolejnością. O asygnatach decydowali członkowie nomenklatury - partyjni działacze, dyrektorzy, prezesi. Oprócz przyznawania talonów "swoim", stosowali je także jako element przetargowy we wszelkich negocjacjach. Aby zdobyć nowy samochód, zwykły obywatel musiał go kupić po cenie komercyjnej albo poszukać znajomości. Taka sytuacja powodowała negatywne zjawiska rynkowe - spekulacje, protekcjonizm, wysokie ceny giełdowe i korupcję.

Umowę między włoską spółką FIAT S.A., a polskim przedsiębiorstwem PHZ PM POLMOT "O współpracy technicznej i licencji" podpisano w 1971 roku. Przewidywała ona uruchomienie w naszym kraju produkcji tego samochodu, posiadającego identyczne właściwości techniczne jak włoski model 126, produkowany od 1972 roku.

W umowie przewidziano, że wydatki dewizowe na zakup maszyn, oprzyrządowania, części i podzespołów samochodu, do czasu wyprodukowania ich w Polsce, zostaną spłacone eksportem tych pojazdów. Była to pierwsza tego typu umowa FIAT-a, wiążąca go w tak dużym stopniu z zagranicznym partnerem. Miała charakter nie tylko licencyjny, ale i kooperacyjny.

6 czerwca 1973 roku z Fabryki Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej wyjechał pierwszy Fiat 126p wyprodukowany z włoskich części.

W 1975 roku uruchomiono taśmę produkcyjną. W tym samym roku "maluch" pojawił się na trasie Rajdu Polski oraz uczestniczył poza konkursem w Rajdzie Monte Carlo. Został też wyprodukowany stutysięczny Fiat, a w 1981 - milionowy. W 1993 roku 3-milionowy już Fiat 126p zjechał z taśmy montażowej.

W miarę upływu lat na rynek wprowadzano nowe wersje i warianty malucha. Powstał model 126E z niskim poziomem zużycia paliwa, później dokonano liftingu nadwozia, w związku z koniecznością dostosowana samochodu do zmieniających się przepisów homologacyjnych EWG, a w 1996 roku pojawił się model ELX z katalizatorem spalin. Ostatni Fiat 126p zjechał z taśmy produkcyjnej w FSM w Bielsku-Białej 22 września 2000 roku.

Następcą "malucha" był Fiat Cinquecento, którego montaż rozpoczęto w 1991 roku w Tychach, a zakończono w 1998-mym.

Zobacz także

2024-03-26, godz. 11:00 15 lat temu zmarł opozycjonista Piotr Bednarz 15 lat temu - 26 marca 2009 roku - zmarł Piotr Bednarz, działacz opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku. W grudniu 1981 roku był w grupie, która tuż… » więcej 2024-03-26, godz. 09:00 Mija 81 lat od akcji pod Arsenałem Mija 81 lat od słynnej akcji pod Arsenałem. 26 marca 1943 roku harcerze z konspiracyjnych Szarych Szeregów odbili harcmistrza Jana Bytnara "Rudego" i 20 innych… » więcej 2024-03-26, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 26 marca » więcej 2024-03-26, godz. 01:18 Wystawa My Europianie w Muzeum Niepodległości Z okazji 455. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej i 20. rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, Muzeum Niepodległości zaprasza na wystawę „My Europianie”… » więcej 2024-03-25, godz. 13:00 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" nagrodzone przez BBC za najlepsze słuchowisko europejskie Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" Marty Rebzdy w reżyserii Waldemara Modestowicza otrzymało nagrodę BBC Audio Drama Awards za najlepsze słuchowisko… » więcej 2024-03-25, godz. 11:00 80 lat temu miała miejsce wielka ucieczka z niemieckiego obozu jenieckiego dla lotników alianckich W nocy 25 marca 1944 r. doszło do jednej z najsłynniejszych ucieczek jenieckich w czasie II wojny światowej. 80 alianckich lotników, w tym również Polacy… » więcej 2024-03-25, godz. 09:00 Uroczystości w 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Rzymu w Grotach Ardeatyńskich W Rzymie odbyły się uroczystości w przypadającą w niedzielę 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Wiecznego Miasta, rozstrzelanych przez Niemców w Grotach… » więcej 2024-03-25, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 25 marca » więcej 2024-03-23, godz. 13:13 Markowa - rodzina Ulmów symbolem Polaków ratujących Żydów przed Zagładą W 80 lat po zbrodni w Markowej ta podkarpacka miejscowość stała się centrum pamięci o Polakach ratujących Żydów. 24 marca 1944 roku Niemcy zamordowali… » więcej 2024-03-24, godz. 11:00 230 lat temu wybuchła insurekcja kościuszkowska przeciwko Rosji i Prusom 230 lat temu, 24 marca 1794 roku, wybuchła insurekcja kościuszkowska, będąca ostatnią próbą ratowania Rzeczpospolitej. Wymierzona przeciwko dwóm zaborcom… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »