Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-05-26, 08:00 Autor: (PAP) szuk/ skp/

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
26 maja
1331 – W Chęcinach rozpoczął się zwołany przez króla Władysława Łokietka zjazd możnych, określany przez Jana Długosza jako „walny zjazd wszystkich ziem polskich”. Wydarzenie to uznawane jest za jeden z pierwszych przejawów kształtowania się polskiego sejmu. Zjazd zakończył się 14 czerwca.

1569 - Król Zygmunt II August inkorporował do Królestwa Polskiego województwa wołyńskie i bracławskie.

1584 - Na Wawelu odbyła się egzekucja Samuela Zborowskiego, rotmistrza królewskiego, skazanego na banicję za zabicie w 1574 r. kasztelana przemyskiego; w 1575 r. Zborowski powrócił nielegalnie do kraju wraz z królem Stefanem Batorym; początkowo korzystał z protekcji monarchy i kanclerza Jana Zamoyskiego, następnie stał się ich przeciwnikiem; schwytany jako banita i ścięty pod zarzutem próby zamachu na króla.

1648 - Powstanie Chmielnickiego: Klęska wojsk polskich pod Korsuniem.

1831 - Powstanie Listopadowe: Klęska wojsk polskich w bitwie pod Ostrołęką; w walce polegli m.in. generałowie Ludwik Kicki i Henryk Ignacy Kamieński; ogólnie straty polskie wyniosły 6,5 tys. żołnierzy.

1863 - Powstanie Styczniowe: W czasie starcia z wojskami rosyjskimi niedaleko wsi Porzecze na terenie Białorusi poległ Henryk Dmochowski - dowódca oddziału powstańczego, rzeźbiarz, uczestnik Powstania Listopadowego.

1891 - W Wiedniu urodził się Oskar Halecki, historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; od 1939 r. na emigracji; współzałożyciel, dyrektor i prezes Polskiego Instytutu Naukowego w Nowym Jorku.

1898 - W Krakowie urodził się Artur Nacht-Samborski, malarz.

1915 - I wojna światowa: I Brygada Legionów Polskich zakończyła ciężkie walki z wojskami rosyjskimi pod Konarami; zginęło w nich ponad 150 legionistów, a ponad 600 zostało rannych.

1926 - W Paryżu zamordowany został Semen Petlura, przywódca Ukraińskiej Republiki Ludowej i naczelny dowódca jej wojsk; sprzymierzeniec Polski w wojnie z bolszewikami; od 1921 r. na emigracji; jego zabójcą był Szolem Szwarcbard, który miał zemścić się za pogromy Żydów organizowane w czasie rządów Petlury na Ukrainie.

1939 - Prezydent Ignacy Mościcki otrzymał od Sejmu uprawnienia do wydawania dekretów w zakresie obrony państwa.

1939 - W Równem na Wołyniu urodził się Andrzej Milczanowski, prawnik, współpracownik KSS KOR, działacz Solidarności; w 1982 r. skazany na pięć lat więzienia za kierowanie strajkiem w Stoczni Szczecińskiej; po wyjściu na wolność stanął na czele podziemnej Rady Koordynacyjnej NSZZ "S" Pomorze Zachodnie, region ten reprezentował w Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej; uczestnik obrad Okrągłego Stołu; szef UOP (1990-1992); minister spraw wewnętrznych (1992-1995).

1941 - Polski niszczyciel "Piorun" podjął walkę z niemieckim pancernikiem "Bismarck", przyczyniając się do jego zatopienia.

1944 - Rząd RP na żądanie władz brytyjskich oddał Brygadę Spadochronową do dyspozycji alianckiego dowództwa.

1947 - W Londynie powstała Liga Niepodległości Polski, skupiająca członków działającego w czasie II wojny światowej w Wielkiej Brytanii Związku Piłsudczyków; na czele Ligi stanął Juliusz Łukasiewicz.

1950 - W Warszawie zmarł prof. Stanisław Kętrzyński, historyk, dyplomata.

1952 - W prasie opublikowano projekt Konstytucji PRL.

1956 - W Krakowie oficjalnie otwarto Piwnicę pod Baranami, którą założył Piotr Skrzynecki i studenci krakowskich uczelni.

1962 - W Szczecinie urodził się Krzysztof Warlikowski, wybitny reżyser teatralny i operowy, założyciel i dyrektor artystyczny Nowego Teatru w Warszawie.

1966 - W Brzegu z powodu decyzji władz o eksmisji wikarych z zajmowanego przez nich budynku doszło do starć ludności z milicją.

1966 - W Warszawie urodził się Artur Żmijewski, artysta sztuk wizualnych.

1967 - W Nowym Targu urodził się Bartłomiej Topa, aktor, producent filmowy; wystąpił m.in. w filmach "Prowokator", "Wesele", "Dom zły", "Drogówka", "Mój biegun", "Karbala", znany również z seriali "Złotopolscy", "Stacyjka", "Wataha".

1988 - W Łodzi otwarto Szpital Centrum Zdrowia Matki Polki.

1993 - W Paryżu zmarł Jacek Bierezin, poeta, działacz opozycji w PRL, taternik, współzałożyciel ukazującego się poza cenzurą czasopisma "Puls" (1977-1981).

2006 - Papież Benedykt XVI odprawił mszę na pl. Piłsudskiego w Warszawie.

2009 - W Warszawie zmarł Marek Walczewski, aktor, znany m.in. z ról w filmach "Wesele", "Ziemia obiecana", "Śmierć prezydenta", "Golem", a także z serialu "Polskie drogi".

2017 - W Falls Church zmarł Zbigniew Brzeziński, polski politolog, sowietolog, geostrateg, doradca ds. bezpieczeństwa narodowego w czasie prezydentury Jimmy'ego Cartera (1977-1981), wcześniej doradca prezydentów Lyndona Johnsona oraz Johna F. Kennedy'ego.

Zobacz także

2024-04-13, godz. 20:14 W Warszawie uczczono pamięć kapłanów zamordowanych w Katyniu "Zostali pokonani przez sowietów, ale odnieśli zwycięstwo nad samym sobą" - mówił o ofiarach zbrodni katyńskiej szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób… » więcej 2024-04-13, godz. 12:00 Akcja NCK i Muzeum Katyńskiego „Podziel się guzikiem” w 84. rocznicę zbrodni katyńskiej Replikę guzika munduru polskich oficerów - ofiar zbrodni katyńskiej - można dziś otrzymać w Warszawie i kilku miastach polskich. To akcja edukacyjna Narodowego… » więcej 2024-04-13, godz. 11:00 Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej 13 kwietnia jest obchodzony Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, którego celem jest oddanie hołdu polskim jeńcom wojennym i więźniom zgładzonym przez… » więcej 2024-04-13, godz. 09:00 84. rocznica drugiej deportacji Polaków w głąb Związku Sowieckiego 84 lata temu, w nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 roku, rozpoczęła się druga - z czterech - masowa deportacja ludności polskiej w głąb Związku Sowieckiego… » więcej 2024-04-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 kwietnia » więcej 2024-04-12, godz. 12:00 19 kwietnia - w 81 rocznicę powstania w warszawskim getcie - akcja Żonkile odbywać się będzie w Warszawie, w Polsce… Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN po raz dwunasty organizuje społeczno-edukacyjną akcję Żonkile, będącą częścią obchodów 81. rocznicy wybuchu powstania… » więcej 2024-04-12, godz. 11:00 Kolejni Polacy uhonorowani tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Kolejni Polacy uhonorowani tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie ambasador Izraela w Polsce Jakow Liwne… » więcej 2024-04-12, godz. 10:00 Premier Estonii i dyrektor IPN upamiętnili Zbrodnię Katyńską Premier Estonii Kaja Kallas i dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki złożyli kwiaty pod Krzyżem Katyńskim na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich… » więcej 2024-04-12, godz. 09:00 95 lat temu zwodowano pierwszy polski okręt podwodny ORP "Wilk" 95 lat temu, 12 kwietnia 1929 roku, we francuskim Hawrze zwodowano pierwszy polski okręt podwodny - ORP "Wilk". Mimo oficjalnego zakończenia budowy wciąż trwało… » więcej 2024-04-12, godz. 00:20 Kalendarium historyczne 12 kwietnia » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »