Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 142 lata temu urodził się generał Władysław…
2023-05-20, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/B.Falkowska/K.Koziełł/

142 lata temu urodził się generał Władysław Sikorski

Gen. Władysław Sikorski [źródło: www.szukajwarchiwach.gov.pl]
Gen. Władysław Sikorski [źródło: www.szukajwarchiwach.gov.pl]
142 lata temu - 20 maja 1881 roku - urodził się Władysław Sikorski, generał i polityk, w okresie II wojny światowej premier Rządu RP na uchodźstwie oraz Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych. Zginął 4 lipca 1943 roku w katastrofie lotniczej nad Gibraltarem. Brytyjski samolot Liberator, którym generał wracał do Londynu z Bliskiego Wschodu, spadł do morza kilkanaście sekund po starcie z gibraltarskiego lotniska. Przyczyny wypadku do dziś nie zostały w pełni wyjaśnione.
Władysław Sikorski był premierem oraz ministrem spraw wewnętrznych, a także wojskowych II Rzeczypospolitej. W 1928 roku, skonfliktowany z Józefem Piłsudskim, został odsunięty od stanowisk państwowych. Po wybuchu wojny przedostał się do Francji, gdzie utworzył rząd na uchodźstwie, obejmując urząd premiera i ministra spraw wojskowych. Od listopada 1939 roku był też Naczelnym Wodzem i Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych.

"Jedynym moim celem jest wolna, sprawiedliwa i wielka Polska" - mówił o sobie Władysław Sikorski. Po klęsce Francji uzyskał od brytyjskiego premiera Winstona Churchilla zgodę na ewakuację do Wielkiej Brytanii polskiego rządu i oddziałów wojskowych, a w sierpniu 1940 roku podpisał z Brytyjczykami umowę w sprawie odbudowy na terenie Anglii Polskich Sił Zbrojnych.

W lipcu 1941 roku, po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, generał Sikorski podpisał układ o współpracy wojskowej ze Związkiem Sowieckim, umożliwiający na jego obszarze organizację polskiej armii. Układ ten wywołał w polskich władzach na uchodźstwie poważny kryzys, którego główną przyczyną było niesprecyzowanie kształtu polskiej granicy wschodniej. Stosunki z Moskwą zostały zerwane w kwietniu 1943 roku, kiedy rząd polski zwrócił się do władz radzieckich o wyjaśnienie mordu katyńskiego, ujawnionego wówczas przez Niemców.

Nagła śmierć Władysława Sikorskiego w lipcu 1943 roku spowodowała znaczące zmiany w polityce rządu na uchodźstwie. Rozdzielono funkcje cywilne od wojskowych - Naczelnym Wodzem został generał Kazimierz Sosnkowski, a premierem Stanisław Mikołajczyk. Zdaniem części historyków zabrakło wówczas jednej osoby, która stawiałaby wysoko sprawy polskie na arenie międzynarodowej i w warunkach wojennych kumulowałaby w swych rękach pełnię władzy.

Eksperci zwracają też uwagę, że śmierć generała Sikorskiego zbiegła się w czasie z aresztowaniem przez gestapo - 30 czerwca 1943 - generała Stefana Grota-Roweckiego, komendanta głównego Armii Krajowej. Kilka miesięcy wcześniej, w lutym 1943 roku, Niemcy zatrzymali delegata rządu RP na kraj profesora Jana Piekałkiewicza. Te straty Polska poniosła w czasie, gdy radykalnie zmieniała się sytuacja na froncie sowiecko-niemieckim, w południowej Europie i na Pacyfiku, i gdy alianci uzyskali możliwość kształtowania powojennego świata. Historycy wskazują, że zabrakło wówczas silnego głosu polskiego.

Zobacz także

2023-09-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 15 września » więcej 2023-09-14, godz. 16:00 76 lat temu urodził się ksiądz Jerzy Popiełuszko, błogosławiony Kościoła katolickiego Bł. ksiądz Jerzy Popiełuszko - 76. roczn. urodzin dokumentacja 76 lat temu, 14 września 1947 roku, w Okopach na Podlasiu urodził się ksiądz Jerzy Popiełuszko… » więcej 2023-09-14, godz. 14:00 Sowieci do domu Już jutro czyli w piątek 15 września o godz. 10.00 w ramach Przystanku Historia IPN we Wrocławiu przy ul. Jana Długosza 48, gdzie odbędzie się sesja naukowa… » więcej 2023-09-14, godz. 12:00 Spotkania z Korfantym Weekend z Korfantym" - to niepowtarzalna okazja, by poznać sylwetkę Wojciecha Korfantego, jednego z ojców naszej niepodległości oraz wybitnego syna ziemi… » więcej 2023-09-14, godz. 10:00 79 lat temu na warszawską Pragę weszła Armia Czerwona i ludowe Wojsko Polskie 79 lat temu, 14 września 1944 roku, w 45. dniu Powstania Warszawskiego, na warszawską Pragę weszły oddziały Armii Czerwonej i 1. Armii ludowego Wojska Polskiego… » więcej 2023-09-14, godz. 08:00 70 lat temu rozpoczął się proces przeciwko biskupowi Czesławowi Kaczmarkowi 70 lat temu - 14 września 1953 roku - przed sądem wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces przeciwko biskupowi kieleckiemu Czesławowi Kaczmarkowi. Razem… » więcej 2023-09-14, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 14 września » więcej 2023-09-13, godz. 16:00 92 lata kończy Ksawery Jasieński, spiker i lektor Polskiego Radia oraz Telewizji 92 lata kończy dziś (13 września) Ksawery Jasieński, wybitny lektor i spiker Polskiego Radia oraz Telewizji. Jego głęboki, aksamitny głos rozpoznają nie… » więcej 2023-09-13, godz. 14:00 Warto odwiedzić Muzeum Śląska Opolskiego Już jutro kolejny kulturalny czwartek w Muzeum Ślaska Opolskiego w Opolu » więcej 2023-09-13, godz. 12:00 Sportowcy patrioci II RP Dzisiaj we Wrocławiu zostanie otwarta wystawa Sportowcy patrioci II Rzeczypospolitej » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »