Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana…
2023-05-19, 16:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana Solidarności w Hucie Warszawa

Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
73 lata temu, 19 maja 1950 roku, urodził się ksiądz Sylwester Zych, kapłan archidiecezji warszawskiej, kapelan Solidarności w Hucie Warszawa. Zaangażowany w działalność demokratycznej opozycji w PRL, został zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach w lipcu 1989 roku. Miał 39 lat. Jest uznawany za jedną z ofiar zbrodni komunizmu w Polsce.
Ksiądz Zych pod koniec lat 70. zainicjował akcję wieszania krzyży w szkołach i przedszkolach w Tłuszczu. Przed stanem wojennym na plebanii udzielał schronienia osobom, które sprzeciwiały się ówczesnej władzy. Był kapelanem Solidarności w Hucie Warszawa, a także okręgu warszawskiego Konfederacji Polski Niepodległej, partii o charakterze antykomunistycznym.

W 1982 roku został oskarżony o próbę obalenia siłą ustroju PRL i przynależność do organizacji zbrojnej. Pretekstem był incydent, w którym wzięło udział kilku jego podopiecznych, członków organizacji Powstańcza Armia Krajowa - Druga Kadrowa. Młodzi ludzie postanowili zdobyć broń do walki z komunizmem i 18 lutego 1982 roku zaatakowali w tramwaju milicjanta Zdzisława Karosa. Postrzelony podczas szarpaniny sierżant zmarł. Broń odebraną funkcjonariuszowi przechowywał na plebanii kościoła św. Anny w Grodzisku Mazowieckim ksiądz Zych.

W pokazowym procesie duchowny został skazany na 6 lat więzienia, wyszedł po ponad 4 latach. Poniżany i upokarzany, przebywał w najcięższych ośrodkach w Polsce. Po zwolnieniu w 1986 roku był nieustannie inwigilowany przez bezpiekę, prawie codziennie otrzymywał pogróżki, kilka razy został napadnięty i pobity przez tzw. nieznanych sprawców. W marcu 1989 na warszawskiej Pradze został napadnięty przez kilku mężczyzn, którzy przemocą go rozebrali i usiłowali wlać mu do gardła wódkę. Napastników spłoszyła przechodząca kobieta.

W lipcu 1989 roku w Braniewie ksiądz Zych odprawił ostatnią mszę i pojechał do Fromborka, skąd miał popłynąć do Krynicy Morskiej. Jego ciało znaleziono tam 11 lipca. Według prokuratury zgon nastąpił w wyniku zatrucia alkoholem, tymczasem było wiadomo, że kapłan był zaangażowany w Ruch Otrzeźwienia Narodu, antyalkoholową akcję rozpoczętą przez episkopat Polski. Zignorowano natomiast kilkadziesiąt ran na ciele ofiary - złamane żebra, urazy głowy oraz nakłucia. SB zniszczyła też teczkę księdza i utrzymywała, że nigdy nie był inwigilowany.

Kilka dni po znalezieniu ciała księdza Zycha, na zlecenie Jerzego Urbana, ówczesnego prezesa Radiokomitetu, Telewizja Polska wyemitowała materiał, w którym postawiono tezę, że duchowny zmarł wskutek wypicia nadmiernej ilości alkoholu. Miały to potwierdzać zeznania świadków - pracowników klubu "Riwiera". Jednak oprócz nich, w klubie nikt nie widział duchownego.

Do dziś okoliczności śmierci księdza Sylwestra Zycha nie zostały wyjaśnione. Prokuratura umorzyła śledztwo w 1993 roku. Instytut Pamięci Narodowej po analizie akt zdecydował w 2020 roku, że ze zgonem kapłana nie mieli żadnego związku funkcjonariusze bezpieki, nie ma więc podstaw, by śledztwo w sprawie jego śmierci podjąć na nowo.
Pośmiertnie ksiądz Sylwester Zych został odznaczony przez prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego - Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zobacz także

2024-04-04, godz. 15:00 "Czerwone maki" film o zdobyciu Monte Cassino "Czerwone maki" pierwszy polski film o zdobyciu Monte Cassino od piątku w kinach. Dziś film w reżyserii Krzysztofa Łukaszewicza został przedpremierowo pokazany… » więcej 2024-04-04, godz. 11:00 75 lat temu powstało NATO 75 lat temu, 4 kwietnia 1949 roku, w Waszyngtonie został podpisany Traktat Północnoatlantycki powołujący do życia NATO. Wszedł w życie kilka miesięcy… » więcej 2024-04-04, godz. 09:00 110 lat temu urodził się Ryszard Białous, dowódca legendarnego batalionu "Zośka" Walczył w wojnie obronnej 1939 roku i w Powstaniu Warszawskim. Dowodził harcerskim batalionem "Zośka" oraz Brygadą Dywersji "Broda 53". 110 lat temu, 4 kwietnia… » więcej 2024-04-04, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 4 kwietnia » więcej 2024-04-03, godz. 15:00 Muzeum Gdańska zaprezentowało replikę XVIII-wiecznej trąbki Johanna Stritzke Replikę XVIII-wiecznej trąbki trąbomistrza gdańskiego Johanna Stritzke zaprezentowało we wtorek Muzeum Gdańska. W przyszłości instrument zadebiutuje na… » więcej 2024-04-03, godz. 13:00 175 lat temu zmarł Juliusz Słowacki, poeta romantyczny, autor "Kordiana" i "Balladyny" 175 lat temu, 3 kwietnia 1849 roku, zmarł Juliusz Słowacki, poeta, dramatopisarz, filozof - opracował koncepcję filozofii genezyjskiej, wybitny twórca epoki… » więcej 2024-04-03, godz. 11:00 Muzeum Auschwitz zamierza wyremontować dach poobozowego bloku Muzeum Auschwitz przygotowuje się do remontu dachu jednego z poobozowych bloków na terenie tak zwanego obozu macierzystego. Instytucja ogłosiła przetarg, który… » więcej 2024-04-03, godz. 07:30 84 lata temu NKWD rozpoczęło wywóz polskich jeńców do Katynia 84 lata temu, 3 kwietnia 1940 roku, NKWD rozpoczęło wywózkę do Katynia polskich oficerów, jeńców obozu w Kozielsku, a w kolejnych dniach - z obozów w Ostaszkowie… » więcej 2024-04-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 3 kwietnia » więcej 2024-04-02, godz. 15:00 „Portrety”, odcinek 19: „Witold Babiński” „Portrety” to cykl poświęcony postaciom, które odegrały ważną rolę w najnowszej historii Polski. Witold Babiński (1897–1985) – kapitan artylerii… » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »