Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana…
2023-05-19, 16:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana Solidarności w Hucie Warszawa

Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
73 lata temu, 19 maja 1950 roku, urodził się ksiądz Sylwester Zych, kapłan archidiecezji warszawskiej, kapelan Solidarności w Hucie Warszawa. Zaangażowany w działalność demokratycznej opozycji w PRL, został zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach w lipcu 1989 roku. Miał 39 lat. Jest uznawany za jedną z ofiar zbrodni komunizmu w Polsce.
Ksiądz Zych pod koniec lat 70. zainicjował akcję wieszania krzyży w szkołach i przedszkolach w Tłuszczu. Przed stanem wojennym na plebanii udzielał schronienia osobom, które sprzeciwiały się ówczesnej władzy. Był kapelanem Solidarności w Hucie Warszawa, a także okręgu warszawskiego Konfederacji Polski Niepodległej, partii o charakterze antykomunistycznym.

W 1982 roku został oskarżony o próbę obalenia siłą ustroju PRL i przynależność do organizacji zbrojnej. Pretekstem był incydent, w którym wzięło udział kilku jego podopiecznych, członków organizacji Powstańcza Armia Krajowa - Druga Kadrowa. Młodzi ludzie postanowili zdobyć broń do walki z komunizmem i 18 lutego 1982 roku zaatakowali w tramwaju milicjanta Zdzisława Karosa. Postrzelony podczas szarpaniny sierżant zmarł. Broń odebraną funkcjonariuszowi przechowywał na plebanii kościoła św. Anny w Grodzisku Mazowieckim ksiądz Zych.

W pokazowym procesie duchowny został skazany na 6 lat więzienia, wyszedł po ponad 4 latach. Poniżany i upokarzany, przebywał w najcięższych ośrodkach w Polsce. Po zwolnieniu w 1986 roku był nieustannie inwigilowany przez bezpiekę, prawie codziennie otrzymywał pogróżki, kilka razy został napadnięty i pobity przez tzw. nieznanych sprawców. W marcu 1989 na warszawskiej Pradze został napadnięty przez kilku mężczyzn, którzy przemocą go rozebrali i usiłowali wlać mu do gardła wódkę. Napastników spłoszyła przechodząca kobieta.

W lipcu 1989 roku w Braniewie ksiądz Zych odprawił ostatnią mszę i pojechał do Fromborka, skąd miał popłynąć do Krynicy Morskiej. Jego ciało znaleziono tam 11 lipca. Według prokuratury zgon nastąpił w wyniku zatrucia alkoholem, tymczasem było wiadomo, że kapłan był zaangażowany w Ruch Otrzeźwienia Narodu, antyalkoholową akcję rozpoczętą przez episkopat Polski. Zignorowano natomiast kilkadziesiąt ran na ciele ofiary - złamane żebra, urazy głowy oraz nakłucia. SB zniszczyła też teczkę księdza i utrzymywała, że nigdy nie był inwigilowany.

Kilka dni po znalezieniu ciała księdza Zycha, na zlecenie Jerzego Urbana, ówczesnego prezesa Radiokomitetu, Telewizja Polska wyemitowała materiał, w którym postawiono tezę, że duchowny zmarł wskutek wypicia nadmiernej ilości alkoholu. Miały to potwierdzać zeznania świadków - pracowników klubu "Riwiera". Jednak oprócz nich, w klubie nikt nie widział duchownego.

Do dziś okoliczności śmierci księdza Sylwestra Zycha nie zostały wyjaśnione. Prokuratura umorzyła śledztwo w 1993 roku. Instytut Pamięci Narodowej po analizie akt zdecydował w 2020 roku, że ze zgonem kapłana nie mieli żadnego związku funkcjonariusze bezpieki, nie ma więc podstaw, by śledztwo w sprawie jego śmierci podjąć na nowo.
Pośmiertnie ksiądz Sylwester Zych został odznaczony przez prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego - Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zobacz także

2024-03-18, godz. 09:00 W 80. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego – oferta edukacyjna Archiwum IPN W związku z 80. rocznicą wybuchu powstania warszawskiego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej zaprasza uczniów klas ósmych szkół podstawowych i uczniów… » więcej 2024-03-18, godz. 07:30 Kalendrium historyczne 18 marca » więcej 2024-03-17, godz. 11:00 Jutro obchody 79. rocznicy wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdor Centralne Muzeum Jeńców Wojennych zaprasza do udziału w obchodach 79. rocznicy wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf, który był jednym z największych kompleksów… » więcej 2024-03-17, godz. 09:00 Obchody rocznicy akcji Reinhardt oraz pokaz filmu "Lubelskie ślady akcji "Reinhardt". Pokaz filmu "Lubelskie ślady akcji "Reinhardt" w Muzeum na Majdanku był jednym z akcentów obchodów 82. rocznicy rozpoczęcia przez Niemców akcji "Reinhardt"-… » więcej 2024-03-17, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 17 marca » więcej 2024-03-16, godz. 13:00 82. rocznica likwidacji getta w Lublinie i pierwszego transportu Żydów do obozu zagłady w Bełżcu 82 lata temu, w nocy z 16 na 17 marca 1942 roku, Niemcy rozpoczęli likwidację getta na Podzamczu w Lublinie, wysyłając pierwszy transport Żydów do obozu… » więcej 2024-03-16, godz. 09:00 Pogrzeb szczątków żołnierza AK Stanisława Stankiewicza ps. "Sośniak", "Dąb", "Kornik" W Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie odprawiono Mszę świętą pogrzebową Stanisława Stankiewicza pseudonim "Sośniak", "Dąb", "Kornik". Jego szczątki… » więcej 2024-03-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 marca » więcej 2024-03-16, godz. 00:55 Otwarcie Regionalnej Izby Pamięci w Łące Prudnickiej Regionalna Izba Pamięci powstała w Centrum Integracji Społecznej w Łące Prudnickiej. Zgromadzono tam często unikatowe przedmioty przekazane przez mieszkańców… » więcej 2024-03-15, godz. 13:00 81. rocznica niemieckiej zbrodni w Siedliskach 81 lat temu, 15 marca 1943 roku, w Siedliskach w Małopolsce Niemcy zamordowali pięcioosobową rodzinę Baranków i czterech ukrywanych przez nią Żydów. Ofiarami… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »