Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana…
2023-05-19, 16:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana Solidarności w Hucie Warszawa

Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
73 lata temu, 19 maja 1950 roku, urodził się ksiądz Sylwester Zych, kapłan archidiecezji warszawskiej, kapelan Solidarności w Hucie Warszawa. Zaangażowany w działalność demokratycznej opozycji w PRL, został zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach w lipcu 1989 roku. Miał 39 lat. Jest uznawany za jedną z ofiar zbrodni komunizmu w Polsce.
Ksiądz Zych pod koniec lat 70. zainicjował akcję wieszania krzyży w szkołach i przedszkolach w Tłuszczu. Przed stanem wojennym na plebanii udzielał schronienia osobom, które sprzeciwiały się ówczesnej władzy. Był kapelanem Solidarności w Hucie Warszawa, a także okręgu warszawskiego Konfederacji Polski Niepodległej, partii o charakterze antykomunistycznym.

W 1982 roku został oskarżony o próbę obalenia siłą ustroju PRL i przynależność do organizacji zbrojnej. Pretekstem był incydent, w którym wzięło udział kilku jego podopiecznych, członków organizacji Powstańcza Armia Krajowa - Druga Kadrowa. Młodzi ludzie postanowili zdobyć broń do walki z komunizmem i 18 lutego 1982 roku zaatakowali w tramwaju milicjanta Zdzisława Karosa. Postrzelony podczas szarpaniny sierżant zmarł. Broń odebraną funkcjonariuszowi przechowywał na plebanii kościoła św. Anny w Grodzisku Mazowieckim ksiądz Zych.

W pokazowym procesie duchowny został skazany na 6 lat więzienia, wyszedł po ponad 4 latach. Poniżany i upokarzany, przebywał w najcięższych ośrodkach w Polsce. Po zwolnieniu w 1986 roku był nieustannie inwigilowany przez bezpiekę, prawie codziennie otrzymywał pogróżki, kilka razy został napadnięty i pobity przez tzw. nieznanych sprawców. W marcu 1989 na warszawskiej Pradze został napadnięty przez kilku mężczyzn, którzy przemocą go rozebrali i usiłowali wlać mu do gardła wódkę. Napastników spłoszyła przechodząca kobieta.

W lipcu 1989 roku w Braniewie ksiądz Zych odprawił ostatnią mszę i pojechał do Fromborka, skąd miał popłynąć do Krynicy Morskiej. Jego ciało znaleziono tam 11 lipca. Według prokuratury zgon nastąpił w wyniku zatrucia alkoholem, tymczasem było wiadomo, że kapłan był zaangażowany w Ruch Otrzeźwienia Narodu, antyalkoholową akcję rozpoczętą przez episkopat Polski. Zignorowano natomiast kilkadziesiąt ran na ciele ofiary - złamane żebra, urazy głowy oraz nakłucia. SB zniszczyła też teczkę księdza i utrzymywała, że nigdy nie był inwigilowany.

Kilka dni po znalezieniu ciała księdza Zycha, na zlecenie Jerzego Urbana, ówczesnego prezesa Radiokomitetu, Telewizja Polska wyemitowała materiał, w którym postawiono tezę, że duchowny zmarł wskutek wypicia nadmiernej ilości alkoholu. Miały to potwierdzać zeznania świadków - pracowników klubu "Riwiera". Jednak oprócz nich, w klubie nikt nie widział duchownego.

Do dziś okoliczności śmierci księdza Sylwestra Zycha nie zostały wyjaśnione. Prokuratura umorzyła śledztwo w 1993 roku. Instytut Pamięci Narodowej po analizie akt zdecydował w 2020 roku, że ze zgonem kapłana nie mieli żadnego związku funkcjonariusze bezpieki, nie ma więc podstaw, by śledztwo w sprawie jego śmierci podjąć na nowo.
Pośmiertnie ksiądz Sylwester Zych został odznaczony przez prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego - Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zobacz także

2024-03-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 marca » więcej 2024-03-08, godz. 15:00 Nowa wystawa w Domu Spotkań z Historią [DŹWIĘK] Nowa wystawa w warszawskim Domu Spotkań z Historią "Zbyszko Siemaszko. Fotograf Warszawy". Na ekspozycję składa się ponad 200 zdjęć głównie z lat 50… » więcej 2024-03-08, godz. 13:00 Archiwum Główne Akt Dawnych zaprezentowano książkę "Trzymajcie się z Zachodem... Józef Piłsudski w poszukiwaniu… Archiwum Główne Akt Dawnych zaprezentowało najnowszą publikację "Trzymajcie się z Zachodem... Józef Piłsudski w poszukiwaniu polskiej racji stanu". Naczelnik… » więcej 2024-03-08, godz. 11:00 56 lat temu wiec studentów na UW stał się początkiem Marca'68 56 lat temu, 8 marca 1968 roku, na Uniwersytecie Warszawskim odbył się wiec studentów, który pociągnął za sobą falę protestów w całym kraju. Był początkiem… » więcej 2024-03-08, godz. 09:00 Od ponad stu lat na świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Kobiet Od ponad stu lat na świecie, 8 marca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Kobiet. Został ustanowiony w 1910 roku przez socjalistki w Kopenhadze. Miał służyć… » więcej 2024-03-08, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 8 marca » więcej 2024-03-07, godz. 13:00 Wilno: prezentacja książki "Wilnianie, świadkowie Katynia, emigranci" [DŹWIĘK] W Wilnie zaprezentowano książkę "Wilnianie, świadkowie Katynia, emigranci. Stanisław Swianiewicz i Józef Mackiewicz". Z tej okazji Instytut Polski w Wilnie… » więcej 2024-03-07, godz. 11:00 80 lat temu Niemcy namierzyli Bunkier "Krysia", zginęli Żydzi i ukrywający ich Polacy 80 lat temu, 7 marca 1944 roku Niemcy wskutek donosu namierzyli Bunkier "Krysia" - podziemny schron na warszawskiej Ochocie, w którym polska rodzina Wolskich… » więcej 2024-03-07, godz. 10:48 Uroczystości w 105. rocznicę śmierci płk. Leopolda Lisa - Kuli Mieszkańcy Rzeszowa oddają hołd pułkownikowi Leopoldowi Lisowi-Kuli w 105. rocznicę legionisty, bohatera walk o niepodległość Polski. O 9 w spotkaniu w… » więcej 2024-03-07, godz. 09:30 Poczta Polska wstrzymuje emisję znaczka i koperty poświęconych majorowi Hieronimowi Dekutowskiemu „Zaporze” Poczta Polska wstrzymuje emisję znaczka i koperty poświęconych majorowi Hieronimowi Dekutowskiemu „Zaporze”. Znaczek i koperta zostały wydrukowane w nakładzie… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »