Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 160. rocznica bitwy pod Chrobrzem w czasie Powstania…
2023-03-17, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

160. rocznica bitwy pod Chrobrzem w czasie Powstania Styczniowego

Marian Langiewicz. [fot: www.bn.org.pl/powstanie/zbiory/Fotografie/f002.jpg]
Marian Langiewicz. [fot: www.bn.org.pl/powstanie/zbiory/Fotografie/f002.jpg]
Mija 160 lat od bitwy pod Chrobrzem, krwawego starcia podczas Powstania Styczniowego. 17 marca 1863 roku oddziały polskie pod dowództwem dyktatora zrywu generała Mariana Langiewicza, w sile 3 tysięcy ludzi, pokonały w walce rosyjski oddział pułkownika Ksawerego Czengierego. Tym zwycięstwem powstańcy utorowali sobie drogę na Kielce.
Korpus generała Langiewicza, ogłoszonego niedawno - 11 marca - dyktatorem powstania, stojący obozem nad Nidą w pobliżu majątku margrabiego Aleksandra Wielopolskiego, został zaatakowany z dwóch stron przez kolumny rosyjskie w sile 3 tysięcy żołnierzy i 4 dział. Powstańcy odparli szturm Rosjan, po czym ruszyli w pościg za wycofującym się nieprzyjacielem. Straty Rosjan wyniosły 300 zabitych i rannych, dwa działa oraz 500 karabinów. Polacy stracili łącznie 300 ludzi, licząc bitwę pod Chrobrzem oraz stoczoną następnego dnia - 18 stycznia - pod Grochowiskami. Tam, w jednym z najkrwawszych starć Powstania Styczniowego, 3-tysięczny oddział generała Langiewicza został osaczony w lesie przez cztery kolumny rosyjskie w sile 3 i pół tysiąca ludzi.

Choć bitwę wygrali Polacy, to jednak zgrupowanie Langiewicza, z braku amunicji i skrajnego wyczerpania żołnierzy, nie było w stanie prowadzić dalszych działań bojowych, i wycofało się z lasów, docierając w nocy do Wełcza. Langiewicz zrozumiał, że tak liczna grupa wojska w walnych bitwach jest skazana na rozbicie przez Moskali. Postanowił więc rozproszyć żołnierzy, dzieląc ich na mniejsze oddziały, a sam z podkomendnymi udał się do Krakowa.

Dyktatura Langiewicza trwała 8 dni. Po przekroczeniu granicy z Galicją, 19 marca pod Opatowem, został aresztowany i uwięziony przez Austriaków. Był przetrzymywany między innymi na Wawelu w Krakowie. Po kilku próbach ucieczek, osadzono go w twierdzy Josephstadt.

Powstanie trwało nadal. Późną wiosną i latem 1863 roku walczyło do 35 tysięcy powstańców, mając za przeciwnika, w samym tylko Królestwie, 145 tysięcy Rosjan. W sumie, przez cały 1863 rok stoczono ponad tysiąc bitew i potyczek, przeciętnie po trzy dziennie.

Powstanie Styczniowe było największym i najdłużej trwającym zrywem narodowowyzwoleńczym Polaków. Wybuchło 22 stycznia 1863 roku, i trwało prawie dwa lata - do jesieni 1864 roku, zaś utworzone wówczas państwo podziemne funkcjonowało jeszcze w 1865-tym. Ostatni oddział partyzancki księdza Stanisława Brzóski, działający na Podlasiu, został rozbity w kwietniu 1865 roku. Pomimo stłumienia powstania, umocniło ono świadomość narodową i miało wpływ na dążenia niepodległościowe następnych pokoleń.

Bilans zrywu to 20 tysięcy powstańców poległych w walkach, około tysiąca straconych przez Rosjan i 38 tysięcy zesłanych na Syberię. Spacyfikowano wiele miast, w tym Wilno. Na Litwie zginęło 10 tysięcy przedstawicieli szlachty polskiej na ogólną liczbę 40 tysięcy.
Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły liczne represje. Władze carskie przeprowadziły między innymi konfiskatę majątków szlacheckich i kasację klasztorów w Królestwie Polskim. Wprowadzono wysokie kontrybucje, niszczono dobra kultury, rozpoczęto intensywną rusyfikację ziem polskich.

Powstanie przyczyniło się jednak do umocnienia w narodzie ducha niepodległościowego. Stanowiło moment zwrotny w tworzeniu się nowoczesnego narodu. Rodacy wykazali się umiejętnością organizowania skutecznego aparatu państwowego w najtrudniejszych warunkach. Z ich doświadczeń korzystali twórcy Polskiego Państwa Podziemnego podczas II wojny światowej.

Zobacz także

2023-05-29, godz. 16:00 Koncert "Tak musiało być" o rotmistrzu Witoldzie Pileckim Dla upamiętnienia 75. rocznicy śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego o 19:00 w Studiu Koncertowym Polskiego Radia imienia Witolda Lutosławskiego w Warszawie… » więcej 2023-05-29, godz. 14:00 Prezydent złożył wieniec przed Pomnikiem Żołnierzy Poległych w Misjach i Operacjach Wojskowych Prezydent Andrzej Duda oddał hołd polskim weteranom misji zagranicznych. Dziś obchodzimy Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa oraz Międzynarodowy… » więcej 2023-05-29, godz. 12:00 80 lat temu Niemcy rozstrzelali 530 więźniów Pawiaka 80 lat temu, 29 maja 1943 roku, Niemcy rozstrzelali w ruinach warszawskiego getta około 530 więźniów Pawiaka. Była to jedna z największych masowych egzekucji… » więcej 2023-05-29, godz. 10:00 Wystawa poświęcona pacyfikacji Michniowa prezentowana w Brukseli "Architektura Pamięci" to tytuł wystawy nawiązującej do zagłady wsi Michniów (Świętokrzyskie), która do połowy czerwca będzie prezentowana w Brukseli… » więcej 2023-05-29, godz. 08:00 Wystawa o armii gen. Andersa W stadninie koni w Janowie Podlaskim została otwarta wystawa poświęcona armii generała Władysława Andersa. » więcej 2023-05-29, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 29 maja » więcej 2023-05-28, godz. 10:00 40 lat temu komunistyczny sąd skazał szefa Rozgłośni Polskiej RWE Zdzisława Najdera na karę śmierci 40 lat temu, 28 maja 1983 roku, Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał zaocznie oskarżonego o szpiegostwo dyrektora Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa… » więcej 2023-05-28, godz. 08:00 81 lat temu Niemcy przeprowadzili egzekucję więźniów Pawiaka w Lesie Sękocińskim 81 lat temu, w nocy z 27 na 28 maja 1942 roku, w Lesie Sękocińskim w pobliżu Magdalenki funkcjonariusze SS rozstrzelali 223 więźniów Pawiaka, wśród nich… » więcej 2023-05-28, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 28 maja » więcej 2023-05-27, godz. 21:00 Otwarto muzeum militarne we Włodzieninie Inscenizacja walk o Monte Cassino, zawody militarne czy pokaz sprzętu wojskowego, to tylko niektóre z atrakcji, jakie w ten weekend towarzyszą otwarciu muzeum… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »