Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 160. rocznica bitwy pod Chrobrzem w czasie Powstania…
2023-03-17, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

160. rocznica bitwy pod Chrobrzem w czasie Powstania Styczniowego

Marian Langiewicz. [fot: www.bn.org.pl/powstanie/zbiory/Fotografie/f002.jpg]
Marian Langiewicz. [fot: www.bn.org.pl/powstanie/zbiory/Fotografie/f002.jpg]
Mija 160 lat od bitwy pod Chrobrzem, krwawego starcia podczas Powstania Styczniowego. 17 marca 1863 roku oddziały polskie pod dowództwem dyktatora zrywu generała Mariana Langiewicza, w sile 3 tysięcy ludzi, pokonały w walce rosyjski oddział pułkownika Ksawerego Czengierego. Tym zwycięstwem powstańcy utorowali sobie drogę na Kielce.
Korpus generała Langiewicza, ogłoszonego niedawno - 11 marca - dyktatorem powstania, stojący obozem nad Nidą w pobliżu majątku margrabiego Aleksandra Wielopolskiego, został zaatakowany z dwóch stron przez kolumny rosyjskie w sile 3 tysięcy żołnierzy i 4 dział. Powstańcy odparli szturm Rosjan, po czym ruszyli w pościg za wycofującym się nieprzyjacielem. Straty Rosjan wyniosły 300 zabitych i rannych, dwa działa oraz 500 karabinów. Polacy stracili łącznie 300 ludzi, licząc bitwę pod Chrobrzem oraz stoczoną następnego dnia - 18 stycznia - pod Grochowiskami. Tam, w jednym z najkrwawszych starć Powstania Styczniowego, 3-tysięczny oddział generała Langiewicza został osaczony w lesie przez cztery kolumny rosyjskie w sile 3 i pół tysiąca ludzi.

Choć bitwę wygrali Polacy, to jednak zgrupowanie Langiewicza, z braku amunicji i skrajnego wyczerpania żołnierzy, nie było w stanie prowadzić dalszych działań bojowych, i wycofało się z lasów, docierając w nocy do Wełcza. Langiewicz zrozumiał, że tak liczna grupa wojska w walnych bitwach jest skazana na rozbicie przez Moskali. Postanowił więc rozproszyć żołnierzy, dzieląc ich na mniejsze oddziały, a sam z podkomendnymi udał się do Krakowa.

Dyktatura Langiewicza trwała 8 dni. Po przekroczeniu granicy z Galicją, 19 marca pod Opatowem, został aresztowany i uwięziony przez Austriaków. Był przetrzymywany między innymi na Wawelu w Krakowie. Po kilku próbach ucieczek, osadzono go w twierdzy Josephstadt.

Powstanie trwało nadal. Późną wiosną i latem 1863 roku walczyło do 35 tysięcy powstańców, mając za przeciwnika, w samym tylko Królestwie, 145 tysięcy Rosjan. W sumie, przez cały 1863 rok stoczono ponad tysiąc bitew i potyczek, przeciętnie po trzy dziennie.

Powstanie Styczniowe było największym i najdłużej trwającym zrywem narodowowyzwoleńczym Polaków. Wybuchło 22 stycznia 1863 roku, i trwało prawie dwa lata - do jesieni 1864 roku, zaś utworzone wówczas państwo podziemne funkcjonowało jeszcze w 1865-tym. Ostatni oddział partyzancki księdza Stanisława Brzóski, działający na Podlasiu, został rozbity w kwietniu 1865 roku. Pomimo stłumienia powstania, umocniło ono świadomość narodową i miało wpływ na dążenia niepodległościowe następnych pokoleń.

Bilans zrywu to 20 tysięcy powstańców poległych w walkach, około tysiąca straconych przez Rosjan i 38 tysięcy zesłanych na Syberię. Spacyfikowano wiele miast, w tym Wilno. Na Litwie zginęło 10 tysięcy przedstawicieli szlachty polskiej na ogólną liczbę 40 tysięcy.
Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły liczne represje. Władze carskie przeprowadziły między innymi konfiskatę majątków szlacheckich i kasację klasztorów w Królestwie Polskim. Wprowadzono wysokie kontrybucje, niszczono dobra kultury, rozpoczęto intensywną rusyfikację ziem polskich.

Powstanie przyczyniło się jednak do umocnienia w narodzie ducha niepodległościowego. Stanowiło moment zwrotny w tworzeniu się nowoczesnego narodu. Rodacy wykazali się umiejętnością organizowania skutecznego aparatu państwowego w najtrudniejszych warunkach. Z ich doświadczeń korzystali twórcy Polskiego Państwa Podziemnego podczas II wojny światowej.

Zobacz także

2023-06-05, godz. 14:00 55. rocznica zamachu na Roberta Kennedy'ego, senatora i kandydata na prezydenta USA 55 lat temu, 5 czerwca 1968 roku, w Los Angeles przeprowadzono zamach na Roberta Francisa Kennedy'ego, senatora i kandydata na prezydenta Stanów Zjednoczonych… » więcej 2023-06-05, godz. 12:00 80 lat temu Niemcy rozbili oddział specjalny Armii Krajowej "Osa"-"Kosa 30" 80 lat temu - 5 czerwca 1943 roku - Niemcy rozbili oddział specjalny Armii Krajowej "Osa"-"Kosa 30". Doszło do tego podczas ślubu jednego z żołnierzy w kościele… » więcej 2023-06-05, godz. 10:30 79 lat temu zmarł Józef Beck, polityk, dyplomata, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego 79 lat temu, 5 czerwca 1944 roku, zmarł polityk i dyplomata Józef Beck, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego - w 1930 roku pełnił w jego rządzie… » więcej 2023-06-05, godz. 08:00 Mija 31. rocznica odwołania rządu Jana Olszewskiego 31 lat temu, w nocy 4-go na 5-ty czerwca 1992 roku, trzy kwadranse po północy, Sejm odwołał rząd Jana Olszewskiego, pierwszy po II wojnie światowej gabinet… » więcej 2023-06-05, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 5 czerwca » więcej 2023-06-04, godz. 10:30 Mijają 34 lata od czerwcowych wyborów 1989 roku 34 lata temu, 4 czerwca 1989 roku, odbyły się wybory parlamentarne (pierwsza tura) na zasadach ustalonych podczas obrad Okrągłego Stołu. Były to pierwsze… » więcej 2023-06-04, godz. 08:00 Groby 6 ministrów II Rzeczypospolitej odnowione Na warszawskich cmentarzach Ewangelicko-Augsburskim i Ewangelicko-Reformowanym uroczyście odsłonięto odrestaurowane nagrobki 6 ministrów II Rzeczypospolitej… » więcej 2023-06-04, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 4 czerwca » więcej 2023-06-03, godz. 10:00 Zlot Grup Rekonstrukcji Historycznej w Nysie - NIEDZIELA W Reducie Kardynalskiej w Nysie (ul. Wyspiańskiego) trwa Ogólnopolski Zlot Grup Rekonstrukcji Historycznej. Organizatorem zlotu jest Stowarzyszenie Miłośników… » więcej 2023-06-03, godz. 08:00 Bielsko-Biała świętuje 50. urodziny "malucha" "Maluch", czyli produkowany na włoskiej licencji Fiat 126p, który stał się jednym z symboli polskiej motoryzacji, obchodzi pięćdziesiąte urodziny. Gazeta… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »