Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 105 lat temu zmarł Włodzimierz Józef Mężyński…
2023-02-09, 12:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

105 lat temu zmarł Włodzimierz Józef Mężyński, major Legionów Polskich

Portret mjr Mężyńskiego. [fot. Wacław Lipiński, Eugeniusz Quirini: Album Legjonów Polskich. Wydawca: Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1933; s. 244., domena publiczna, Wikimedia Commons]
Portret mjr Mężyńskiego. [fot. Wacław Lipiński, Eugeniusz Quirini: Album Legjonów Polskich. Wydawca: Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1933; s. 244., domena publiczna, Wikimedia Commons]
105 lat temu, 9 lutego 1918 roku, zmarł Włodzimierz Józef Mężyński, dziennikarz, literat, major Legionów Polskich. Jeden z czołowych ideowców legionowych i oficerów 2. pułku piechoty, patriota, dowódca o ugruntowanych przekonaniach. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych. Był też działaczem partyjnym i społecznym, redaktorem pisma "Robotnik Tkacki".
W 1912 roku osiadł w Bielsku (obecnie Bielsko-Biała), podjął pracę dependenta adwokackiego i objął sekretariat Komisji Zawodowej. Przystąpił też do organizowania oddziału Związku Strzeleckiego w Białej.

Gdy wybuchła I wojna światowa, z oddziałem strzelców wstąpił w Krakowie do 2. pułku piechoty Legionów Polskich, z którym odbył kampanię karpacką, besarabską i wołyńską II Brygady. Najpierw dowodził plutonem, następnie kompanią, potem batalionem, a przez pewien czas - pułkiem. Szybko awansował na kolejne stopnie oficerskie.

W lipcu 1917 roku, w odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego, żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na "wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami". Wydarzenie to przeszło do historii, jako tzw. kryzys przysięgowy. Kryzys ten spowodował, że wielu polskich żołnierzy internowano. Zatrzymany został także przyszły marszałek Józef Piłsudski. Osadzono go w twierdzy w Magdeburgu. Wśród żołnierzy II Brygady, którą dowodził Józef Haller, przysięgę złożyło 60 oficerów i 1250 żołnierzy. Major Mężyński zdecydował się pozostać w szeregach armii, mimo że popierał Piłsudskiego. Mężyński był jednym z redaktorów znanego listu 2. pułku, w którym on, a także jego koledzy z II Brygady, postanowili "utrzymać karabin w garści". Odznaczony przez Niemców Krzyżem Żelaznym, a przez Austriaków wojennym krzyżem zasługi za męstwo, odrzucił jednak wraz z innymi oficerami II Brygady odznaczenia, i postanowił przebić się z bronią w ręku przez front austriacki do II Korpusu Polskiego, aby w ten sposób wyrazić sprzeciw wobec zaborców i żądzę odwetu.

W końcu grudnia 1917 roku major Włodzimierz Józef Mężyński zachorował na serce i trafił do szpitala wojskowego w Krakowie. Zmarł 9 lutego 1918 roku, w wieku 28 lat. Został pochowany na Cmentarzu Legionistów w Krakowie (obecnie kwatera legionistów na cmentarzu Rakowickim).

Zobacz także

2024-04-24, godz. 15:00 Dzień Solidarności z Narodem Ormiańskim 24 kwietnia przypada Dzień Pamięci o Ludobójstwie Ormian, ormiańskie święto narodowe obchodzone zarówno w Armenii, jak i w ośrodkach diaspory ormiańskiej… » więcej 2024-04-24, godz. 13:00 Kończy się nabór do Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku Do końca dnia można zgłaszać projekty do 17. Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku. Muzeum Historii Polski czeka na zgłoszenia organizatorów najciekawszych… » więcej 2024-04-24, godz. 11:31 Dziś w Muzeum na Rakowieckiej premiera sztuki „Przez ścianę” Historia miłości Wiesławy Pajdak i Jerzego Śmiechowskiego - więźniów mokotowskiej katowni UB stała się inspiracją sztuki teatralnej „Przez ścianę”… » więcej 2024-04-24, godz. 11:00 Spotkanie z cyklu "Twarze Opola" przy Minorytów 3 „Krasne, Starobielsk, Kazachstan… Pamięć o wojennej apokalipsie” – pod takim tytułem już w najbliższy czwartek (25.04) w siedzibie Centralnego Muzeum… » więcej 2024-04-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 kwietnia » więcej 2024-04-23, godz. 20:49 Odkryto, gdzie pochowany został Platon Włoscy naukowcy odkryli, gdzie został pochowany filozof Platon. Dzięki najnowszym technologiom udało się odczytać duże fragmenty odkopanych w Herkulanum… » więcej 2024-04-23, godz. 20:45 Średniowieczne znaleziska na budowie metra Średniowieczne znaleziska na budowie warszawskiego metra. To fragmenty zdobionej ceramiki, kości zwierzęce i osełka. Najnowszych archeologicznych odkryć dokonano… » więcej 2024-04-23, godz. 10:35 Olbrzymie lotniskowce, bombowce i myśliwce oraz wozy bojowe można podziwiać w nyskim muzeum "Nysa 1945 - wystawa modelarska" to najnowsza ekspozycja tej placówki. Składają się na nią prace siedmiu modelarzy. O jej genezie mówi dyrektor placówki… » więcej 2024-04-23, godz. 09:00 460 lat temu urodził się William Szekspir, angielski dramaturg, poeta i aktor 460 lat temu - 23 kwietnia 1564 roku - urodził się William Szekspir, angielski dramaturg, poeta i aktor, uważany za geniusza pióra i teatru. Dziś przypada… » więcej 2024-04-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 23 kwietnia » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »