Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej…
2023-02-03, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok

76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość

Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
76 lat temu, 3 lutego 1947 roku, zapadł wyrok w procesie przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość. Przed sądem w Warszawie stanęło dziesięcioro działaczy, w tym członkowie I Zarządu Krajowego WiN. Wśród nich był pułkownik Jan Rzepecki, założyciel i pierwszy prezes organizacji.
Był to pierwszy z głośnych procesów pokazowych w okresie stalinizmu, zorganizowany i rozpoczęty na krótko przed sfałszowanymi wyborami do Sejmu Ustawodawczego. Nagłaśniano go jako "proces Rzepeckiego", co miało służyć dyskredytacji działaczy podziemia. Propagandowe relacje z rozpraw pojawiły się w prasie, radiu i Kronice Filmowej.

Oskarżonym postawiono sfabrykowane zarzuty, między innymi organizowania dywersji, przeprowadzania aktów terroru oraz morderstw, rabunków i szpiegostwa. Komunistyczny sąd skazał na śmierć Mariana Gołębiewskiego, Jana Rzepeckiego na 8 lat więzienia, a pozostałych - na kary od 2 do 12 lat. Dwa dni później wszyscy zostali ułaskawieni przez prezydenta Bolesława Bieruta, który złagodził kary lub darował je w całości. Później jednak, niektórych z nich ponownie aresztowano.

Oskarżonymi byli: pułkownik Jan Rzepecki, podpułkownik Jan Szczurek, cichociemny Marian Gołębiewski, szefowa łączności zagranicznej Emilia Malessa - żona Jana Piwnika "Ponurego" oraz Kazimierz Leski, Antoni Sanojca, Tadeusz Jachimek, Henryk Żuk, Józef Rybicki i Ludwik Muzyczka.

Emilia Malessa, wyczerpana psychicznie i fizycznie, w 1949 roku popełniła samobójstwo. Jan Rzepecki został zwolniony w 1947 roku, a Marian Gołębiewski siedział 15 lat w więzieniu. Dopiero w 1993 roku Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego unieważnił wyroki z 1947-go.

W 77. rocznicę powstania organizacji Wolność i Niezawisłość, 2 września 2022 roku, Sejm uczcił pamięć jej członków, minutą ciszy.

Zobacz także

2024-04-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 15 kwietnia » więcej 2024-04-14, godz. 14:30 Rocznica wyzwolenia obozu w Ravensbrück - obchody c.d. Do największego nazistowskiego obozu koncentracyjnego dla kobiet zjechały dziś ostatnie z dawnych więźniarek i krewni kobiet, które przeszły piekło w Ravensbrück… » więcej 2024-04-14, godz. 11:00 Święto Chrztu Polski 14 kwietnia po raz szósty jest obchodzone Święto Chrztu Polski. Upamiętnia wydarzenie umownie datowane na 14 kwietnia 966 roku, kiedy Mieszko I, książę… » więcej 2024-04-14, godz. 09:00 Weekend rocznicy wyzwolenia obozu Ravensbrück Od soboty odbywają się uroczystości rocznicowe w dawnym obozie pracy Ravensbrück. W blisko pięćdziesięciu podobozach na północ od Berlina, w czasie drugiej… » więcej 2024-04-14, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 14 kwietnia » więcej 2024-04-13, godz. 20:14 W Warszawie uczczono pamięć kapłanów zamordowanych w Katyniu "Zostali pokonani przez sowietów, ale odnieśli zwycięstwo nad samym sobą" - mówił o ofiarach zbrodni katyńskiej szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób… » więcej 2024-04-13, godz. 12:00 Akcja NCK i Muzeum Katyńskiego „Podziel się guzikiem” w 84. rocznicę zbrodni katyńskiej Replikę guzika munduru polskich oficerów - ofiar zbrodni katyńskiej - można dziś otrzymać w Warszawie i kilku miastach polskich. To akcja edukacyjna Narodowego… » więcej 2024-04-13, godz. 11:00 Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej 13 kwietnia jest obchodzony Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, którego celem jest oddanie hołdu polskim jeńcom wojennym i więźniom zgładzonym przez… » więcej 2024-04-13, godz. 09:00 84. rocznica drugiej deportacji Polaków w głąb Związku Sowieckiego 84 lata temu, w nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 roku, rozpoczęła się druga - z czterech - masowa deportacja ludności polskiej w głąb Związku Sowieckiego… » więcej 2024-04-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 kwietnia » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »