Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej…
2023-02-03, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok

76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość

Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
76 lat temu, 3 lutego 1947 roku, zapadł wyrok w procesie przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość. Przed sądem w Warszawie stanęło dziesięcioro działaczy, w tym członkowie I Zarządu Krajowego WiN. Wśród nich był pułkownik Jan Rzepecki, założyciel i pierwszy prezes organizacji.
Był to pierwszy z głośnych procesów pokazowych w okresie stalinizmu, zorganizowany i rozpoczęty na krótko przed sfałszowanymi wyborami do Sejmu Ustawodawczego. Nagłaśniano go jako "proces Rzepeckiego", co miało służyć dyskredytacji działaczy podziemia. Propagandowe relacje z rozpraw pojawiły się w prasie, radiu i Kronice Filmowej.

Oskarżonym postawiono sfabrykowane zarzuty, między innymi organizowania dywersji, przeprowadzania aktów terroru oraz morderstw, rabunków i szpiegostwa. Komunistyczny sąd skazał na śmierć Mariana Gołębiewskiego, Jana Rzepeckiego na 8 lat więzienia, a pozostałych - na kary od 2 do 12 lat. Dwa dni później wszyscy zostali ułaskawieni przez prezydenta Bolesława Bieruta, który złagodził kary lub darował je w całości. Później jednak, niektórych z nich ponownie aresztowano.

Oskarżonymi byli: pułkownik Jan Rzepecki, podpułkownik Jan Szczurek, cichociemny Marian Gołębiewski, szefowa łączności zagranicznej Emilia Malessa - żona Jana Piwnika "Ponurego" oraz Kazimierz Leski, Antoni Sanojca, Tadeusz Jachimek, Henryk Żuk, Józef Rybicki i Ludwik Muzyczka.

Emilia Malessa, wyczerpana psychicznie i fizycznie, w 1949 roku popełniła samobójstwo. Jan Rzepecki został zwolniony w 1947 roku, a Marian Gołębiewski siedział 15 lat w więzieniu. Dopiero w 1993 roku Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego unieważnił wyroki z 1947-go.

W 77. rocznicę powstania organizacji Wolność i Niezawisłość, 2 września 2022 roku, Sejm uczcił pamięć jej członków, minutą ciszy.

Zobacz także

2023-03-23, godz. 16:00 Historyczne sygnety Nagroda „Sygnety Wydawnictwa IPN” pod takim hasłem wystartował wczoraj (22.03.2023) pierwszy raz plebiscyt czytelników na Najlepszą Książkę Roku wydaną… » więcej 2023-03-23, godz. 14:00 150 lat temu urodziła się Maria Przybyłko-Potocka, aktorka, reżyser i dyrektor teatru 150 lat temu, 23 marca 1873 roku, urodziła się Maria Przybyłko-Potocka, aktorka, reżyser i dyrektor teatru. Grała na scenach Krakowa i Warszawy, w 1907 roku… » więcej 2023-03-23, godz. 12:00 40 lat temu temu prezydent USA Ronald Reagan ogłosił program gwiezdnych wojen 40 lat temu, 23 marca 1983 roku, prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan, w odpowiedzi na zagrożenie atakiem ZSRR, ogłosił program strategicznej obrony… » więcej 2023-03-23, godz. 10:00 80 lat temu Niemcy aresztowali Jana Bytnara "Rudego" 80 lat temu - 23 marca 1943 roku - Niemcy aresztowali Jana Bytnara "Rudego", komendanta hufca "Południe" Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Razem z nim w mieszkaniu… » więcej 2023-03-23, godz. 08:00 Grupa Pileckiego Już jutro w Centrum Historii Zajezdnia projekcja filmu dokumentalnego inscenizowanego „GRUPA PILECKIEGO” » więcej 2023-03-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 23 marca » więcej 2023-03-22, godz. 16:00 Film o Zofii Kossak -Szczuckiej Już jutro o godzinie 20:15, w TVP Historia odbędzie się premierowa emisja filmu o Zofii Kossak-Szczuckiej „Mulier fortis. Kobieta mężna” w reż. Adama… » więcej 2023-03-22, godz. 14:00 Książki pełne historii Już za tydzień 29 marca, br. o godzinie 17.00 zapraszamy do Przystanku Historia IPN (ul. Marszałkowska 21/25, Warszawa) na spotkanie z cyklu „Książki pełne… » więcej 2023-03-22, godz. 12:00 Zabytkowa architektura wsi w obiektywie To już XXVIII Konkurs Fotograficzny Zabytkowa architektura wsi opolskiej, który potrwa do połowy czerwca tego roku. » więcej 2023-03-22, godz. 10:00 66 lat temu urodził się Jacek Kaczmarski, poeta, pieśniarz i kompozytor 66 lat temu, 22 marca 1957 roku, urodził się Jacek Kaczmarski, poeta, pieśniarz i kompozytor, reprezentujący nurt tzw. piosenki autorskiej. Identyfikowany… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »