Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 20 lat temu Vaclav Havel został pierwszym prezydentem…
2023-01-26, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

20 lat temu Vaclav Havel został pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej

Vaclav Havel - [fot. Henryk Prykiel - Dziennik Dolnośląski nr 38 (105), 22-24 II 1991. Źródło: pl.wikipedia.org ]
Vaclav Havel - [fot. Henryk Prykiel - Dziennik Dolnośląski nr 38 (105), 22-24 II 1991. Źródło: pl.wikipedia.org ]
20 lat temu - 26 stycznia 1993 roku - dziewiąty i ostatni prezydent Czechosłowacji Vaclav Havel został pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej. Sprawował ten urząd przez dwie kadencje. W tym czasie wzmocnił pozycję kraju na arenie międzynarodowej. To dzięki niemu w 1999 roku Czechy stały się członkiem NATO, odegrał też dużą rolę w przygotowaniu Czechów do wejścia do Unii Europejskiej.
Czechosłowacja przestała istnieć 31 grudnia 1992 roku, po 74 latach i 64 dniach od jej utworzenia. Rozpadła się na dwa suwerenne państwa - Republikę Czeską i Republikę Słowacką, których 1 stycznia 1993 był pierwszym dniem istnienia. Wydarzenie to jest nazywane "aksamitnym rozwodem". Nazwa ma z kolei związek z pojęciem "aksamitnej rewolucji", którym określane są demokratyczne przemiany, jakie zaszły w Czechosłowackiej Republice Socjalistycznej jesienią 1989 roku.

Do "aksamitnej rewolucji" doszło w czasie, gdy rozpadał się blok krajów komunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, powstały po II wojnie światowej. W Polsce przeprowadzono już częściowo wolne wybory i powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego, Węgry przestały być republiką ludową, a w Niemczech kilka dni wcześniej runął mur berliński.

Za początek przemian w Czechosłowacji uznaje się dzień 17 listopada 1989 roku, kiedy doszło do starć między milicją i studentami demonstrującymi przeciwko komunistycznym władzom. W krótkim czasie protesty rozszerzyły się na cały kraj. W konsekwencji 10 grudnia 1989 roku powstał nowy rząd, w którym znaleźli się przedstawiciele opozycji. Zaczęto wprowadzać reformy ustrojowe. "Aksamitna rewolucja" przyniosła Czechosłowacji demokrację, ale i podział. Od 1 stycznia 1993 roku zamiast niej na mapie Europy pojawiły się dwa państwa.

Vaclav Havel, pisarz i opozycjonista, już w latach 60. zasłynął jako twórca konsekwentnie walczący z systemem komunistycznym. Postulował utworzenie demokratycznego społeczeństwa i organizował kampanie na rzecz obrony praw człowieka, za co wielokrotnie trafiał do aresztu. W 1989 roku jako kandydat antykomunistycznego Forum Obywatelskiego został wybrany na prezydenta Czechosłowacji. 20 lat temu objął urząd pierwszego prezydenta Republiki Czeskiej. Funkcję tę pełnił mimo poważnych problemów zdrowotnych. Po złożeniu urzędu w 2003 roku powrócił do twórczości literackiej. Jako pisarz był znany na całym świecie z dramatów pisanych w duchu teatru absurdu oraz z esejów, w których poruszał zagadnienia filozoficzne - wolności, władzy, moralności. Tworzył też poezję eksperymentalną. W latach 70. i 80. jego utwory literackie, mimo że zakazane w dawnym bloku radzieckim, zyskały światowy rozgłos, a ich autor otrzymał liczne tytuły doktora honoris causa i nagrody, za twórczość artystyczną oraz postawę obywatelską.

Zmarł 18 grudnia 2011 roku. Miał 75 lat.

Zobacz także

2024-03-28, godz. 21:43 Odkryto najprawdopodobniej najstarszy w Polsce wyrób z miedzi Miedziana siekiera z IV-III tysiąclecia p.n.e identyfikowana z kulturą trypolską została znaleziona w gminie Horodło w powiecie hrubieszowskim na Lubelszczyźnie… » więcej 2024-03-28, godz. 11:00 Ambasador Polskiej Historii – nagroda IPN dla osób i organizacji spoza Polski Instytut Pamięci Narodowej przyjmuje zgłoszenia do nagrody „Ambasador Polskiej Historii”. Jest ona przeznaczona dla osób i organizacji spoza Polski. To… » więcej 2024-03-28, godz. 09:00 55 lat temu zmarł Dwight Eisenhower, generał armii i prezydent Stanów 55 lat temu - 28 marca 1969 roku - zmarł Dwight Eisenhower, głównodowodzący wojsk sprzymierzonych w czasie II wojny światowej, a potem - przez dwie kadencje… » więcej 2024-03-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 marca » więcej 2024-03-27, godz. 21:48 Spotkanie „»Zawsze powracamy po swoich«. Stan poszukiwań i identyfikacji pomordowanych Żołnierzy Wyklętych” 26 marca dr hab. Krzysztof Szwagrzyk i mec. Anna Szeląg byli gośćmi kolejnego spotkania z cyklu „Tajemnice Bezpieki” w Przystanku Historia IPN w Warszawie… » więcej 2024-03-27, godz. 20:16 Zmarł Jerzy Mindziukiewicz, pseudonim "Jur", wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich W wieku 96 lat zmarł Jerzy Mindziukiewicz pseudonim "Jur" - uczestnik Powstania Warszawskiego, a w ostatnich latach wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich… » więcej 2024-03-27, godz. 19:01 5 lat temu zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz AK, uczestnik akcji rozbicia niemieckiego więzienia w Jaśle Pięć lat emu, 27 marca 2019 roku, zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik brawurowej akcji rozbicia niemieckiego więzienia w… » więcej 2024-03-27, godz. 09:00 Mija 79 lat od aresztowania przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego Aresztowanie przywódców Polskiego państwa Podziemnego - 79. roczn. dokumentacja 79 lat temu, 27 i 28 marca 1945 roku, w Pruszkowie pod Warszawą NKWD podstępnie… » więcej 2024-03-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 marca » więcej 2024-03-26, godz. 11:00 15 lat temu zmarł opozycjonista Piotr Bednarz 15 lat temu - 26 marca 2009 roku - zmarł Piotr Bednarz, działacz opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku. W grudniu 1981 roku był w grupie, która tuż… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »