Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 102 lata temu urodził się Tadeusz Zawadzki 'Zośka'…
2023-01-24, 10:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

102 lata temu urodził się Tadeusz Zawadzki "Zośka", harcmistrz, podporucznik AK

Groby żołnierzy Batalionu AK Zośka. Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Groby żołnierzy Batalionu AK Zośka. Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
102 lat temu, 24 stycznia 1921 roku, urodził się Tadeusz Zawadzki, pseudonim "Zośka", harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, dowódca warszawskich Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Był jednym z najaktywniejszych uczestników głośnych działań sabotażowych, a także wykonawcą kilku likwidacyjnych. Pod jego komendą grupy szturmowe przeprowadziły 13 akcji bojowych, w 10 z nich uczestniczył "Zośka". Między innymi dowodził grupą "Atak" w głośnej akcji pod Arsenałem.
Był przedstawicielem pokolenia, które dla ojczyzny gotowe było poświęcić wszystko. Jego odwaga stała się legendarna i była wzorem zarówno dla członków Szarych Szeregów, jak i następnych pokoleń.

Tadeusz Zawadzki zginął 20 sierpnia 1943 roku, podczas akcji "Taśma", w ataku na niemiecką strażnicę w Sieczychach koło Wyszkowa, na granicy między Generalnym Gubernatorstwem a polskimi ziemiami włączonymi do Rzeszy. Miał 22 lata.

Po jego śmierci komendant Warszawskiej Chorągwi Szarych Szeregów Stefan Mirowski "Prawdzic" pisał: "Zginął śmiercią zwykłego żołnierza, choć żołnierzem był niezwykłym. Łączył w sobie wysoki talent organizacyjny i rzadko spotykany realizm pracy z nieprzeciętnym poziomem ideowym".

Wkrótce po śmierci Tadeusza Zawadzkiego, 1 września 1943 roku, dla uczczenia jego pamięci, powołano harcerski batalion "Zośka". Zawadzki jest jednym z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec", której pierwszy nakład ukazał się w lipcu 1943 roku, kilka miesięcy po akcji pod Arsenałem.

Tadeusz Zawadzki uczestniczył w akcjach tzw. małego sabotażu, jak malowanie znaków Polski Walczącej na murach czy zrywanie niemieckich flag. Wraz ze swoim hufcem brał też udział w akcji "N", czyli dywersyjnej propagandzie w języku niemieckim. 26 marca 1943 roku dowodził grupą "Atak" w akcji pod Arsenałem - "Meksyk II" - podczas której odbito z rąk gestapo 21 więźniów, między innymi Jana Bytnara "Rudego". Dowodził też akcją odbicia więźniów pod Celestynowem w maju 1943 roku oraz miesiąc później - o kryptonimie "Czarnocin", było to wysadzenie mostu na Wolbórce pod Czarnocinem. Uczestniczył też w akcjach likwidacyjnych, między innymi 15 stycznia 1943 roku zastrzelił zdrajcę volksdeutscha Ludwika Herberta w jego mieszkaniu na Saskiej Kępie, z kolei 6 maja 1943 roku na ulicy Polnej brał udział w zamachu na funkcjonariusza gestapo Herberta Schultza.

"Zośka" należał do harcerstwa od 12-go roku życia. W 1942 roku otrzymał stopień podharcmistrza, a rok później - harcmistrza. Od 3 listopada 1942 roku aż do śmierci dowodził Grupami Szturmowymi Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów.

Był dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, a także Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Zobacz także

2023-03-15, godz. 16:00 70 zabytków na 770 -lecie Kluczborka Od dzisiaj w Muzeum im. Jana Dzierżona w Kluczborku można oglądać wystawę „70 zabytków z okazji 770 lat Kluczborka" » więcej 2023-03-15, godz. 14:00 Wokół kozielskiego zamku Muzeum Ziemi Kozielskiej cały czas organizuje warsztaty i lekcje muzealne. » więcej 2023-03-15, godz. 12:00 Z historii pewnego Beliniaka W panteonie Sokołów Lwowskich znalazł się też legendarny Beliniak pułkownik Jan Lewandowski, który karierę kawalerzysty rozpoczął w Strzelcu we Lwow… » więcej 2023-03-15, godz. 11:00 80 lat temu Niemcy wymordowali rodzinę Baranków i ukrywaną przez nich rodzinę żydowską 80 lat temu - 15 marca 1943 roku - w Siedliskach w Małopolsce Niemcy wymordowali rodzinę Baranków i czterech ukrywanych przez nich Żydów. Ofiarami zbrodni… » więcej 2023-03-15, godz. 10:00 45 lat temu zmarł Aleksander Kamiński, żołnierz AK, autor "Kamieni na szaniec" 45 lat temu, 15 marca 1978 roku, zmarł Aleksander Kamiński, wybitny działacz harcerski, żołnierz Armii Krajowej, autor wydanej konspiracyjnie książki o… » więcej 2023-03-15, godz. 09:00 75 lat temu komunistyczny sąd skazał na karę śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego 75 lat temu, 15 marca 1948 roku, Rejonowy Sąd Wojskowy w Warszawie skazał na karę śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego, oficera Armii Krajowej, jednego z… » więcej 2023-03-15, godz. 08:00 Ks. Franciszek Blachnicki został otruty Śmierć założyciela Ruchu Światło-Życie księdza Franciszka Blachnickiego wynikała z otrucia - poinformowali na wspólnej konferencji prokurator generalny… » więcej 2023-03-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 15 marca » więcej 2023-03-14, godz. 16:00 O zwyczajach kawaleryjskich Już w czwartek w Muzeum Śląska Opolskiego kolejne spotkanie z cyklu "Historia galopem. Rzecz o kawalerii". » więcej 2023-03-14, godz. 14:00 Historyk IPN o konkursie "Polskie serce pękło - Katyń 1940" Profesor Tadeusz Wolsza, przewodniczący kolegium Instytutu Pamięci Narodowej, a także przewodniczący jury konkursu "Polskie serce pękło - Katyń 1940" powiedział… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »