Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 102 lata temu urodził się Tadeusz Zawadzki 'Zośka'…
2023-01-24, 10:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

102 lata temu urodził się Tadeusz Zawadzki "Zośka", harcmistrz, podporucznik AK

Groby żołnierzy Batalionu AK Zośka. Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Groby żołnierzy Batalionu AK Zośka. Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
102 lat temu, 24 stycznia 1921 roku, urodził się Tadeusz Zawadzki, pseudonim "Zośka", harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, dowódca warszawskich Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Był jednym z najaktywniejszych uczestników głośnych działań sabotażowych, a także wykonawcą kilku likwidacyjnych. Pod jego komendą grupy szturmowe przeprowadziły 13 akcji bojowych, w 10 z nich uczestniczył "Zośka". Między innymi dowodził grupą "Atak" w głośnej akcji pod Arsenałem.
Był przedstawicielem pokolenia, które dla ojczyzny gotowe było poświęcić wszystko. Jego odwaga stała się legendarna i była wzorem zarówno dla członków Szarych Szeregów, jak i następnych pokoleń.

Tadeusz Zawadzki zginął 20 sierpnia 1943 roku, podczas akcji "Taśma", w ataku na niemiecką strażnicę w Sieczychach koło Wyszkowa, na granicy między Generalnym Gubernatorstwem a polskimi ziemiami włączonymi do Rzeszy. Miał 22 lata.

Po jego śmierci komendant Warszawskiej Chorągwi Szarych Szeregów Stefan Mirowski "Prawdzic" pisał: "Zginął śmiercią zwykłego żołnierza, choć żołnierzem był niezwykłym. Łączył w sobie wysoki talent organizacyjny i rzadko spotykany realizm pracy z nieprzeciętnym poziomem ideowym".

Wkrótce po śmierci Tadeusza Zawadzkiego, 1 września 1943 roku, dla uczczenia jego pamięci, powołano harcerski batalion "Zośka". Zawadzki jest jednym z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec", której pierwszy nakład ukazał się w lipcu 1943 roku, kilka miesięcy po akcji pod Arsenałem.

Tadeusz Zawadzki uczestniczył w akcjach tzw. małego sabotażu, jak malowanie znaków Polski Walczącej na murach czy zrywanie niemieckich flag. Wraz ze swoim hufcem brał też udział w akcji "N", czyli dywersyjnej propagandzie w języku niemieckim. 26 marca 1943 roku dowodził grupą "Atak" w akcji pod Arsenałem - "Meksyk II" - podczas której odbito z rąk gestapo 21 więźniów, między innymi Jana Bytnara "Rudego". Dowodził też akcją odbicia więźniów pod Celestynowem w maju 1943 roku oraz miesiąc później - o kryptonimie "Czarnocin", było to wysadzenie mostu na Wolbórce pod Czarnocinem. Uczestniczył też w akcjach likwidacyjnych, między innymi 15 stycznia 1943 roku zastrzelił zdrajcę volksdeutscha Ludwika Herberta w jego mieszkaniu na Saskiej Kępie, z kolei 6 maja 1943 roku na ulicy Polnej brał udział w zamachu na funkcjonariusza gestapo Herberta Schultza.

"Zośka" należał do harcerstwa od 12-go roku życia. W 1942 roku otrzymał stopień podharcmistrza, a rok później - harcmistrza. Od 3 listopada 1942 roku aż do śmierci dowodził Grupami Szturmowymi Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów.

Był dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, a także Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Zobacz także

2023-03-16, godz. 15:00 IPN ogłosi wznowienie nowego śledztwa w sprawie zbrodni komunistycznej [NA ŻYWO] Pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej wznowi kolejne śledztwo dotyczące zbrodni komunistycznej. Śledztwo będzie prowadzone w ramach #ArchiwumZbrodni -… » więcej 2023-03-16, godz. 15:30 Matusia Już niebawem po raz kolejny będziemy obchodzić Narodowy Dzień Pamięci o Polakach Ratujących Żydów. W związku z tym opolski IPN organizuje pokaz filmu… » więcej 2023-03-16, godz. 14:00 Poświęcenie krzyża powstańczego w Łazorach Już w najbliższą niedzielę 19 marca o godz. 12, z okazji 160 rocznicy Powstania Styczniowego, odbędzie się uroczyste poświęcenie krzyża powstańczego… » więcej 2023-03-16, godz. 12:00 Konkurs poświęcony Romanowi Dmowskiemu Dzisiaj i jutro w Białymstoku odbędzie się już XI Konkurs wiedzy patriotycznej o Romanie Dmowskim » więcej 2023-03-16, godz. 10:00 78 rocznica wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf Już jutro rocznica wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf, jedna z najważniejszych uroczystości organizowanych przez Muzeum i Gminę Łambinowice. » więcej 2023-03-16, godz. 08:00 95 lat temu urodził się Aleksander Ścibor-Rylski, prozaik, scenarzysta i reżyser 95 lat temu, 16 marca 1928 roku, urodził się Aleksander Ścibor-Rylski, prozaik, scenarzysta i reżyser. Był autorem wielu scenariuszy do filmów, między innymi… » więcej 2023-03-16, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 16 marca » więcej 2023-03-15, godz. 13:13 Fundamenty pomnika, a w nich kapsułę czasu, odkryto przy okazji prac przy DK46 na wysokości Górki Hanuszowskiej, w… Odsłonięcia kapsuły, która znajdowała się w specjalnej niszy dokonali w sobotę (11.03) pracownicy firmy Budimex i niezwłocznie powiadomili Muzeum Powiatowe… » więcej 2023-03-15, godz. 16:00 70 zabytków na 770 -lecie Kluczborka Od dzisiaj w Muzeum im. Jana Dzierżona w Kluczborku można oglądać wystawę „70 zabytków z okazji 770 lat Kluczborka" » więcej 2023-03-15, godz. 14:00 Wokół kozielskiego zamku Muzeum Ziemi Kozielskiej cały czas organizuje warsztaty i lekcje muzealne. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »