Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior…
2023-01-10, 12:00 Autor: IAR/E.Leo/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior Wańkowicz

Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
131 lat temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami fikcji literackiej. Korespondent wojenny Armii Andersa i uczestnik bitwy pod Monte Cassino. W latach 60. sygnatariusz tzw. Listu 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali między innymi przeciwko narzuconej przez komunistów cenzurze. Zmarł w 1974 roku.

Melchior Wańkowicz, nazywany "ojcem polskiego reportażu", pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, na którą składa się ponad 40 pozycji - powieści, reportaży, wspomnień i szkiców z teorii publicystyki. Jego najbardziej znanym dziełem jest "Bitwa o Monte Cassino", trzytomowa monografia poświęcona żołnierzom generała Andersa. Inne książki to między innymi "Tworzywo", "Na tropach Smętka", "Ziele na kraterze", "Hubalczycy", "Westerplatte" i "Karafka La Fontaine'a".

Monumentalny reportaż "Bitwa o Monte Cassino", opublikowany w latach 1945-47 w Mediolanie, był potem wiele razy wydawany w PRL, jednak pod cenzurą. Pisarz złożył w nim hołd żołnierzom II Korpusu Polskiego Władysława Andersa. Zawarł także swoje osobiste przeżycia i doświadczenia korespondenta wojennego na pierwszej linii walk.

Melchior Wańkowicz, który był niezrównanym gawędziarzem, często podkreślał, że w doskonaleniu warsztatu twórczego korzystał z doświadczenia nabytego podczas pisania tekstów reklamowych. To on wymyślił znany przedwojenny slogan reklamowy "Cukier krzepi", za który, jak mówił, dostał najwyższe w życiu honorarium. Po wojnie, w latach 50., był autorem równie słynnego hasła "LOT-em bliżej".

Bezpośrednio po wojnie pisarz przebywał na emigracji. W 1958 roku powrócił do rządzonej przez komunistów Polski. W roku 1964 podpisał tzw. List 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali przeciwko cenzurze. Został oskarżony o przekazywanie za granicę materiałów godzących w Polskę Ludową i współpracę z Radiem Wolna Europa. W wyniku wytoczonego procesu skazano go na trzy lata więzienia. Władze nie zdecydowały się jednak na wykonanie kary i pisarz nie trafił do więzienia. W pełni zrehabilitowany został jednak dużo później - w 1990 roku Sąd Najwyższy uchylił wyrok i pośmiertnie go uniewinnił.

Zmarł 10 września 1974 roku. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Zobacz także

2024-04-02, godz. 12:14 Muzeum Historii Polski zachęca do zgłaszania projektów do plebiscytu Wydarzenie Muzeum Historii Polski zachęca do zgłaszania projektów do 17. plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku 2023. Organizatorami konkursu są Muzeum Historii Polski… » więcej 2024-04-02, godz. 09:00 19 lat temu zmarł papież Jan Paweł II 19 lat temu, 2 kwietnia 2005 roku, zmarł Jan Paweł II, 264. papież w historii Kościoła katolickiego, późniejszy święty. Stał na czele Kościoła od 1978… » więcej 2024-04-02, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 2 kwietnia » więcej 2024-04-01, godz. 11:00 84 lata temu Sowieci rozpoczęli formowanie transportów śmierci z polskimi jeńcami 84 lata temu, 1 kwietnia 1940 roku, Sowieci rozpoczęli formowanie transportów śmierci z polskimi oficerami, jeńcami obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku… » więcej 2024-04-01, godz. 09:00 Prima Aprilis 1 kwietnia w wielu krajach jest obchodzony Prima Aprilis - dzień żartów i psikusów. Tego dnia można celowo wprowadzać w błąd i przekonywać innych, by… » więcej 2024-04-01, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 1 kwietnia » więcej 2024-03-31, godz. 13:00 135. rocznica zakończenia budowy wieży Eiffla 135 lat temu - 31 marca 1889 roku - w Paryżu ukończono budowę wieży Eiffla, przygotowywanej na otwarcie Wystawy Światowej. Choć powstała, aby zadziwić… » więcej 2024-03-31, godz. 11:00 132 lata temu urodził się gen. Stanisław Maczek, dowódca 1. Dywizji Pancernej 132 lata temu, 31 marca 1892 roku, urodził się generał Stanisław Maczek, jeden z najwybitniejszych polskich dowódców II wojny światowej, który nie przegrał… » więcej 2024-03-31, godz. 09:00 Wielkanoc - uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego Wielkanoc jest świętem ruchomym. Podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że będzie się ją obchodzić w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej… » więcej 2024-03-31, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 31 marca » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »