Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 78 lat temu Niemcy zamordowali bł. ks. Józefa Stanka…
2022-09-23, 11:00 Autor: Magdalena Gronek / PAP

78 lat temu Niemcy zamordowali bł. ks. Józefa Stanka, uczestnika Powstania Warszawskiego.

ks. Józef Stanek [http://mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl/swieci/jozef_stanek/zycie.html]
ks. Józef Stanek [http://mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl/swieci/jozef_stanek/zycie.html]
78 lat temu Niemcy zamordowali bł. ks. Józefa Stanka, uczestnika Powstania Warszawskiego. W rocznicę jego męczeńskiej śmierci kard. Kazimierz Nycz będzie przewodniczył mszy św. w kościele M.B. Częstochowskiej na Powiślu, gdzie poświeci ławeczkę jego imienia ufundowaną przez Instytut Pamięci Narodowej.
  • Ks. bp Edward Materski:
"(...) Ksiądz Józef Stanek odprawiał Mszę Św., inne nabożeństwa, spowiadał, udzielał sakramentu chorych. Służbę kapłańską pełnił w piwnicach, bramach, niskopołożonych mieszkaniach... Budował gorliwością i pragnieniem dotarcia do wszystkich, którzy potrzebowali kapłana. Cechowała przy tym księdza Józefa odwaga połączona z roztropnością.
Pozostał w pamięci jako kapłan pełen poświęcenia, który gorliwie i odważnie, z narażeniem, życia i gotowością do największej ofiary, szukał ludzi, którym mógłby usłużyć".
  • Ks. J. Warszawski, kapelan powstańczy, ps. "Ojciec Paweł":
"(...) Księdza Stanka przypędzili do nas. Gdy go zobaczyła karna kompania hitlerowska, nie przestawała zanosić się od szyderczych ryków. Zabiegali mu drogę i huzia pięściami prać go po twarzy. Tłukli i walili, dopóki nie dobiegł do naszych szeregów. Kilku szczególnie brutalnych... szarpiąc i ciągnąc wypchnęli księdza Józefa. I powiedli pod niedalekie ruiny. I tak właśnie zginął - przez powieszenie - in odium fidei et vindictae".
  • W. Zabłocki, ps. "Derkacz", żołnierz 4 Komp. AK, Zgrupowania "Kryska":
"Jestem ocalony. Przyglądam się swemu wybawcy. Nie ma wątpliwości - to kapelan, który jeszcze niedawno odprawiał nabożeństwo dla żołnierzy - ks. Stanek... Odrobiną wody zwilża mi wargi i daje pić. Pociesza, dodaje otuchy. Kapelan w miarę swych nader skromnych możliwości opiekuje się wszystkimi. Jego miła, spokojna twarz i kojące słowa pociechy towarzyszą nam jeszcze przez kilka godzin".
  • Stanisława Żórawska, mieszkanka Czerniakowa w czasie Powstania Warszawskiego:
"(...) ksiądz kapelan Stanek wszystkim spędzonym na tę egzekucję ludziom (jeńcom - powstańcom i ludności cywilnej) udzielił jeszcze spod szubienicy z pętlą na szyi błogosławieństwa... Żegnał wszystkich przyglądających się tej tragedii znakiem krzyża".

[źródło: http://mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl/swieci/jozef_stanek/zycie.htmbrewiarz]
23 września 1944 r. Niemcy powiesili na zapleczu magazynu przy ulicy Solec (podobno na jego kapłańskiej stule) bł. ks. Józefa Stanka pseudonim "Rudy". Szubienicą była wystająca z muru żelazna belka. Zamordowano go na oczach ludności cywilnej opuszczającej płonącą Warszawę, którą Niemcy pędzili do niewoli, obozów koncentracyjnych i obozów zagłady.


W 78. rocznicę tego wydarzenia, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz o godz. 18.00, w kościele Matki Bożej Częstochowskiej na Powiślu odprawi mszę św. za wstawiennictwem bł. ks. Józefa Stanka w intencji powstańców poległych na Powiślu w 1944 roku i pobłogosławi ławeczkę memoratywną, ufundowaną przez Instytut Pamięci Narodowej, dedykowaną kapelanowi Powstania Warszawskiego - poinformowało biuro prasowe archidiecezji warszawskiej.


Tego samego dnia w parafii pw. św. Wincentego Pallottiego w Warszawie, gdzie znajdują się relikwie błogosławionego ks. Józefa Stanka mszy św. o godz. 18.00 będzie przewodniczył bp Romuald Kamiński. Uroczystość uświetni Chór Wojska Polskiego - poinformowali księża pallotyni.


W czasie Powstania Warszawskiego pallotyn, ks. Józef Stanek pseudonim "Rudy" był kapelanem Zgrupowania AK "Kryska", które walczyło w okolicy ul. Czerniakowskiej na Powiślu. Odprawiał msze św. polowe i spowiadał, odwiedzał polowe szpitale, niosąc duchową pomoc i nadzieję walczącym i rannym. Nosił rannych, docierając do najbardziej wysuniętych pozycji powstańczych. Pomagał walczącym żołnierzom i ludności cywilnej odkopywać zasypanych.


Mimo że miał możliwość uratowania życia, przeprawiając się pontonem na drugi brzeg Wisły, nie skorzystał z propozycji. Chciał dzielić los żołnierzy i ludności cywilnej, która została na lewym brzegu rzeki.


23 września 1944 r. Niemcy wysłali na tereny bronione przez "Kryskę" parlamentariuszy (przedstawicieli ludności cywilnej) z wezwaniem do poddania się i całkowitej kapitulacji. W pertraktacjach wziął udział ks. Józef Stanek "Rudy". Jednak rozmowy nie dały rezultatów. Powstańcy nie przyjęli niemieckich warunków i ks. Józef Stanek został zatrzymany przez Niemców, jako zakładnik.


Nie chcąc, aby broń dostała się w ręce hitlerowców i służyła zabijaniu Polaków, duchowny polecił powstańcom, na własną odpowiedzialność, niszczyć broń przed poddaniem się. Każdego schwytanego powstańca z bronią w ręku Niemcy rozstrzeliwali.


Został powieszony na zapleczu magazynu przy ulicy Solec. W 1945 r. jego szczątki ekshumowano i złożono w zbiorowej mogile przy ul. Solec w Warszawie (ogółem, w dwóch mogiłach, pochowano 278 pomordowanych). Rok później przeniesiono je na Powązki. W kieszeni jego sutanny znajdował się kapłański brewiarz. W 1987 r. jego szczątki spoczęły w kwaterze zgrupowania AK "Kryska" na tym cmentarzu.


Beatyfikacji ks. Józefa Stanka dokonał 13 czerwca 1999 r. w Warszawie papież Jan Paweł II. Zakonnik znalazł się w grupie 108 polskich męczenników za wiarę.


W 2000 r. relikwie bł. ks. Józefa Stanka zostały przeniesione do dolnego kościoła Chrystusa Króla w parafii pw. św. Wincentego Pallottiego w Warszawie. Cztery lata później ks. Józefa ustanowiono patronem kaplicy w nowo otwartym Muzeum Powstania Warszawskiego.

Zobacz także

2024-04-22, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 22 kwietnia » więcej 2024-04-21, godz. 11:00 79 lat temu oddziały 2. Korpusu Polskiego zajęły Bolonię 79 lat temu - 21 kwietnia 1945 roku - oddziały 2. Korpusu Polskiego walczące na froncie włoskim zajęły Bolonię. Miasto zostało wyzwolone w ramach operacji… » więcej 2024-04-21, godz. 09:00 105 lat temu oddziały polskie wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej 105 lat temu - 21 kwietnia 1919 roku, w Poniedziałek Wielkanocny - oddziały polskie dowodzone przez Józefa Piłsudskiego wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej… » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »