Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Wystawa ze 'śląskim Kopciuszkiem' w tle
2022-05-23, 11:03 Autor: Marek Szczepanik

Wystawa ze "śląskim Kopciuszkiem" w tle

Joanna hrabina von Schaffgotsch z domu Gryzik w wieku 17 lat "śląski Kopciuszek" [źródło: www.dladziedzictwa.org]
Joanna hrabina von Schaffgotsch z domu Gryzik w wieku 17 lat "śląski Kopciuszek" [źródło: www.dladziedzictwa.org]
Dzięki materiałom Archiwów Państwowych w Opolu w kościele w Kopicach otwarto wystawę poświęconą historii tej świątyni oraz kościoła w Więcmierzycach. Wśród dokumentów nie zabrakło historii o "śląskim Kopciuszku" - Joannie hrabinie von Schaffgotsch.

Więcej o "śląskim Kopciuszku": Zamek Kopice
Wystawa w kopickim kościele przypomina historię dwóch położonych w sąsiedztwie świątyń - XIX wiecznego kościoła w Kopicach i pochodzącego z pierwszej połowy XVII wieku kościoła w Więcmierzycach.


Wśród udostępnionych przez opolski oddział Archiwów Państwowych dokumentów znajdują się m.in. kroniki parafialne, wykaz proboszczów z Kopic z lat 1661-1836, zachowane projekty kościołów w Kopicach i informacje o samej budowie świątyni, którą sfinansował hrabia Friedrich Wilhelm von Siersdorpff (ówczesny właściciel Kopic i patron kościoła), gmina (2,4 tysiąca talarów) oraz dominium (ponad 30 tys. talarów). Jak zaznaczono w dokumentach, podczas budowy kościoła nie wydarzył się żaden nieszczęśliwy wypadek.


Zgodnie z kroniką parafii w Kopicach obecne organy, z herbem hrabiego von Francken-Siersdorpff, były dziełem słynnego - jak wskazano - organmistrza Müllera z Wrocławia. Ich budowa zakończyła się w 1823 r., a wartość instrumentu oszacowano na 3000 talarów. Hrabia Fedor von Siersdorpff postanowił umieścić na organach herb, ponieważ z powodu oporu mieszkańców Kopic wobec finansowania budowy kościoła, zdecydował o zwiększeniu swojej składki i samodzielnym ufundowaniu organów dla nowego kościoła.


Od 1859 r. aż do zakończenia II wojny światowej patronat nad kościołem sprawowała rodzina von Schaffgotsch. Nabycie dóbr kopickich związane jest z historią Joanny hrabiny von Schaffgotsch z domu Gryzik, zwaną też śląskim Kopciuszkiem. Joanna Gryzik urodziła się w 1842 roku w biednej rodzinie. Gdy zmarł jej ojciec, matka oddała 3-letnią córkę pod opiekę służącej Karola Goduli - jednego z najbogatszych mieszkańców Górnego Śląska. Jak wspominają kroniki, oszpecony w wyniku napadu bogacz sam stronił od ludzi i budził powszechny lęk, będąc nawet podejrzewanym o paktowanie z diabłem.


"Ścieżki ubogiej sieroty i budzącego grozę starca w pewnym momencie się przecięły. Szczerość i brak lęku ze strony Joanny ujęły Godulę do tego stopnia, że nie tylko zaopiekował się dzieckiem, ale przepisał jej cały swój – szacowany na 2 miliony talarów – majątek. W ten sposób mając 6 lat, w dniu śmierci Karola Goduli (6 lipca 1848 r.) stała się właścicielką między innymi 4 kopalń galmanu, 6 kopalń węgla, 4 majątków ziemskich w Szombierkach-Orzegowie, Bobrku, Bujakowie i Chudowie-Paniówkach. Po śmierci Goduli, Joannę - z uwagi na jej bezpieczeństwo - wywieziono do Wrocławia, gdzie najpierw w klasztorze urszulanek, a potem w willi Schefflera, jej opiekuna, ukrywała się przed krewnymi Karola Goduli, pobierając jednocześnie nauki. Wtedy też poznała Hansa Ulricha von Schaffgotsch, swojego przyszłego męża. Przed ślubem w 1858 r. otrzymała z rąk króla Fryderyka Wilhelma IV nobilitację, zmieniając nazwisko na Gryzik von Schomberg-Godula" - przypominają autorzy wystawy.


Kilka miesięcy po nobilitacji, 15 listopada 1858 r. w Bytomiu zawarła związek małżeński z Hansem Ulrichem, potomkiem jednego z najznamienitszych rodów górnośląskich. Rok później, za pośrednictwem swoich prawnych opiekunów (pełnoletność i możliwość dysponowania majątkiem osiągnęła w 1865 r.), Joanna nabyła dobra w Kopicach, należące wcześniej do rodziny von Francken-Siersdorpff. Pałac w Kopicach, po przebudowie za czasów Joanny, był jedną z najwspanialszych rezydencji Górnego Śląska. Joanna nie zapomniała, skąd się wywodziła. Wraz ze swoim mężem byli fundatorami szkół, szpitali, ochronek, kościołów i kaplic. Do końca życia Joanna wspierała ubogich, szczególnie sieroty i samotne matki. Hrabina von Schaffgotsch zmarła nad ranem 21 czerwca 1910 r. w swoim pałacu w Kopicach. Spoczywa wraz ze swoim mężem we wzniesionym w II poł. XIX w. mauzoleum na placu kościelnym.

Zobacz także

2024-04-25, godz. 11:00 Białoruś: z budynku Nowego zamku w Grodnie usunięto tablicę upamiętniającą T. Kościuszkę W Grodnie, w zachodniej części Białorusi, z budynku Nowego Zamku na rozkaz władz została usunięta tablica upamiętniająca Tadeusza Kościuszkę. Tablicę… » więcej 2024-04-25, godz. 10:00 Dwa samoloty "TS-11 Iskra" trafiły do Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie Dwa samoloty "TS-11 Iskra" trafiły do Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. To zwieńczenie kilkuletnich starań o pozyskanie tych eksponatów. Podpisano umowy… » więcej 2024-04-25, godz. 09:00 Włochy: Święto Wyzwolenia Dziś (25.04) we Włoszech z udziałem najwyższych władz państwowych obchodzony jest Dzień Wyzwolenia spod nazizmu i faszyzmu. Święto ustanowiono w rocznicę… » więcej 2024-04-25, godz. 08:00 Uczczono pamięć ofiar niemieckiego obozu pracy w Pustkowie W 80. rocznicę likwidacji niemieckiego obozu pracy przymusowej w Pustkowie, uczczono pamięć zamordowanych tam więźniów. Uroczystości patriotyczno-religijne… » więcej 2024-04-25, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 25 kwietnia » więcej 2024-04-24, godz. 15:00 Dzień Solidarności z Narodem Ormiańskim 24 kwietnia przypada Dzień Pamięci o Ludobójstwie Ormian, ormiańskie święto narodowe obchodzone zarówno w Armenii, jak i w ośrodkach diaspory ormiańskiej… » więcej 2024-04-24, godz. 13:00 Kończy się nabór do Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku Do końca dnia można zgłaszać projekty do 17. Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku. Muzeum Historii Polski czeka na zgłoszenia organizatorów najciekawszych… » więcej 2024-04-24, godz. 11:31 Dziś w Muzeum na Rakowieckiej premiera sztuki „Przez ścianę” Historia miłości Wiesławy Pajdak i Jerzego Śmiechowskiego - więźniów mokotowskiej katowni UB stała się inspiracją sztuki teatralnej „Przez ścianę”… » więcej 2024-04-24, godz. 11:00 Spotkanie z cyklu "Twarze Opola" przy Minorytów 3 „Krasne, Starobielsk, Kazachstan… Pamięć o wojennej apokalipsie” – pod takim tytułem już w najbliższy czwartek (25.04) w siedzibie Centralnego Muzeum… » więcej 2024-04-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 kwietnia » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »