Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Asceta z Krakowa
2021-08-28, 07:22 Autor: Bolesław Bezeg

Asceta z Krakowa

Adam Chmielowski: "Ecce Homo"
Adam Chmielowski: "Ecce Homo"
W minioną środę przypadła 133 rocznica założenia w Krakowie przez Adama Chmielowskiego znanego też jako święty Albert Zgromadzenia Albertynów.
Z Historycznego Punktu Widzenia 28 sierpnia 2021
Ubogi asceta, który porzucił dostatnie i wygodne życie artystycznej socjety XIX-wiecznego Krakowa na rzecz służby nędzarzom święty Albert Chmielowski to chyba jeden z najwybitniejszych polskich świętych tzw. epoki nowożytnej.

Dwa ostatnie stulecia przyniosły polskim katolikom aż zbyt wiele okazji do dawania świadectwa swojej wiary na drodze męczeństwa. Na tym tle człowiek, który poświęcił się tytanicznej pracy organicznej, bez spektakularnej śmierci w ogniu wojny zdecydowanie się wyróżnia.

Podobnie jak święty Rafał Kalinowski święty brat Albert czyli Adam Chmielowski miał za sobą doświadczenie udziału w powstaniu styczniowym. O ile jednak Rafał Kalinowski był członkiem powstańczego rządu to Adam Chmielowski walczył w polu jako zwykły żołnierz.

Urodził się 20 sierpnia 1845 roku w Igołomii. Dość wcześnie stracił rodziców, ale zaopiekowały się nim i trójką jego młodszego rodzeństwa ciotki. Jako stypendysta rządowy przez jakiś czas uczył się w Korpusie Kadetów w Petersburgu, ale maturę zdał w gimnazjum Jana Pankiewicza w Warszawie. W roku 1861 podjął studia w Instytucie Politechnicznym i Rolniczo-Leśnym w Puławach.

Tam zaprzyjaźnił się z wybitnym malarzem Maksymilianem Gierymskim i wstąpił do studenckiej organizacji konspiracyjnej. Gdy wybuchło powstanie styczniowe miał niespełna 18 lat, ale oczywiście wstąpił do oddziału partyzanckiego. Walczył pod rozkazami Leona Frankowskiego pod Kurowem, a następnie w korpusie Mariana Langiewicza. Razem z nim po klęsce pod Grochowiskami przekroczył granicę zaboru austriackiego i tam dostał się do niewoli.

Wykorzystując sprzyjającą sytuację uciekł z twierdzy ołomunieckiej i poprzez zieloną granicę wrócił na tereny objęte powstaniem by dołączyć do działającego w okolicy Częstochowy oddziału Zygmunta Chmieleńskiego i 30 września 1863 roku wziąć udział w bitwie pod Mełchowem. Bitwa była przegrana, a Adam Chmielowski został ciężko ranny.

Wzięty do niewoli został zoperowany przez rosyjskiego lekarza, który amputował mu nogę. Wydobyty z niewoli przez rodzinę wyjechał na leczenie do Paryża. Po ogłoszonej w roku 1865 amnestii wrócił do Warszawy i rozpoczął studia malarskie, ale wobec sprzeciwu rodziny musiał je przerwać. Krewni wysłali go na Politechnikę w Gandawie, ale już po roku przerwał naukę i wyjechał do Monachium, gdzie podjął wymarzone studia malarskie.

Monachium było wówczas miastem, w którym studiowało wielu polskich malarzy. Chmielowski poznał tam m.in. Stanisława Witkiewicza, Józefa Chełmońskiego, Aleksandra Gierymskiego, Leona Wyczółkowskiego i wielu innych. Znany dziś dorobek malarski Adama Chmielowskiego obejmuje 61 obrazów olejnych, 22 akwarele i 15 rysunków.

W roku 1880 malując portret skatowanego Jezusa zatytułowany „Ecco Homo” doznał wewnętrznej przemiany i postanowił resztę życia poświęcić Bogu. Początkowo próbował zostać jezuitą, ale po roku zrezygnował by w końcu wstąpić do krakowskich franciszkanów. Nadal malował, ale równocześnie coraz więcej czasu poświęcał pracy dla ubogich i bezdomnych.

W końcu całkowicie porzucił malarstwo i zamieszkał wśród nędzarzy w ogrzewalni na krakowskim Kazimierzu. Uważał, że jałmużna nie rozwiązuje problemu biedy a jedynie doraźnie uspokaja sumienia bogatych ludzi.

W roku 1888 wstąpił do trzeciego zakonu franciszkańskiego przyjmując imię Albert. Już wkrótce założył zgromadzenie braci albertynów, a trzy lata później także albertynek. Członkowie jego zgromadzenia do dziś łączą duchowość franciszkańską z pracą wśród najbiedniejszych i bezdomnych. Za sprawą zgromadzenia powstał szereg przytułków i ośrodków pomagających ubogim.

Brat Albert Chmielowski zmarł na raka żołądka 25 grudnia 1916 roku w Krakowie. Jego proces beatyfikacyjny rozpoczął kardynał Adam Sapiecha w 1946 roku. 22 czerwca 1983 roku papież Jan Paweł II podczas mszy na krakowskich Błoniach ogłosił Alberta Chmielowskiego błogosławionym, a 12 listopada 1989 roku odbyła się uroczystość kanonizacyjna podczas której brat Albert został ogłoszony świętym.

W czasie wędrówek po Tatrach w klasztorze sióstr Albertynek zlokalizowanym przy ścieżce z Kuźnic do Kalatówek można zwiedzić celę - pustelnię, w której brat Albert Chmielowski mieszkał i medytował w przerwach od pracy zakonnej.

Zobacz także

2022-10-09, godz. 08:21 Bunt Żeligowskiego Rankiem 8 października 1920 roku dowodzona przez generała Lucjana Żeligowskiego dywizja wyruszyła na Wilno pozorując bunt wobec dowództwa polskich sił … » więcej 2022-10-08, godz. 07:20 Emigracyjny rząd w Opolu 367 lat temu, w początkach października 1655 roku w toku wojny polsko-szwedzkiej na kilkanaście dni Opole, leżące wówczas w granicach cesarstwa austriackiego… » więcej 2022-10-02, godz. 08:20 Finał Powstania Warszawskiego Dziś przypada 77 rocznica podpisania przez dowództwo Armii Krajowej aktu honorowej kapitulacji Powstania Warszawskiego. Pytania o sens powstania warszawskiego… » więcej 2022-10-01, godz. 07:20 Pod sowieckim butem 83 lata temu brytyjski premier Winston Churchil w radiowym przemówieniu zracjonalizował sowiecką napaść na Polskę tym samym pozostawiając sobie furtkę… » więcej 2022-09-25, godz. 07:20 Polski ewenement Pojutrze we wtorek 27 września przypada 83 rocznica powstania fenomenu na skalę światową czyli Polskiego Państwa Podziemnego. » więcej 2022-09-24, godz. 19:43 Podróże kształcą I oto nadszedł wieczór i poranek dnia pierwszego roku tysiąc czterysta pierwszego od zakończenia wielkiej hidżry proroka Mahometa z Mekki do Medyny. » więcej 2022-09-18, godz. 08:26 Skok do bitwy Wczoraj minęła 78 rocznica rozpoczęcia operacji Market Garden, największej w dziejach wojen operacji powietrzno-desantowej, w której wzięła udział polska… » więcej 2022-09-17, godz. 07:22 Nóż w plecy 83 lata temu – 17 września 1939 roku wojska sowieckie bez wypowiedzenia wojny zaatakowały II Rzeczpospolitą, która już od blisko trzech tygodni prowadziła… » więcej 2022-09-11, godz. 08:20 Odsiecz Jutro przypada 339 rocznica tzw. Odsieczy wiedeńskiej czyli bitwy, w której dowodzone przez polskiego króla Jana III Sobieskiego wojska chrześcijańskiej koalicji… » więcej 2022-09-10, godz. 07:21 Zwycięstwo pod Orszą Przedwczoraj minęła 506 rocznica bitwy pod Orszą – wielkiego zwycięstwa militarnego, które dość wyjątkowo zostało w pewnym stopniu wykorzystane także… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »