Kartka z kalendarza
1863 - Wybuch Powstania Styczniowego: Komitet Centralny Narodowy wydał manifest, w którym ogłosił się Tymczasowym Rządem Narodowym i wezwał "naród Polski, Litwy i Rusi" do walki.
1877 - W Warszawie urodził się Bolesław Leśmian, poeta, prozaik, eseista, krytyk literacki; autor tomików poezji m.in. "Sad rozstajny", "Łąka", "Napój cienisty", "Dziejba leśna".
1891- W Krakowie urodził się Zygmunt Nowakowski, pisarz, dziennikarz, reżyser, aktor Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, w latach 1926-1929 jego dyrektor; w czasie II wojny światowej członek Rady Narodowej RP ustanowionej przez prezydenta Władysława Raczkiewicza; redaktor emigracyjnych "Wiadomości Polskich, Politycznych i Literackich"; po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii; wieloletni współpracownik Radia Wolna Europa.
1916 - W Sanoku urodził się Ludwik Krempa, pilot, uczestnik kampanii polskiej 1939 roku, lotnik 304 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Śląskiej"; po zakończeniu wojny pozostał w Wielkiej Brytanii; pod koniec lat 80. powrócił do Polski i zamieszkał w Krakowie; odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, a w 2015 r. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
1917 - Prezydent USA Thomas Woodrow Wilson wygłosił orędzie do Senatu, w którym przedstawił propozycje pokojowe, stwierdzając, że "powinna powstać zjednoczona, niezawisła i autonomiczna Polska".
1920 - Trzynastoletni obrońca Lwowa Antoni Petrykiewicz został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, zostając jego najmłodszym kawalerem w historii.
1921 - W Warszawie urodził się Krzysztof Kamil Baczyński, poeta, podharcmistrz Szarych Szeregów, żołnierz Armii Krajowej; poległ w czasie Powstania Warszawskiego walcząc w szeregach batalionu "Parasol"; do jego najbardziej znanych wierszy należą "Sur le pont d'Avignon", "Z głową na karabinie", "Mazowsze", "Elegia", "Poległym", "Bajka".
1923 - W Warszawie urodził się Krzysztof Dunin-Wąsowicz, historyk, varsavianista, działacz PPS, profesor Instytutu Historii PAN; w czasie II wojny światowej żołnierz AK, współpracownik Rady Pomocy Żydom "Żegota"; więzień niemieckiego obozu KL Stutthof; odznaczony medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
1938 - W Warszawie zmarł Gabriel Czechowicz, prawnik, minister skarbu (1926-1929); w 1929 r. postawiony przed Trybunałem Stanu za przekazanie z budżetu państwa do dyspozycji premiera Józefa Piłsudskiego 8 mln zł na akcję wyborczą BBWR; sprawa ministra Czechowicza była w II RP jedynym postępowaniem przed Trybunałem Stanu.
1943 - Rozkaz Komendanta Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego "Grota" formalnie powołujący Kedyw - Kierownictwo Dywersji; Kedyw działał na szczeblu Komendy Głównej oraz komend obszarów, okręgów, inspektoratów i obwodów, jego organizację rozpoczęto pod koniec 1942 r.; pierwszym komendantem Kedywu KG AK był płk August Emil Fieldorf "Nil" (1942-1944).
1943 - Dowodzony przez Izraela Ajzenmana ps. "Lew" oddział agenturalnej Gwardii Ludowej dokonał mordu na siedmiu mieszkańcach Drzewicy (powiat opoczyński) – działaczach i żołnierzach podziemia narodowego.
1943 - W Warszawie urodził się Michał Urbaniak, muzyk jazzowy, skrzypek, saksofonista, kompozytor.
1946 - Dekret Krajowej Rady Narodowej "o utworzeniu Najwyższego trybunału Narodowego dla sądzenia hitlerowskich zbrodniarzy wojennych i osób odpowiedzialnych za klęskę 1939 r.".
1947 - Władze komunistyczne ogłosiły oficjalne, sfałszowane, wyniki wyborów do Sejmu Ustawodawczego.
1957 - W Warszawie został uprowadzony, a następnie zamordowany, 16-letni Bohdan Piasecki, syn Bolesława Piaseckiego - przewodniczącego PAX-u, w latach 30. jednego z przywódców Obozu Narodowo-Radykalnego, twórcy ONR-Falanga; motywy zabójstwa do dziś nie zostały wyjaśnione, wiele wskazuje jednak na to, że miało ono charakter polityczny.
1971 - W Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego rozpoczął się strajk okupacyjny.
1973 - W Paryżu zmarł Stanisław Staszewski, poeta, bard; twórca piosenek m.in. "Celina", "Inżynierowie z Petrobudowy" i "Baranek".
1978 - W Warszawie grupa intelektualistów związanych z opozycją polityczną założyła Towarzystwo Kursów Naukowych, zajmujące się organizowaniem niezależnych wykładów i dyskusji.
1978 - Piętnaście osób zginęło, a czternaście odniosło obrażenia w wyniku zderzenia autobusu rejsowego PKS z sowiecką ciężarówką wojskową w Osiecznicy koło Krosna Odrzańskiego.
1983 - Tymczasowa Komisja Koordynacyjna NSZZ "Solidarność" wydała oświadczenie programowe „Solidarność dziś".
2009 - W Warszawie zmarł Stanisław Karolkiewicz, ps. Szczęsny, od września 1939 r. działał w antysowieckiej partyzantce; w latach 1940-1941 więziony przez NKWD; żołnierz AK; w 1947 r. skazany przez władze komunistyczne na karę 13 lat więzienia; zwolniony w październiku 1955 r.; współzałożyciel Światowego Związku Żołnierzy AK, w latach 1995-2005 jego prezes.
2013 - W Warszawie zmarła Lucyna Winnicka, aktorka, znana m.in. z ról filmach Jerzego Kawalerowicza "Pociąg" oraz "Matka Joanna od Aniołów".
2021 – W Warszawie zmarł rysownik Henryk Jerzy Chmielewski, słynny Papcio Chmiel, autor serii komiksów o przygodach Tytusa, Romka i A'Tomka, Powstaniec Warszawski. Kawaler Orderu Orła Białego.
1877 - W Warszawie urodził się Bolesław Leśmian, poeta, prozaik, eseista, krytyk literacki; autor tomików poezji m.in. "Sad rozstajny", "Łąka", "Napój cienisty", "Dziejba leśna".
1891- W Krakowie urodził się Zygmunt Nowakowski, pisarz, dziennikarz, reżyser, aktor Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, w latach 1926-1929 jego dyrektor; w czasie II wojny światowej członek Rady Narodowej RP ustanowionej przez prezydenta Władysława Raczkiewicza; redaktor emigracyjnych "Wiadomości Polskich, Politycznych i Literackich"; po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii; wieloletni współpracownik Radia Wolna Europa.
1916 - W Sanoku urodził się Ludwik Krempa, pilot, uczestnik kampanii polskiej 1939 roku, lotnik 304 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Śląskiej"; po zakończeniu wojny pozostał w Wielkiej Brytanii; pod koniec lat 80. powrócił do Polski i zamieszkał w Krakowie; odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, a w 2015 r. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
1917 - Prezydent USA Thomas Woodrow Wilson wygłosił orędzie do Senatu, w którym przedstawił propozycje pokojowe, stwierdzając, że "powinna powstać zjednoczona, niezawisła i autonomiczna Polska".
1920 - Trzynastoletni obrońca Lwowa Antoni Petrykiewicz został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, zostając jego najmłodszym kawalerem w historii.
1921 - W Warszawie urodził się Krzysztof Kamil Baczyński, poeta, podharcmistrz Szarych Szeregów, żołnierz Armii Krajowej; poległ w czasie Powstania Warszawskiego walcząc w szeregach batalionu "Parasol"; do jego najbardziej znanych wierszy należą "Sur le pont d'Avignon", "Z głową na karabinie", "Mazowsze", "Elegia", "Poległym", "Bajka".
1923 - W Warszawie urodził się Krzysztof Dunin-Wąsowicz, historyk, varsavianista, działacz PPS, profesor Instytutu Historii PAN; w czasie II wojny światowej żołnierz AK, współpracownik Rady Pomocy Żydom "Żegota"; więzień niemieckiego obozu KL Stutthof; odznaczony medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
1938 - W Warszawie zmarł Gabriel Czechowicz, prawnik, minister skarbu (1926-1929); w 1929 r. postawiony przed Trybunałem Stanu za przekazanie z budżetu państwa do dyspozycji premiera Józefa Piłsudskiego 8 mln zł na akcję wyborczą BBWR; sprawa ministra Czechowicza była w II RP jedynym postępowaniem przed Trybunałem Stanu.
1943 - Rozkaz Komendanta Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego "Grota" formalnie powołujący Kedyw - Kierownictwo Dywersji; Kedyw działał na szczeblu Komendy Głównej oraz komend obszarów, okręgów, inspektoratów i obwodów, jego organizację rozpoczęto pod koniec 1942 r.; pierwszym komendantem Kedywu KG AK był płk August Emil Fieldorf "Nil" (1942-1944).
1943 - Dowodzony przez Izraela Ajzenmana ps. "Lew" oddział agenturalnej Gwardii Ludowej dokonał mordu na siedmiu mieszkańcach Drzewicy (powiat opoczyński) – działaczach i żołnierzach podziemia narodowego.
1943 - W Warszawie urodził się Michał Urbaniak, muzyk jazzowy, skrzypek, saksofonista, kompozytor.
1946 - Dekret Krajowej Rady Narodowej "o utworzeniu Najwyższego trybunału Narodowego dla sądzenia hitlerowskich zbrodniarzy wojennych i osób odpowiedzialnych za klęskę 1939 r.".
1947 - Władze komunistyczne ogłosiły oficjalne, sfałszowane, wyniki wyborów do Sejmu Ustawodawczego.
1957 - W Warszawie został uprowadzony, a następnie zamordowany, 16-letni Bohdan Piasecki, syn Bolesława Piaseckiego - przewodniczącego PAX-u, w latach 30. jednego z przywódców Obozu Narodowo-Radykalnego, twórcy ONR-Falanga; motywy zabójstwa do dziś nie zostały wyjaśnione, wiele wskazuje jednak na to, że miało ono charakter polityczny.
1971 - W Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego rozpoczął się strajk okupacyjny.
1973 - W Paryżu zmarł Stanisław Staszewski, poeta, bard; twórca piosenek m.in. "Celina", "Inżynierowie z Petrobudowy" i "Baranek".
1978 - W Warszawie grupa intelektualistów związanych z opozycją polityczną założyła Towarzystwo Kursów Naukowych, zajmujące się organizowaniem niezależnych wykładów i dyskusji.
1978 - Piętnaście osób zginęło, a czternaście odniosło obrażenia w wyniku zderzenia autobusu rejsowego PKS z sowiecką ciężarówką wojskową w Osiecznicy koło Krosna Odrzańskiego.
1983 - Tymczasowa Komisja Koordynacyjna NSZZ "Solidarność" wydała oświadczenie programowe „Solidarność dziś".
2009 - W Warszawie zmarł Stanisław Karolkiewicz, ps. Szczęsny, od września 1939 r. działał w antysowieckiej partyzantce; w latach 1940-1941 więziony przez NKWD; żołnierz AK; w 1947 r. skazany przez władze komunistyczne na karę 13 lat więzienia; zwolniony w październiku 1955 r.; współzałożyciel Światowego Związku Żołnierzy AK, w latach 1995-2005 jego prezes.
2013 - W Warszawie zmarła Lucyna Winnicka, aktorka, znana m.in. z ról filmach Jerzego Kawalerowicza "Pociąg" oraz "Matka Joanna od Aniołów".
2021 – W Warszawie zmarł rysownik Henryk Jerzy Chmielewski, słynny Papcio Chmiel, autor serii komiksów o przygodach Tytusa, Romka i A'Tomka, Powstaniec Warszawski. Kawaler Orderu Orła Białego.
