Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-12-27, 00:01 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

Dziś przypada 594 rocznica bitwy pod Starym Wielisławiem. Było to jedno z kluczowych starć w dziejach husyckich najazdów na Śląsk.

1355 – W Kaliszu książę mazowiecki Siemowit III złożył hołd lenny królowi Kazimierzowi Wielkiemu.


1459 - W Krakowie urodził się Jan Olbracht, król Polski w latach 1492-1501.


1529 - Po wygaśnięciu męskiej linii książąt mazowieckich Zygmunt I Stary przyłączył Mazowsze do Polski.


1587 - W katedrze wawelskiej na króla Polski koronowany został Zygmunt III Waza (1587-1632).


1614 - We Lwowie zmarł Bartosz Paprocki, heraldyk, historyk, autor "Herbów rycerstwa polskiego".


1817 - W Berezowicy Małej urodził się Florian Ziemiałkowski, prawnik, polityk, prezydent Lwowa, poseł do Sejmu Krajowego i wiedeńskiej Rady Państwa, w latach 1873-1888 minister do spraw Galicji.


1836 - W Żołudku na Białorusi urodził się Antoni Walery Wróblewski, jeden z dowódców Powstania Styczniowego, związany z "czerwonymi"; działacz Zjednoczenia Emigracji Polskiej; generał Komuny Paryskiej; członek władz I Międzynarodówki; od 1895 r. w PPS.


1856 - Uruchomione zostały pierwsze w Warszawie uliczne latarnie gazowe: wzdłuż Ludnej, Książęcej, Nowego Światu i Krakowskiego Przedmieścia, a także na Placu Zamkowym.


1891 - W Noisy-le-Sec we Francji zmarł Aleksander Chodźko, slawista, orientalista, poeta, profesor College de France.


1894 - W Warszawie urodził się Mieczysław Grydzewski, publicysta, krytyk literacki, współzałożyciel i członek redakcji miesięcznika "Skamander", twórca i redaktor tygodnika "Wiadomości Literackie" (1924-1939); w czasie II wojny światowej wspólnie z Zygmuntem Nowakowskim doprowadził do powstania "Wiadomości Polskich"; w latach 1946-1966 redaktor naczelny londyńskich "Wiadomości".


1898 - W Warszawie urodził się Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski, pułkownik, komendant główny Narodowych Sił Zbrojnych (1944).


1903 - W Sosnowcu urodził się Bogdan Suchodolski, pedagog, filozof, historyk kultury.


1909 - W Waliszewie koło Łowicza urodził się Henryk Jabłoński, polityk, historyk; działacz PPS; żołnierz kampanii polskiej 1939 r., uczestnik walk pod Narwikiem (1940), członek polskiego ruchu oporu we Francji; po wojnie członek PZPR, minister oświaty i szkolnictwa wyższego (1966-1972); przewodniczący Rady Państwa (1972-1985); członek Biura Politycznego KC PZPR (1971-1981).


1913 - W Słupiu urodził się Szczepan Pieniążek, sadownik, profesor SGGW, twórca i dyrektor Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, członek Polskiej Akademii Nauk.


1918 - Wybuchło Powstanie Wielkopolskie, które miało na celu wyparcie Niemców z Wielkopolski i przyłączenie jej do odradzającej się Rzeczypospolitej; impulsem do wybuchu walk stał się przyjazd do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego, którego powitanie przerodziło się w manifestację patriotyczną; powstanie zakończyło się zwycięstwem Polaków.


1928 - Powstało państwowe przedsiębiorstwo Linie Lotnicze LOT.


1936 - W Warszawie zmarł Leon Wyczółkowski, malarz, grafik, rysownik, autor m.in. obrazów "Rybacy", "Ujrzałem raz" i "Sarkofag św. Stanisława biskupa".


1939 - W Wawrze pod Warszawą Niemcy rozstrzelali 106 mężczyzn, wyciągniętych z mieszkań w trakcie nocnej obławy. Zbrodni dokonał oddział 31 pułku policji porządkowej w odwecie za zabicie dwóch niemieckich podoficerów, do których w wawerskiej restauracji strzelali kryminaliści.


1941 - Z Moskwy do okupowanej Polski odleciała tzw. pierwsza Grupa Inicjatywna, której zadaniem było odtworzenie partii komunistycznej na terenach znajdujących się pod okupacją niemiecką; w jej składzie znaleźli się Marceli Nowotko, Paweł Finder, Bolesław Mołojec, Pinkus Kartin, Czesław Skoniecki i Maria Rutkiewicz.


1945 - Powołano Międzynarodowy Fundusz Walutowy.


1947 - Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał na śmierć ppłk. Wacława Lipińskiego, historyka, żołnierza Legionów Polskich, działacza piłsudczykowskiego, współorganizatora Konwentu Organizacji Niepodległościowych (1942), założyciela i przewodniczącego podziemnego Stronnictwa Niezawisłości Narodowej (1946), członka Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej (1946-1947); Wacław Lipiński zmarł w komunistycznym więzieniu w 1949 r.


1949 - W Warszawie zmarł Antoni Ponikowski, inżynier, profesor i rektor Politechniki Warszawskiej; premier RP oraz minister oświaty, kultury i sztuki w latach 1921-1922; od 1928 r. w Chrześcijańskiej Demokracji; poseł na Sejm (1930-1935); w czasie II wojny światowej w Delegaturze Rządu RP na Kraj.


1953 - W Zakopanem zmarł Julian Tuwim, poeta, tłumacz, satyryk, współtwórca grupy poetyckiej "Skamander", kierownik literacki wielu kabaretów warszawskich m.in. sławnego "Qui Pro Quo", autor "Balu w operze", "Kwiatów polskich", a także piosenek, wśród nich "Miłość ci wszystko wybaczy" czy "Na pierwszy znak" oraz popularnych wierszy dla dzieci.


1966 - W Zduńskiej Woli urodził się Rafał Królikowski, aktor, zgrał główna rolę. w filmie "Pierścionek z orłem w koronie" w reżyserii Andrzeja Wajdy.


1982 - Stan wojenny: Służba Bezpieczeństwa aresztowała Janusza Pałubickiego, przewodniczącego konspiracyjnego Tymczasowego Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Wielkopolska oraz członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej, kierującej podziemną Solidarnością.


1983 - W Lod (Izrael) zmarł Seweryn Steinwurzel, operator filmowy, autor zdjęć do wielu filmów z okresu dwudziestolecia międzywojennego, m.in. "Córki generała Pankratowa", "Barbary Radziwiłłówny", "Trędowatej" i "Dziewcząt z Nowolipek".


1984 - W Toruniu przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oskarżonych o uprowadzenie i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki.


1995 - Marek Kamiński zdobył Biegun Południowy. Był pierwszym człowiekiem, który zdobył oba bieguny Ziemi w ciągu jednego roku.


2004 - W Gdyni zmarł Janusz Popławski, muzyk, kompozytor, popularyzator muzyki, gitarzysta zespołu Niebiesko-Czarni.


2007 - W Warszawie zmarł Jerzy Kawalerowicz, reżyser filmowy, scenarzysta; autor filmów "Pociąg", "Matka Joanna od Aniołów", "Austeria", "Faraon" i "Quo vadis"; współzałożyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich (1966-1978).


2018 - W Krakowie zmarł bp Tadeusz Pieronek, biskup pomocniczy sosnowiecki w latach 1992-1998, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski w latach 1993-1998, rektor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w latach 1998-2004.

Zobacz także

2024-02-27, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 27 lutego - Światowy Dzień Organizacji Pozarządowych. 27 lutego - Międzynarodowy Dzień Niedźwiedzia Polarnego. 27 lutego - Dzień Wiedzy o Anosmii. 27… » więcej 2024-02-26, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 26 lutego 1634 roku - Po trzymiesięcznym oblężeniu przez polską armię, pod dowództwem króla Władysława IV, skapitulowały rosyjskie wojska pod Smoleńskiem… » więcej 2024-02-25, godz. 07:45 Kartka z kalendarza 25 lutego - W Gruzji - Dzień Okupacji Sowieckiej. 25 lutego - Światowy Dzień Powolności. 25 lutego - Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem… » więcej 2024-02-24, godz. 23:44 Kartka z kalendarza 24 lutego - Święto narodowe Estonii - Dzień Niepodległości, upamiętniający podpisanie deklaracji o niepodległości w 1918 roku po zakończeniu Rewolucji… » więcej 2024-02-23, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 23 lutego - Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją. 23 lutego - Międzynarodowy Dzień Pomocy Potrzebującym. 23 lutego - Święto Geografii Wojskowej. 23… » więcej 2024-02-22, godz. 07:30 Kartka zkalendarza 22 lutego - Dzień Myśli Braterskiej - symboliczne święto przyjaźni między skautami a harcerzami, obchodzone w rocznicę urodzin Roberta Baden-Powella, twórcy… » więcej 2024-02-21, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 21 lutego - Międzynarodowy Dzień Przewodnika Turystycznego, ustanowiony w 1989 roku podczas III Konwencji Światowej Federacji Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych… » więcej 2024-02-20, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 20 lutego - Światowy Dzień Sprawiedliwości Społecznej, ogłoszony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. 20 lutego - Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem… » więcej 2024-02-19, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 19 lutego - Dzień Nauki Polskiej. 19 lutego - Światowy Dzień Ochrony Ssaków Morskich. 19 lutego - Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem… » więcej 2024-02-18, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 18 lutego - Dzień Plutona. 18 lutego - Dzień Baterii. » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »