Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-12-14, 00:01 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

31 lat temu 14 grudnia 1991 roku zmarła wybitna polska historyczka i nauczycielka akademicka Maria Piwońska.

1658 - Hetman Stefan Czarniecki na czele polskiej jazdy przeprawił się na duńską wyspę Als, odbijając ją z rąk Szwedów; wydarzenie to upamiętnia tekst "Mazurka Dąbrowskiego".


1666 - Urodził się Jerzy Andrzej Helwing, botanik i lekarz, pastor, założyciel doświadczalnego ogrodu aklimatyzacyjnego w Stulichach koło Węgorzewa.


1788 - W Warszawie urodził się Piotr Szembek, uczestnik wojen napoleońskich, generał; podczas Powstania Listopadowego w grudniu 1830 r. gubernator wojskowy Warszawy, następnie dowódca 4. Dywizji Piechoty, walczył m.in. w bitwach pod Wawrem i Olszynką Grochowską.


1789 - W Warszawie urodziła się Maria Szymanowska, pianistka, kompozytorka.


1883 - W Paryżu na emigracji zmarł Ludwik Nabielak, działacz polityczny, poeta, historyk literatury. W Powstaniu Listopadowym dowodził atakiem na Belweder, walczył pod Grochowem, Iganiami i Ostrołęką.


1886 –Zmarł Antoni Wincenty Rutkowski, kompozytor, pianista i skrzypek. Tworzył m.in. pieśni chóralne i solowe, utwory kameralne.


1897 - Urodził się Stanisław Ostoja-Chrostowski, malarz i grafik specjalizujący się w drzeworycie, specjalista od grafiki użytkowej.


1899 - We wsi Ossala w powiecie staszowskim urodził się Adam Bień, prawnik, działacz ludowy; w czasie II wojny światowej członek władz Polskiego Państwa Podziemnego; w 1945 r. aresztowany przez NKWD i sądzony w tzw. procesie szesnastu w Moskwie.


1901 - W Tarnopolu urodził się Kazimierz Michałowski, archeolog, egiptolog, historyk sztuki; w 1937 roku został kierownikiem pierwszej polskiej ekspedycji badawczej w Egipcie; dzięki wykopaliskom jego zespołu powstała galeria sztuki egipskiej w Muzeum Narodowym w Warszawie; twórca szkoły archeologii śródziemnomorskiej na UW.


1901 - W Kościanie urodził się Feliks Stamm, trener bokserski, wychowawca kilku pokoleń polskich pięściarzy, m.in. takich mistrzów ringu jak Jerzy Kulej, Józef Grudzień czy Zbigniew Pietrzykowski.


1908 - W Warszawie urodził się Eugeniusz Lokajski, lekkoatleta, w latach 30. należał do światowej czołówki oszczepników, olimpijczyk z Berlina (1936); ppor. Armii Krajowej ps. Brok; autor ponad 850 fotografii dokumentujących walkę i życie codzienne warszawskich powstańców; zginął 25 września 1944 r.


1911 - W Warszawie urodził się Jerzy Iwanow-Szajnowicz, pływak, reprezentant Polski w piłce wodnej; od 1926 r. w Salonikach; w czasie II wojny agent brytyjskich służb, bohater greckiego ruchu oporu.


1913 - W Samborze urodził się Artur Sandauer, prozaik, krytyk literacki, tłumacz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.


1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przejął władzę z rąk Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. "Ja oficer czynnej służby, który nigdy przed nikim nie stawał na baczność, staję na baczność przed Polską, którą Ty reprezentujesz" - powiedział Piłsudski do Narutowicza podczas uroczystości w Belwederze.


1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przyjął dymisję rządu Juliana Nowaka.


1923 - Dymisja drugiego rządu Wincentego Witosa.


1939 - W związku z agresją na Finlandię Związek Sowiecki został wykluczony z Ligi Narodów.


1945 - W Sopocie urodził się Andrzej Dudziński, malarz, grafik i ilustrator.


1948 - W Warszawie podczas II Zjazdu PPR i XVIII Kongresu PPS zapadła decyzja o zjednoczeniu obu partii.


1948 - W Szczecinie urodził się Janusz Kijowski, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, pedagog; autor filmów "Kung-fu", "Głosy", "Maskarada", "Stan strachu" i "Tragarz puchu".


1948 - Powstał klub piłkarski Górnik Zabrze.


1950 - Prezydium rządu podjęło uchwałę o wybudowaniu w Warszawie do 1956 r. linii metra.


1960 - Powstała Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).


1968 - W Mysłowicach urodziła się Jolanta Fraszyńska, aktorka.


1970 - Grudzień '70: Strajk robotników gdańskiej Stoczni im. Lenina żądających odwołania podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii; manifestacje uliczne w Gdańsku - walki z milicją i wojskiem.


1970 - W Warszawie urodziła się Anna Maria Jopek, wokalistka, kompozytorka, pianistka, autorka tekstów.


1976 - W obecności najwyższych władz państwowych PRL oraz premiera ZSRS Aleksieja Kosygina odbyła się uroczystość oddania do eksploatacji Huty "Katowice".


1981 - W USA oficer wywiadu PRL Marian Zacharski został skazany na dożywocie za wykradzenie dokumentacji dotyczącej amerykańskiej obronności, m.in. systemów radarowych myśliwców F-16, bombowca strategicznego Rockwell B-1, systemu sonarowego dla okrętów podwodnych, ulepszonej rakiety ziemia-powietrze Hawk oraz pocisków rakietowych Phoenix i Patriot.


1985 - W Truskolasach koło Częstochowy urodził się Jakub Błaszczykowski, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski i kapitan drużyny narodowej, zawodnik m.in. Wisły Kraków, Borussii Dortmund, Fiorentiny, a od 2016 r. w VfL Wolfsburg.


1990 - Sejm przyjął dymisję rządu Tadeusza Mazowieckiego.


1995 - Premiera filmu "Tato" w reżyserii Macieja Ślesickiego.


2016 – Sejm uchwalił Ustawę o prawie oświatowym, zakładającą między innymi stopniową likwidację gimnazjów.


2020 – W zmarła aktorka Hanna Stankówna, znana m.in. z „Seksmisji”, „07 zgłoś się” i „Na Wspólnej”, a także wielu ról na scenie stołecznego Teatru Polskiego i Teatru Telewizji.


2020 – W Warszawie zmarł aktor Piotr Machalica, znany m.in. z ról w filmach: "Dekalog IX" Krzysztofa Kieślowskiego, "Dzień świra" Marka Koterskiego i "Sztuka kochania" Jacka Bromskiego. Był związany m.in. z Teatrem Powszechnym w Warszawie, Teatrem Polonia i Och-Teatrem.


2021 – W Warszawie zmarł Tadeusz Ross – aktor, scenarzysta, satyryk, znany przede wszystkim jako twórca programów satyrycznych, m.in. "Zulu-Gula" oraz "Rossmówki", które współtworzył wraz z Piotrem Fronczewskim.


Zobacz także

2023-02-25, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1336 - W otoczonym przez krzyżaków litewskim zamku Pilenai około czterech tysięcy osób, nie chcąc trafić do niewoli, popełniło zbiorowe samobójstwo… » więcej 2023-02-24, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 303 - Cesarz rzymski Dioklecjan wydał edykt zakazujący praktyk religii chrześcijańskiej. 1243 - We Lwówku Śląskim odbył się pierwszy turniej rycerski… » więcej 2023-02-23, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1280 - 600 polskich rycerzy rozbiło dziesięciokrotnie liczniejsze wojska tatarsko-ruskie w bitwie pod Goźlicami koło Koprzywnicy. 1455 - Umowna data publikacji… » więcej 2023-02-22, godz. 07:00 Kartka z kalndarza 1255 - Książę wrocławski Henryk III Biały nadał prawa miejskie Oleśnicy. 1460 - W czasie wojny Szczecina ze Stargardem o handel morski w ataku oddziałów… » więcej 2023-02-21, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1431 - Przed kościelnym sądem biskupim we francuskim Rouen rozpoczął się proces 19-letniej Joanny d’Arc. 1457 - Ostatni książę oświęcimski Jan… » więcej 2023-02-20, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1054 - Zmarł Jarosław I Mądry, wielki książę kijowski. Za jego rządów rozbudowano wiele grodów ruskich, a w szczególności Kijów. 1530 - Dziewięcioletni… » więcej 2023-02-19, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1457 - Prawa miejskie otrzymały Skierniewice. 1473 - Urodził się Mikołaj Kopernik, astronom, matematyk i lekarz. 1594 - Król Polski Zygmunt III Waza… » więcej 2023-02-18, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1386 - W katedrze na Wawelu odbył się ślub Jadwigi Andegaweńskiej, królowej Polski, z Władysławem Jagiełłą, Wielkim Księciem Litewskim. 1405 - Zmarł… » więcej 2023-02-17, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1387 - Władysław Jagiełło powołał aktem królewskim biskupstwo w Wilnie. Pierwszym biskupem został polski franciszkanin - Andrzej herbu Jastrzębiec, który… » więcej 2023-02-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1358 - Przywódca konfederacji wielkopolskiej Maciej Borkowic złożył w Sieradzu przysięgę wierności królowi Kazimierzowi III Wielkiemu. W tekście przysięgi… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »