Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-10-25, 00:05 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

104 lata temu w niemieckim parlamencie Wojciech Korfanty wygłosił swoje najważniejsze parlamentarne przemówienie. 25 października 1918 r. poseł do Reichstagu Wojciech Korfanty, zażądał od Niemiec oddania Polsce wszystkich ziem zamieszkiwanych przez Polaków.
Kalendarium historyczne kraj i świat

1823 - W Krakowie ukończono budowę Kopca Kościuszki.

1844 - Carska policja aresztowała księdza Piotra Ściegiennego, działacza niepodległościowego i chłopskiego, przygotowującego wybuch powstania; ksiądz skazany został na karę śmierci, zamienioną ostatecznie na 25 lat katorgi.

1853 - Na Podkarpaciu urodził się Adam Prażmowski, naukowiec, biolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, uznawany za jednego z twórców mikrobiologii; opisał m.in. budowę i rozwój laseczki wąglika.

1867 - W Garbowie koło Zawichostu urodził się Józef Dowbor-Muśnicki, gen. armii rosyjskiej; po 1918 r. generał Wojska Polskiego; organizator i dowódca I Korpusu Polskiego w Rosji (1917-1918); w czasie Powstania Wielkopolskiego naczelny dowódca Armii Wielkopolskiej.

1899 - Otwarto linię kolejową Chabówka-Nowy Targ-Zakopane.

1901 - W Borowie nad Bzurą urodził się Władysław Jan Grabski, pisarz, autor powieści historycznych.

1918 - Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ustanowiła urząd Szefa Sztabu Wojsk Polskich.

1918 - Wojciech Korfanty wystąpił w Reichstagu z żądaniem przyłączenia do odradzającego się państwa polskiego wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego.

1919 - W Warszawie urodziła się Barbara Skarga, humanistka, filozofka, etyczka, historyczka filozofii. W czasie okupacji była łączniczką AK.

1921 - W Belwederze w Warszawie odbył się ślub Józefa Piłsudskiego z Aleksandrą Szczerbińską.

1924 - Do Warszawy ze Szwajcarii specjalnym pociągiem sprowadzono szczątki Henryka Sienkiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy; wydarzenie stało się wielką manifestacją patriotyczną.

1932 - W Warszawie urodził się Jerzy Pawłowski, szablista, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata; w 1976 r. skazany za szpiegostwo "na rzecz jednego z państw NATO" na 25 lat więzienia i przepadek mienia.

1934 - W Niedobczycach koło Rybnika urodził się Damian Zimoń, biskup katowicki od1985 r., arcybiskup metropolita katowicki w latach 1992-2011.


1935 - Premiera filmu "Rapsodia Bałtyku" w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

1939 - Urodził się Aleksander Gawroński, aktor teatralny , filmowy i dubbingowy. Grał m.in. w filmach: "Czarny wąwóz", "Gorzka miłość", "Boża podszewka", Pierwszy milion", "Bilet powrotny".

1942 - Niemcy wywieźli do obozu koncentracyjnego na Majdanku 1800 lubelskich Żydów.

1943 - W Sieradzu urodził się Zbigniew Lew-Starowicz, psychiatra, seksuolog.

1945 - Ze Sztokholmu do Gdyni powróciły internowane w czasie wojny trzy okręty podwodne: "Ryś", "Sęp" i "Żbik" oraz żaglowiec "Dar Pomorza".

1945 - W Olmontach na Białostocczyźnie urodził się Romuald Szeremietiew, działacz opozycji antykomunistycznej, członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacji Polski Niepodległej, prezes Polskiej Partii Niepodległościowej (1985-1992); w latach 1991-1992 i 1997-2001 wiceminister obrony narodowej; poseł AWS (1997-2001).

1945 - W Warszawie urodził się Krzysztof Piesiewicz, prawnik, oskarżyciel posiłkowy w procesie zabójców ks. Jerzego Popiełuszki, obrońca w sprawie płk. Ryszarda Kuklińskiego; współautor kilkunastu scenariuszy do filmów Krzysztofa Kieślowskiego, polityk.

1952 - Doświadczalna stacja telewizyjna Instytutu Łączności nadała w Warszawie pierwszy po II wojnie światowej polski program telewizyjny.

1954 - W Warszawie urodziła się Laura Łącz, aktorka Teatru Polskiego w Warszawie. Grała m.in. w filmach: "Kamienne tablice", "Moja wojna, moja miłość", "Polonia Restituta", "Latawiec", "Krab i Joanna", "Filip z konopi", "Układ krążenia".

1964 - Zmarł Bronisław Kopczyński, malarz, rysownik, grafik, dekorator teatralny.

1971 - Sejm uchwalił zniesienie obowiązkowych dostaw zbóż, ziemniaków i zwierząt rzeźnych, wprowadzając w zamian podatek gruntowy.

1972 - Maciej Szczepański zastąpił Włodzimierza Sokorskiego na stanowisku przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji.

1987 - Tymczasowa Komisja Koordynacyjna i Tymczasowa Rada NSZZ "Solidarność" powołały jednolite kierownictwo Związku - Krajową Komisję Wykonawczą NSZZ "Solidarność". Na jej czele stanął Lech Wałęsa.

1991 - Premiera filmu "V.I.P" w reżyserii Juliusza Machulskiego.

1993 - W Bydgoszczy odbył się pierwszy międzynarodowy konkurs młodych pianistów "Artur Rubinstein in memoriam".

1996 - Premiera filmu "Panna Nikt" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

2005 - W Otwocku zmarła Mira Kubasińska, piosenkarka, legenda polskiego rocka i bluesa; wykonawczyni przebojów "Gdybyś kochał, hej" i "Na drugim brzegu tęczy"; sławę zdobyła w latach 60. i 70. występując z zespołem Breakout.

2010 - W Warszawie zmarł Andrzej Konic, reżyser, aktor filmowy i teatralny; reżyser seriali "Stawka większa niż życie", "Czarne chmury", "Pogranicze w ogniu" oraz wielu spektakli Teatru Telewizji.

2015 - W Warszawie zmarł Wojciech Fangor, malarz, rzeźbiarz i plakacista, jeden z najwybitniejszych polskich artystów XX w.; jako jedyny w historii polskiej sztuki miał indywidualną wystawę w nowojorskim Guggenheim Museum.

2015 - Prawo i Sprawiedliwość wygrało wybory parlamentarne, zdobywając 235 mandatów poselskich i 61 senackich, co pozwoliło na samodzielne rządy. PKW podała, że w wyborach do Sejmu PiS otrzymało 37,58 proc., PO - 24,09 proc., Kukiz'15 - 8,81 proc., Nowoczesna - 7,60 proc. a PSL - 5,13 proc. Frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 50,92 proc.; do Senatu - 50,91 proc.

2016 – W Warszawie zmarł profesor Jerzy Szacki, jeden z najwybitniejszych polskich socjologów. Zajmował się historią polskiej myśli socjologicznej. W 2003 r. za syntezę "Historia myśli socjologicznej" otrzymał nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, która określana jest mianem polskiego Nobla naukowego.

Zobacz także

2023-02-03, godz. 08:00 Kartka z kalendarza 1468 - Zmarł Johannes Gutenberg, niemiecki rzemieślnik, twórca pierwszej na świecie przemysłowej metody druku. 1488 - Portugalski żeglarz Bartolomeu… » więcej 2023-02-02, godz. 08:00 Kartka z kalendarza 1386 - Podczas Sejmu walnego w Lublinie obwołano królem Polski wielkiego księcia litewskiego Władysława II Jagiełłę. 1512 - Na Kubie został spalony… » więcej 2023-02-01, godz. 08:00 Kartka z kalendarza 1411 - Polska i Litwa podpisały w Toruniu traktat pokojowy z Zakonem Krzyżackim, kończący tak zwaną Wielką Wojnę, która trwała od 1409 roku. Polska odzyskała… » więcej 2023-01-31, godz. 08:00 Kartka z kalendarza 1628 - Zmarł Abraham van den Blocke, niderlandzki architekt i rzeźbiarz, przedstawiciel manieryzmu, tworzący głównie w Gdańsku, twórca projektów między… » więcej 2023-01-30, godz. 08:00 Kartka z kalendarza 1018 - Bolesław I Chrobry i niemiecki cesarz Henryk II podpisali w Budziszynie traktat pokojowy, na mocy którego Polska dostała na własność, a nie jako lenno… » więcej 2023-01-29, godz. 08:00 Kartka z kalendarza 1342 - Zmarł Ludwik Burbon, zwany także Kulawym, diuk Bourbon, hrabia Clermont i La Marche, protoplasta dynastii Burbonów. 1402 - Król Polski Władysław… » więcej 2023-01-28, godz. 10:49 Kartka z kalendarza 1573 - Podczas sejmu konwokacyjnego posłowie uchwalili akt konfederacji warszawskiej, dotyczący m.in. tolerancji religijnej; sygnatariusze aktu obiecywali "pokój… » więcej 2023-01-27, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 1527 - Wojska litewskie pod wodzą księcia Konstantego Iwanowicza Ostrogskiego odniosły wielkie zwycięstwo w bitwie pod Olszanicą, na terytorium dzisiejszej… » więcej 2023-01-26, godz. 08:38 Kartka z kalendarza 1340 - Król Anglii Edward III ogłosił się królem Francji i wylądował w Gandawie. 1521 - W czasie trwającej od 1519 roku wojny polsko-krzyżackiej obrońcy… » więcej 2023-01-24, godz. 07:56 Kartka z kalendarza 41 - Został zamordowany, wraz z żoną Cezonią i córką Julią Druzyllą, cesarz rzymski Kaligula. 76 - Urodził się Hadrian, cesarz rzymski z dynastii… » więcej
1112131415
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »