Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza 24 września 2021
2021-09-24, 06:19 Autor: Bolesław Bezeg

Kartka z kalendarza 24 września 2021

335 lat temu 24 września 1686 roku Papież Innocenty XI ogłosił pochodzącego spod Opola św. Jacka Odrowąża głównym patronem Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego na równi z dotychczasowym patronem świętym Stanisławem Kostką. 95 lat temu 24 września 1926 roku utworzono przedsiębiorstwo o nazwie Polskie Koleje Państwowe. 103 lata temu 24 września 1918 r. Hieronim Dekutowski wybitny polski partyzant i cichociemny schwytany przez UB w Nysie.
Kartka z Kalendarza 24 września 2021
Hieronim Dekutowski urodził się w robotniczej rodzinie o patriotycznych – legionowych tradycjach pod Tarnobrzegiem. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął pracę jako kreślarz, ale od jesieni 1939 roku planował podjąć studia na uniwersytecie lwowskim.
Plany te pokrzyżował wybuch II wojny światowej.

Jako ochotnik Dekutowski wziął udział w obronie Lwowa i wraz z resztkami lwowskiej załogi przekroczył granicę Węgier, gdzie został internowany. Po brawurowej ucieczce przedostał się do polskiej armii we Francji, tam skończył szkołę podoficerską. Naukę w wojennej podchorążówce przerwała mu inwazja niemiecka na Francję. Po upadku Francji przez Szwajcarię przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie skończył podchorążówkę.

W 1942 roku zgłosił się na szkolenie dywersyjne do służby w AK. Zrzucony do kraju 17 września 1943 roku działał w oddziałach partyzanckich na Lubelszczyźnie. W styczniu 1944 został szefem Kedywu w Inspektoracie Rejonowym AK Lublin-Puławy. Stworzył wówczas najliczniejszy na Lubelszczyźnie lotny oddział partyzancki. Ustalono, że jego oddział, między styczniem i lipcem 1944, przeprowadził, ponad 80 akcji zbrojnych przeciwko Niemcom.

Na rozkaz dowództwa 28 lipca 1944, ppor. Dekutowski rozwiązał oddział i odtąd ukrywał się, wraz z kilkoma podkomendnymi, w Puławach, Lublinie i Tarnobrzegu. W sierpniu 1944 podjęli nieudaną próbę przedostania się do walczącej Warszawy.

W styczniu 1945 roku po zamordowaniu przez milicjantów czterech jego byłych żołnierzy Dekutowski zdecydował się podjąć walkę z komunistami i sowiecką okupacją. Dowodzone przez niego oddziały przeprowadziły wiele brawurowych akcji, które mogły by być kanwą niejednego filmu sensacyjnego.

W czerwcu 1945 roku otrzymał awans do stopnia majora. Po wyborach w styczniu 1947 roku i ogłoszeniu w lutym amnestii, rozformował i ujawnił część oddziałów. Wstrzymał te działania gdy zorientował się, że UB aresztuje byłych partyzantów. Formalnie zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych, które od pewnego czasu ograniczały się tylko do zaopatrywania oddziału i samoobrony.

Zagrożony aresztowaniem postanowił wraz z grupą swoich oficerów przedostać się na Zachód. 14 września 1947, stawił się na punkt przerzutowy w Nysie na Opolszczyźnie, punkt okazał się pułapką katowickiego Urzędu Bezpieczeństwa. Więziony i torturowany major Hieronim Dekutowski został skazany na śmierć.

Wyrok wykonano 7 marca 1949 w warszawskim więzieniu na Mokotowie.

Zobacz także

2024-03-30, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 30 marca - Wielka Sobota - dzień czuwania przy grobie Jezusa i oczekiwania na Jego Zmartwychwstanie. Liturgia Wigilii Paschalnej z odnowieniem przyrzeczeń chrzcielnych… » więcej 2024-03-29, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 29 marca - Dzień Metalowca. » więcej 2024-03-28, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 28 marca - 845 r. Paryż został złupiony przez wikingów. Wikingowie wielokrotnie w IX wieku najeżdżali to miasto, pustosząc je i paląc. Przełom nastąpił… » więcej 2024-03-27, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 27 marca - Międzynarodowy Dzień Teatru, ustanowiony w 1961 roku, podczas kongresu Międzynarodowego Instytutu Teatralnego w Helsinkach » więcej 2024-03-26, godz. 01:25 Kartka z kalendarza 26 marca - Dzień Modlitw za Więźniów, ustanowiony na Konferencji Episkopatu Polski w 2009 roku, w dniu wspomnienia świętego Dobrego Łotra, patrona więźniów… » więcej 2024-03-25, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 25 marca - Dzień Świętości Życia, święto obchodzone przez Kościół katolicki w Polsce, w celu przypomnienia o nadrzędnej wartości życia ludzkiego. 25… » więcej 2024-03-24, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 24 marca - Międzynarodowy Dzień Prawa do Prawdy dotyczącej Poważnych Naruszeń Praw Człowieka i Godności Ofiar, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. … » więcej 2024-03-23, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 23 marca - W Polsce i na Węgrzech - Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. 23 marca - Światowy Dzień Meteorologii, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne… » więcej 2024-03-22, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 22 marca - Światowy Dzień Wody, obchodzony od 1993 roku, a ustanowiony podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 roku. 22 marca - Dzień Ochrony Bałtyku… » więcej 2024-03-21, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 21 marca - Światowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową - rozpoczyna Tydzień Solidarności z Ludami Zmagającymi się z Rasizmem i Dyskryminacją Rasową… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »