Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » 27 lipca 2021
2021-07-27, 06:24 Autor: Bolesław Bezeg

27 lipca 2021

53 lata temu 27 lipca 1968 roku Minister obrony narodowej gen. Wojciech Jaruzelski powołał ze składu Śląskiego Okręgu Wojskowego 2. Armię Wojska Polskiego, która miała wziąć udział w planowanej interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji. 101 lat temu 27 lipca 1920 roku w toku wojny polsko-bolszewickiej: Armia Czerwona zajęła twierdzę Osowiec. 48 lat temu 27 lipca 1972 roku zmarł Dziś polski działacz społeczny z podopolskich Grudzic Jan Adamek.
Kartka z Kalendarza 27 lipca 2021
Jan Adamek urodził się 28 grudnia 1902 roku w Grudzicach pod Opolem. Jego ojcem był kolejarz Franciszek Adamek, pielęgnujący w swoim domu polskość. Jak wspominał Jan Adamek w jego rodzinnym domu nie brakowało polskich książek i czasopism, prenumerowano też Gazetę Opolską i Nowiny Codzienne.

Uczył się w Grodzickiej szkole podstawowej, którą w wieku 14 lat musiał porzucić ponieważ otrzymał od pruskich władz nakaz podjęcia pracy w jednym z opolskich przedsiębiorstw, któremu brakowało robotników z powodu trwającej I wojny światowej.

Od najmłodszych lat Jan Adamek wspólnie z rodzicami angażował się w rozmaite polskie przedsięwzięcia. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości czynnie zaangażował się w polską działalność propagandową związaną z plebiscytem. W przeprowadzonym 20 marca 1921 roku plebiscycie w Grudzicach wygrali Polacy. Na 422 głosy za Polską, za Niemcami głosowało tylko 257 osób.

Po wybuchu III powstania śląskiego 19-letni Jan Adamek przyłączył się do powstańczego baonu opolskiego, w którym pełnił służbę łącznika. Po zawarciu pokoju postanowił zostać na Opolszczyźnie i korzystać z praw przyznanych polskiej mniejszości na Śląsku.

Równocześnie stale podtrzymywał polskie życie kulturalne w Grudzicach. W marcu 1924 roku został pracownikiem opolskiego biura Związku Polaków w Niemczech. W roku 1932 przeszedł do pracy w biurze polskiego Towarzystwa Szkolnego na Śląsk Opolski.

Nieustannie był w centrum polskich spraw na Opolszczyźnie, a równocześnie prowadził w Opolu polską bibliotekę, której oddział utworzył w 1927 roku w Grudzicach.

Z jego inicjatywy w Grudzicach powstały liczne polskie organizacje, takie jak Towarzystwo Młodzieży Polsko-Katolickiej, Towarzystwo Śpiewacze "Jutrzenka”, polski klub sportowy "Bolko” i drużyna zuchowa. Był także członkiem komitetu założycielskiego Polskiej Szkoły mniejszościowej w Grudzicach, która powstała w 1924 roku.

11 września 1939 roku został aresztowany przez Gestapo i osadzony w opolskim więzieniu, skąd 3 października wraz z grupą 180 polskich działaczy przewieziony został do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Przetrwał tam aż do wyzwolenia obozu 11 IV 1945 roku.

Po powrocie do Grudzic pracował jako bibliotekarz do 1962 roku, kiedy to przeszedł na rentę inwalidzką. Zmarł na skutek tragicznego wypadku 27 lipca 1973 roku.

Zobacz także

2024-04-23, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 23 kwietnia - Uroczystość Świętego Wojciecha, biskupa, męczennika, jednego z patronów Polski. 23 kwietnia - Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich… » więcej 2024-04-22, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 22 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Matki Ziemi, święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2009 roku. 22 kwietnia - W Polsce - Dzień Ziemi. » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 21 kwietnia - Parilia - urodziny Rzymu. » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 20 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy, ogłoszony w 1991 roku z inicjatywy organizacji Reporterzy bez Granic. 20 kwietnia - Dzień Języka Chińskiego… » więcej 2024-04-19, godz. 02:11 Kartka z kalendarza 19 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Holocaustu i Powstania w Getcie Warszawskim. 19 kwietnia - Eswatini, czyli „kraj ludu Suazi” - państwo w południowej… » więcej 2024-04-18, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 18 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, ustanowiony przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych i wpisany przez UNESCO… » więcej 2024-04-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Hemofilię, ustanowiony w 1989 roku przez Światową Federację Hemofilii. » więcej 2024-04-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 16 kwietnia - Święto Wojsk Inżynieryjnych - Dzień Sapera, obchodzony przez Wojsko Polskie, dla upamiętnienia sforsowania Odry i Nysy Łużyckiej przez wojska… » więcej 2024-04-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Kombatanta. 15 kwietnia - Światowy Dzień Trzeźwości. 15 kwietnia - Światowy Dzień Sztuki. » więcej 2024-04-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 kwietnia - Święto Chrztu Polski, święto państwowe, ustanowione przez Sejm 22 lutego 2019 roku. Prawdopodobnie 14 kwietnia 966 roku, w Wielką Sobotę… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »