Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » 8 czerwca 2021
2021-06-08, 06:24 Autor: Bolesław Bezeg

8 czerwca 2021

610 lat temu – 8 czerwca 1411 roku sprzymierzony z krzyżakami książę szczeciński Kazimierz V został zwolniony z polskiej niewoli, do której trafił po bitwie pod Grunwaldem. 101 lat temu 8 czerwca 1920 r. w trakcie przygotowań do Plebiscytu na Górnym Śląsku, niemieckie bojówki napadły na siedzibę Polskiego Komitetu Plebiscytowego w hotelu „Lomnitz” w Bytomiu. Atak został odparty przez grupę pracowników komisariatu, ale budynek uległ uszkodzeniu. Podobne ataki miały miejsce na siedzibę Polskiego Komisariatu Plebiscytowego, a następnie gmach konsulatu Rzeczypospolitej w Opolu. Skutecznie zaś zdemolowano lokale powiatowych Polskich Komitetów Plebiscytowych m.in. w Głogówku i Koźlu. 102 lata temu 8 czerwca 1919 roku wybuchło tzw. powstanie oleskie. Był to swego rodzaju falstart przed pierwszym powstaniem śląskim.
Kartka z Kalendarza 8 czerwca 2021
Od wydarzeń mających miejsce w okolicach Olesna w czerwcu 1919 roku zdecydowanie odciął się bytomski Komisariat Naczelnej Rady Ludowej, który nazwał je akcją komunistów, albo spontanicznym zrywem zniecierpliwionej ludności powiatu oleskiego.

Chociaż nie da się ukryć, że w akcji wzięły udział miejscowe komórki POW Górnego Śląska. O związkach z organizacją powstańczą świadczy też podobieństwo sposobu działania powstańców. Plan zakładał odcięcie łączności telefonicznej i kolejowej powiatu oleskiego z sąsiednimi powiatami. Planowano wysadzenie dwóch mostów, atak na niemiecką baterię i opanowanie kluczowych punktów powiatu. Liczono, że w wypadku powodzenia, powstańców wesprze polskie wojsko zza Prosny.

W nocy z 7 na 8 czerwca 1919 r. autorzy tego planu - miejscowi polscy liderzy: ksiądz Paweł Kuczka – proboszcz w Wysokiej, Walentyn Sojka – robotnik z Łowoszowa, polski ziemianin z Olesna Laskowski, murarz z Olesna - Franciszek Grobelny i robotnik z Zębowic - Augustyn Koj, zwołali do lasu koło Łowoszowa, około 5 km na zachód od Olesna oddział liczący blisko 300 osób.

Powstańcy zamierzali zdobyć broń w leśniczówce koło Łowoszowa, gdzie według ich informacji mieścił się tajny skład broni niemieckich bojowców. Leśniczówkę zdobyto, ale broni nie znaleziono, toteż oddział był zmuszony się rozejść. Ostatecznie udało się tylko przeciąć kable telefoniczne i zaminować most pod Sowczycami. Część powstańców uciekła przez pobliską granicę do Polski.

Nie obyło się bez represji. Oleski landrat von Deines zaalarmował rejencję w Opolu, a ta z kolei komendę 6 Korpusu Armii we Wrocławiu. Do powiatu oleskiego przybyły posiłki wojskowe, które przeprowadziły liczne rewizje i aresztowania. Zatrzymano ponad 60 osób. Już w lipcu tego samego roku w Opolu przed nadzwyczajnym sądem wojskowym stanęło 17 oleskich powstańców.

Wyroki były stosunkowo łagodne. Tylko dwaj powstańcy zostali skazani na 5 lat ciężkiego więzienia – byli to Stanisław Węgier z Olesna i Franciszek Maroń z Łowoszowa. Pozostali otrzymali wyroki od 3 miesięcy do 3 lat więzienia. Udział w późniejszych powstaniach często karano śmiercią.

Zobacz także

2024-03-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 marca - Święto narodowe Węgier, obchodzone w rocznicę wybuchu rewolucji w 1848 roku. 15 marca - Międzynarodowy Dzień Konsumenta. 15 marca - Światowy… » więcej 2024-03-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 marca - Dzień Liczby Pi. » więcej 2024-03-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 marca 1202 - Zmarł Mieszko III Stary, książę wielkopolski, książę krakowski i zwierzchni książę Polski. Mieszko III Stary był szóstym pod względem… » więcej 2024-03-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 marca - Dzień Przeciwko Cenzurze Internetu, ustanowione w 2008 roku przez organizacje Reporterzy Bez Granic i Amnesty International. 12 marca - Dzień… » więcej 2024-03-11, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 11 marca - Polska: Dzień Sołtysa. 11 marca - Litwa: Dzień Odrodzenia Niepodległości. » więcej 2024-03-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 marca - Międzynarodowy Dzień Kobiet Sędziów. 10 marca - Dzień Mężczyzn. » więcej 2024-03-09, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 9 marca - Dzień Statystyki Polskiej - święto obchodzone od 2008 roku, zgodnie z decyzją Komitetu Statystyki i Ekonometrii PAN. Upamiętnia pierwszy Spis Powszechny… » więcej 2024-03-08, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 8 marca - Międzynarodowy Dzień Praw Kobiet. » więcej 2024-03-07, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 7 marca 322 pne. - Zmarł Arystoteles, grecki filozof. Jeden z trzech - obok Sokratesa i Platona - najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji. Był twórcą… » więcej 2024-03-06, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 6 marca - Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. Jest poświęcony pamięci osób, które sprzeciwiały się ustrojom totalitarnym i masowym zbrodniom w… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »