Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2024-09-26, 01:00 Autor: IAR/B.Falkowska/dok.

Kartka z kalendarza

26 września - Europejski Dzień Języków, ustanowiony przez Radę Europy w 2001 roku.

26 września - Ogólnopolski Dzień Aptekarza.

26 września - Światowy Dzień Królika.
1181 - Urodził się Franciszek z Asyżu, założyciel zakonu franciszkanów, a pośrednio także klarysek i tercjarzy, misjonarz, mistyk średniowieczny, stygmatyk, święty Kościoła katolickiego. W 1979 roku Jan Paweł II ogłosił świętego Franciszka patronem ekologów i ekologii. W ikonografii święty Franciszek ukazywany jest w habicie franciszkańskim, czasami ze stygmatami. Bywa przedstawiany w otoczeniu ptaków. Jego atrybutami są: baranek, krucyfiks, księga, ryba w ręku. Najpopularniejszym tekstem świętego Franciszka jest "Pieśń słoneczna". Zmarł 3 października 1226 roku.

1580 - Flagowy okręt Francisa Drake’a "Złota Łania" zawinął do angielskiego portu Plymouth, kończąc podróż dookoła świata. Flotylla pięciu statków wyruszyła na polecenie królowej w 1577 roku. Drake miał dopłynąć do hiszpańskich posiadłości na zachodnim wybrzeżu Ameryki. Wyprawa przekształciła się w podróż dookoła świata - drugą po wyprawie Magellana. Drake był jednak pierwszym kapitanem, który opłynął kulę ziemską, gdyż Magellan zmarł podczas swojej wyprawy. Kapitan Drake powrócił przywożąc ze sobą ładunek przypraw korzennych i hiszpańskie skarby. Wyprawa okazała się olbrzymim sukcesem finansowym.

1629 - W Altmarku - dzisiejszym Starym Targu - Polska i Szwecja podpisały na sześć lat rozejm, w wyniku, którego Inflanty pozostały przy Szwecji. W szwedzkich rękach pozostały Tolkmicko, Elbląg, Braniewo, Piława i Kłajpeda. Porozumienie zakończyło wojnę polsko-szwedzką prowadzoną w latach 1626-1629. Toczone przy ujściu Wisły starcia były przyczyną ogromnych spustoszeń na Pomorzu Gdańskim i w Prusach Książęcych. 390 rocznica

1679 - Pożar strawił dom i obserwatorium Jana Heweliusza w Gdańsku. W tym czasie astronom przebywał w swojej wiejskiej posiadłości. Ogień zniszczył instrumenty, pracownię oraz drukarnię z niemal całym nakładem "Machinae coelestis pars posterior". Jan Heweliusz rozpoczął trwającą kilka lat odbudowę domów, a już w 1680 roku obserwował kometę, a od 1682 prowadził stałe obserwacje. Astronoma wsparł po pożarze dodatkowymi funduszami król Jan III, któremu Jan Heweliusz zadedykował swój atlas nieba "Firmamentum Sobiescianum". 345 rocznica

1754 - Urodził się Joseph Louis Proust, francuski chemik, który odkrył prawo stosunków stałych. Odkrycie przyczyniło się do sformułowania przez Daltona prawa stosunków wielokrotnych oraz teorii atomistycznej. Badał różne produkty żywnościowe, wyodrębnił z winogron cukier gronowy, odkrył leucynę, udowodnił, że metale mogą tworzyć z tlenem i siarką więcej niż jeden związek. Zmarł 5 lipca 1826 roku. 270 rocznica

1815 - Rosja, Austria i Prusy podpisały w Paryżu układ o "Świętym Przymierzu”, w obronie zasad legitymizmu i porządku politycznego przyjętego na kongresie wiedeńskim, kończącym wojny napoleońskie. Deklarowanym celem Świętego Przymierza była promocja zasad chrześcijańskich w polityce zagranicznej i wewnętrznej państw. W latach 1816-1817 do Świętego Przymierza zaproszono wszystkie kraje europejskie z wyjątkiem Turcji.

1836 - Urodził się Edward Likowski, arcybiskup gnieźnieński i poznański, prymas Polski w latach 1914-1915. W trakcie kulturkampfu przez kilka miesięcy przebywał w więzieniu. Należał do ścisłego grona tajnych reprezentantów pozbawionych możliwości sprawowania godności kardynała. W 1911 został nagrodzony przez Piusa X tytułem hrabiego rzymskiego i asystentem tronu papieskiego. Zmarł 20 lutego 1915 roku.

1849 - Urodził się Iwan Pawłow, rosyjski fizjolog, laureat Nagrody Nobla, twórca fizjologii wyższych czynności nerwowych. Wprowadził pojęcie "odruchów warunkowych” i "odruchów bezwarunkowych”. Za wieloletnie badania nad fizjologią trawienia otrzymał w 1904 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny. Był pierwszym rosyjskim noblistą. Autor pracy "Wykłady o czynności mózgu”. Zmarł 27 lutego 1936 roku. 175 rocznica

1867 - W majątku Poznajów koło Witebska urodził się Józef Leśniewski, generał Wojska Polskiego, dowódca 3. Dywizji Strzelców I Korpusu Polskiego w Rosji w latach 1917-1918. W latach 1919-1920 minister spraw wojskowych i członek Rady Obrony Państwa. Zmarł 3 października 1921 w Warszawie.

1878 - W Warszawie przy placu Tłomackie uroczyście otwarto Wielką Synagogę. 55 lat później - 16 maja 1943 roku po stłumieniu przez Niemców powstania w warszawskim getcie - została wysadzona w powietrze na rozkaz generała SS Jurgena Stroopa. Synagoga miała 2200 miejsc siedzących. W świątyni znajdowały się: biblioteka z bardz174gatym i cennym księgozbiorem, starodrukami oraz manuskryptami. Organizowano w niej nie tylko nabożeństwa religijne, ale także uroczystości - na przykład z okazji odzyskania niepodległości przez Polskę, uchwalenia Konstytucji 3 Maja, rozpoczęcia roku szkolnego czy nabożeństwo żałobne w dniu śmierci Józefa Piłsudskiego.

1886 - Urodził się Archibald Vivian Hill, angielski fizjolog i biofizyk, profesor uniwersytetów w Londynie i Manchesterze, członek Royal Society. W pracy naukowej badał przemiany energetyczne w mięśniach i nerwach. Wykazał, że znaczna część energii jest wytwarzana po skurczu i pozostaje w zależności od obecności tlenu. Był laureatem Nagrody Nobla w 1922 roku, za odkrycia związane z ciepłem wytwarzanym przez mięśnie. Zmarł 3 czerwca 1977 roku.

1888 - Urodził się Thomas Stearns Eliot, poeta brytyjski, dramaturg i eseista, przedstawiciel modernizmu. Autor poematów: "Ziemia jałowa”, "Próżni ludzie”, "Popielec", "Podróż Trzech Mędrców”, "Prufrock i inne spostrzeżenia". Laureat literackiej Nagrody Nobla w 1948 roku. Zmarł 4 stycznia 1965 roku.

1889 - Urodził się Martin Heidegger, niemiecki filozof, uważany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli egzystencjalizmu, autor jednej z najpopularniejszych doktryn filozoficznych XX wieku. Reprezentował myśl związaną z analizowaniem "bytu" człowieka i jego "bycia" w otaczającym go świecie ludzi i rzeczy, w czasie i przestrzeni. W 1933 roku wstąpił do NSDAP, publicznie dając wyraz swego poparcia dla narodowego socjalizmu. Rok później podał się do dymisji, lecz członkiem NSDAP był do 1945 roku. Zmarł 26 maja 1976 roku. 135 rocznica

1889 - Pierwsza Generalna Konferencja Miar ustaliła, obowiązującą do 1960 roku, definicję metra, jako odległości w temperaturze zera stopni Celsjusza i przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym między dwiema głównymi kreskami na platynowo-irydowym wzorcu złożonym w Międzynarodowym Biurze Miar w Sevres pod Paryżem oraz, nadal obowiązującą, definicję i wzorzec kilograma. 35 rocznica

1890 - Urodził się Brunon Antoni Nowakowski, lekarz, pionier polskiej higieny i medycyny pracy, po II wojnie - organizator i rektor Śląskiej Akademii Medycznej. Dzięki jego staraniom powołano w 1950 roku Instytut Medycyny Pracy w Przemyśle Węglowym i Hutniczym. Napisał wiele podręczników dotyczących higieny i medycyny pracy. Był uczestnikiem powstania wielkopolskiego i lekarzem na frontach II wojny światowej. Zmarł 27 lutego 1966 roku.

1895 - Urodził się Juergen Stroop, działacz NSDAP, SS-Grupenfuehrer; po wybuchu II wojny światowej, jako dowódca SS i pułkownik policji, brał udział w mordowaniu polskiej i żydowskiej ludności w Wielkopolsce. W lutym 1943 roku objął stanowisko komendanta policji w dystrykcie Galicja, uczestnicząc w eksterminacji Żydów. W kwietniu 1943 roku skierowany został do Warszawy, był odpowiedzialny za stłumienie powstania w warszawskim getcie. Po wojnie aresztowany i skazany w 1951 roku na karę śmierci. Stracony w więzieniu na warszawskim Mokotowie.

1897 - Urodził się Giovanni Battista Enrico Antonio Maria Montini, włoski duchowny katolicki, papież Paweł VI od 1963 roku, zwolennik ewolucyjnego reformowania Kościoła, błogosławiony Kościoła katolickiego. Jego mottem przewodnim stała się kontynuacja II soboru watykańskiego, przerwanego po śmierci Jana XXIII. Jego planem była rewizja kodeksu prawa kanonicznego i działanie na rzecz pokoju i jedności chrześcijan. Zmarł 6 sierpnia 1978 roku. W grudniu 2012 papież Benedykt XVI potwierdził heroiczność jego cnót. 19 października 2014 został beatyfikowany przez papieża Franciszka, a 14 października 2018 kanonizowany.

1898 - Urodził się George Gershwin, kompozytor i pianista amerykański, nazywany "królem jazzu". W twórczości łączył elementy muzyki murzyńskiej, jazzu i współczesnych tańców. Napisał utwór symfoniczny "Błękitna Rapsodia", "Koncert fortepianowy F-dur", operę "Porgy and Bess", muzykę do wielu rewii i filmów, a także liczne piosenki. Zmarł 11 lipca 1937 roku w wieku 39 lat.

1899 - Urodziła się Irena Dubiska, skrzypaczka i pedagog. W okresie międzywojennym koncertowała głównie za granicą. W 1930 roku utworzyła Kwartet Polski, w którym grała z Wandą Wiłkomirską, Kazimierzem Wiłkomirskim i Mieczysławem Szaleskim. Była pierwszą wykonawczynią utworów skrzypcowych Karola Szymanowskiego. Profesor Państwowych Wyższych Szkół Muzycznych w Warszawie i Łodzi. Zmarła 1 czerwca 1989 roku. 125 rocznica

1900 - Zwodowano rosyjski pancernik "Potiomkin”, jeden z symboli rewolucji 1905 roku w Rosji. Budowę rozpoczęto w Nikołajewie w 1898 roku. Okręt wszedł do służby we Flocie Czarnomorskiej w 1904 roku. Nosił nazwę: "Kniaź Potiomkin Tawriczeskij” na cześć Grigorija Potiomkina, rosyjskiego dowódcy walczącego w XVIII wieku z Turkami, aczkolwiek znany jest głównie pod nazwą skróconą "Potiomkin”. 27 czerwca 1905 roku, w czasie rozruchów rewolucyjnych w Rosji, załoga okrętu zbuntowała się przeciwko dowództwu i opanowała okręt. Podnosząc czerwone rewolucyjne flagi statek wpłynął do ogarniętej strajkiem Odessy, gdzie załoga wspierała walki. Okręt został zezłomowany w 1923 roku.

1900 - Urodził się Vito Dumas, argentyński żeglarz, który odbył samotny rejs dookoła świata poprzez "ryczące czterdziestki". Samotna podróż tą trasą w 1942 roku była wyczynem bez precedensu. Na tych szerokościach geograficznych pływały tylko znacznie większe jednostki. Vito Dumas wyruszył 1 lipca 1942 z Montevideo. Podczas sztormu jacht zaczął przeciekać, a żeglarz w czasie uszczelniania jednostki pokaleczył sobie dłonie. Podczas dalszego rejsu musiał posługiwać się tylko jedną ręką. 30 sierpnia 1943 zakończył swoją podróż w Montvideo. Rejs Dumasa podczas II wojny światowej był możliwy tylko, dlatego, że jego jacht płynął pod banderą Argentyny, a więc kraju neutralnego. Podróż Vito Dumasa była wówczas najszybszym samotnym rejsem dookoła świata. Zmarł 28 marca 1965 roku.

1902 - Zmarł Levi Strauss, amerykański producent odzieży, pochodzenia żydowskiego, założyciel najstarszej na świecie fabryki dżinsów - Levi Strauss and Co. Z myślą o górnikach i farmerach w 1870 roku rozpoczął produkcję bawełnianych spodni roboczych, których pierwotny wzór przetrwał do dziś. Marka Levi Strauss jest globalnym liderem rynku sprzedaży jeansów i innych spodni typu casua. Urodził się 26 lutego 1829 roku.

1908 - W Bezdanach pod Wilnem Organizacja Bojowa Polskiej Partii Socjalistycznej dowodzona przez Józefa Piłsudskiego przeprowadziła atak na rosyjski wagon pocztowy, podczas którego zdobyto ponad 200 tysięcy rubli. Pieniądze były przewożone z Kongresówki do Sankt Petersburga. W czasie przeprowadzonej bez strat własnych akcji bojowcy opanowali wagon pocztowy, terroryzując pracującą tam obsługę telegrafu. Pieniądze szybko zapakowali do worków i opuścili pociąg. Była to jedna z najbardziej zuchwałych i efektownych akcji przeprowadzonych przez Organizację Bojową PPS. Dodatkowo była to jedyna tego typu akcja, w której Józef Piłsudski wziął bezpośredni udział. Ponieważ oprócz Józefa Piłsudskiego w akcji brali udział: Walery Sławek, Aleksander Prystor i Tomasz Arciszewski nazywano ją "akcją czterech premierów".

1911 - Podczas Międzynarodowego Kongresu Balneologicznego w niemieckim Bad Nauheim po raz pierwszy przyjęto definicję wody mineralnej. Jest to naturalna woda lecznicza zawierająca, co najmniej 1000 mg/dm3 rozpuszczonych składników stałych w postaci jonów. Może też zawierać rozpuszczone gazy pochodzenia naturalnego - dwutlenek węgla i siarkowodór. Najczęściej jest to woda wgłębna, która sole mineralne pozyskała z rozpuszczania minerałów lub skał, przez które przepływała.

1914 - Urodził się Achille Compagnoni, włoski wspinacz. Razem z Lino Lacedellim, był pierwszym człowiekiem, który stanął na szczycie K2 - 31 lipca 1954 roku. Zmarł 13 maja 2009 roku. 110 rocznica

1915 - Urodził się Siergiej Smirnow, radziecki pisarz i historyk, autor powieści i dramatów o II wojnie światowe, między innymi: "Twierdza brzeska" i "Stalingrad nad Dnieprem". Zmarł 22 marca 1976 roku.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: decydujące zwycięstwo wojsk polskich w bitwie nad Niemnem. Był to drugi najważniejszy sukces militarny Wojska Polskiego w kontrofensywie przeciw Armii Czerwonej po Bitwie Warszawskiej. Od tej bitwy trudno było już mówić o wojnie z Armią Czerwoną - był to już raczej pościg za uciekinierami. Bitwa nad Niemnem zniweczyła ostatecznie bolszewickie plany zawładnięcia Polską. Miała olbrzymi wpływ na przebieg rokowań pokojowych w Rydze. Delegacja sowiecka była zmuszona odstąpić od wcześniej stawianych warunków, które godziły w godność i suwerenność państwa polskiego. W wyniku traktatu ryskiego Polska odzyskała 114 tysięcy kilometrów kwadratowych i około czterech milionów ludności.

1921 - Zmarł Edward Leszczyński, poeta, dramaturg, współautor tekstów dla kabaretu "Zielony Balonik", krytyk literacki. Autor dramatu "Atlantyda" i pracy "Harmonia słowa". Jego twórczość dramatyczna pozostawała pod wpływem Stanisława Wyspiańskiego. Urodził się 5 czerwca 1880 roku.

1923 - Urodził się Stanisław Zaczyk, aktor filmowy i teatralny. Grał między innymi w teatrach: Narodowym, Polskim i Powszechnym. Od 1977 do 1980 roku był prezesem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu. Wystąpił w wielu obrazach, między innymi: "Romans Teresy Hennert”, "Paciorki jednego różańca”, "Sprawa Gorgonowej”, "Zaklęte rewiry”. Grał też w serialach telewizyjnych: "Dom”, "Polskie drogi” i "Stawka większa niż życie”. Zmarł 6 kwietnia 1985 roku.

1924 - Urodziła się Hororata Chróścielewska, pisarka, autorka twóczości dla dzieci. Wśród jej powieści były: "Lekcji więcej nie będzie", "Koncert marzeń", "Mama, ja i łazigóry". Zmarła 16 czerwca 2007 roku. 100 rocznica

1926 - W Kownie doszło do pogromu ludności polskiej, w którym przy obojętności litewskiej policji, rannych zostało około 50 osób. Zajścia te stały się przyczyną wystosowania przez polskich posłów do litewskiego parlamentu zapytania w sprawie wyjaśnienia okoliczności tych wydarzeń.

1932 - Urodził się Władimir Nikołajewicz Wojnowicz, jeden z najważniejszych współczesnych pisarzy rosyjskich. Autor powieści zawierających satyrę na radziecką rzeczywistość: "Pretendent do tronu”, "Spiżowa miłość Agłai”, sztuk - "Trybunał” i "Fikcyjne małżeństwo”. Popularność przyniosła mu wydana w Paryżu w 1976 roku powieść satyryczna "Życie i niezwykłe przygody żołnierza Iwana Czonkina", pokazująca groteskowy obraz Armii Czerwonej podczas II wojny światowej. Zmarł 27 lipca 2018 roku.

1934 - W Clydebank wodowano RMS "Queen Mary", brytyjski liniowiec pasażerski. Został ochrzczony przez swą patronkę - królową Victorię Mary, żonę króla Jerzego V i matkę dwóch kolejnych królów - Edwarda VIII i Jerzego VI. W pierwszy rejs wypłynął z Southampton 27 maja 1936 roku, a do Nowego Jorku dotarł 1 czerwca. W czasie II wojny światowej "Queen Mary" przetransportowała ponad 800 tysięcy żołnierzy. 90 rocznica

1936 - Nikołaj Jeżow został mianowany szefem NKWD. 11 sierpnia 1937 roku wydał rozkaz, który rozpoczął eksterminację Polaków na terenie Związku Sowieckiego. Według dokumentów NKWD skazano prawie 140 tysięcy osób, z tego zamordowano ponad 111 tysięcy Polaków - obywateli ZSRR, a ponad 28 tysięcy wywieziono do łagrów. Jego nazwisko stało się synonimem stalinowskiego terroru - "jeżowszczyzna”. Ze względu na okrucieństwo i niski wzrost nazywany był "krwawym karłem”. W 1939 roku został poddany torturom, w wyniku, których przyznał się do rzekomego spisku mającego na celu zabicie Stalina. W tajnym procesie Jeżowa skazano na śmierć przez rozstrzelanie, a wyrok prawdopodobnie wykonano 4 lutego 1940.

1936 - Urodziła się Nomzamo Winifred Zanyiwe Madikizela, południowoafrykańska aktywistka, polityk i radykalna bojowniczka ANC. Żona Nelsona Mandeli. Zmarła 2 kwietnia 2018 roku.

1937 - Zmarła Bessie Smith, amerykańska śpiewaczka bluesowa, nazwana "Cesarzową bluesa". Była inspiracją i wzorem między innymi dla Billie Holiday i Janis Joplin. Nagrała ponad 120 piosenek. Najbardziej znane to: "St. Louis Blues”, "Summertime” oraz "Nobody Knows When You’re Down and Out”. Bessie Smith była najpopularniejszą wykonawczynią bluesa lat 20. i 30. XX wieku. Urodziła się 15 kwietnia 1894 roku.

1939 - Kampania polska: Naczelny Wódz marszałek Edward Śmigły-Rydz wydał ostatni rozkaz dla dowódcy Armii "Warszawa" generała Juliusza Rómmla, w którym dziękował wszystkim żołnierzom za bohaterską obronę stolicy. 85 rocznica

1939 - Koniec walk pod Tomaszowem Lubelskim, z oddziałami niemieckimi, zakończony kapitulacją Polaków. Rozpoczęły się 17 września. Pierwsza bitwa pod Tomaszowem Lubelskim trwała do 20 września 1939 roku, druga - od 22 do 27 września. W pierwszej udział brały zjednoczone Armie "Kraków" i "Lublin”. W drugiej walczyły wojska Frontu Północnego, utworzone z Armii "Modlin". Bitwa pod Tomaszowem Lubelskim była drugą po bitwie nad Bzurą największą batalią kampanii wrześniowej. 85 rocznica

1939 - Zmarł Józef Birkenmajer, slawista, tłumacz, poeta, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i wykładowca historii literatury polskiej na Uniwersytecie Madison w USA. Autor zbioru opowiadań "Łzy Chrystusowe”, tomików poezji - "Ulicą i drogą” i "Poszumy Bajkału”. W dwudziestoleciu międzywojennym zasłynął, jako tłumacz łacińskiej i angielskiej literatury przygodowej, w tym "Przypadków Robinsona Kruzoe” Daniela Defoe. Zginął podczas oblężenia stolicy we wrześniu 1939 roku. Urodził się 19 marca 1897 roku. 85 rocznica

1939 - W nocy z 26 na 27 września grupa wyższych oficerów z generałem Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim, przy współudziale prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, zawiązała konspiracyjną organizację Służba Zwycięstwu Polski, która stała się zalążkiem Państwa Podziemnego. Cele organizacji obejmowały: walkę o wyzwolenie Polski w granicach przedwojennych, odtworzenie i reorganizację armii polskiej oraz powołanie tymczasowych ośrodków władzy. W 1940 roku SZP została przemianowana na Związek Walki Zbrojnej, a w lutym 1942 roku na Armię Krajową. 85 rocznica

1940 - Zmarł Walter Benjamin, niemiecko-żydowski filozof, teolog, teoretyk kultury, marksistowski krytyk literacki i eseista. Jako krytyk kultury i socjolog wniósł nowy wkład do filozofii zachodniej, łącząc w swoich pracach idee materializmu historycznego, idealizmu niemieckiego oraz żydowskiego mistycyzmu. Autor prac: "Tezy historiozoficzne”, "Twórca, jako wytwórca” i "Anioł historii”. Urodził się 15 lipca 1892 roku.

1941 - Niemcy utworzyli getto żydowskie w Andrychowie. Getto miało charakter rotacyjny - było miejscem, gdzie zwożono Żydów przed wywiezieniem ich do niemieckiego obozu zagłady Auschwitz. Przebywali tam Żydzi między innymi z Andrychowa, Białej, Czańca, Inwałdu, Kęt, Nidku i Żywca. Przewidziane było na około 300 osób. Żydów zamkniętych w getcie zmuszano do ciężkich prac na przykład do regulacji rzek Wieprzówki i Soły. Osoby starsze, chore i dzieci do lat dziesięciu były natychmiast wywożone do Auschwitz.

1941 - Bitwa o Atlantyk: u wybrzeży portugalskiego archipelagu Azorów niemiecki okręt podwodny U-203 zatopił brytyjski statek pasażerski SS "Avoceta”. Zginęły 123 osoby.

1941 - Krótko po starcie z lotniska w Wiaźmie rozbił się samolot z pierwszym składem Grupy Inicjatywnej PPR, która miała zostać przerzucona do Polski. W katastrofie zginął Jan Turlejski, a ranni zostali: Jakub Aleksandrowicz, Czesław Skoniecki i Roman Śliwa.

1944 - 57. dzień Powstania Warszawskiego - ewakuacja obrońców Mokotowa. Najpierw dzielnicę opuścili ranni żołnierze Radosława, następnie kilkudziesięciu żołnierzy Armii Ludowej i ludność cywilna - około 4,5 tysiąca osób. 80 rocznica

1944 - W wyniku niepowodzenia operacji "Market-Garden” polscy i brytyjscy spadochroniarze zostali wycofani z okolic holenderskiego miasta Arnhem. Operacja ta miała na celu rozdzielenie wojsk niemieckich i obejście od północy umocnień obronnych zwanych linią Zygfryda, co miało umożliwić wejście do Zagłębia Ruhry i tym samym przyspieszyć koniec wojny. Kluczowe było uchwycenie mostów na Renie i innych rzekach zanim Niemcy zdążą je zniszczyć. Aliantom udało się przejąć kontrolę nad większością mostów, ale ostatecznym rezultatem operacji była całkowita porażka, ponieważ nie zdobyto ostatniej przeprawy w Arnhem. Niemiecka kontrofensywa unicestwiła brytyjską I Dywizję Powietrznodesantową i spowodowała większe straty od tych, które alianci ponieśli podczas lądowania w Normandii. Ich klęska uważana jest za ostatnie zwycięstwo taktyczne Trzeciej Rzeszy. Polska 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa straciła podczas walk 342 ludzi. 80 rocznica

1945 - Zmarł Béla Bartók, węgierski kompozytor, pianista, etnograf. Twórca opery "Zamek Sinobrodego”, baletów: "Drewniany książę”, "Cudowny Mandaryn”, utworów fortepianowych i koncertów na skrzypce. Jest uważany za jednego z największych kompozytorów XX wieku. Jako badacz muzyki ludowej i autor analiz z tego zakresu jest jednym z prekursorów etnografii muzycznej. Urodził się 25 marca 1881 roku.

1946 - Zmarł ksiądz Władysław Korniłowicz. Podczas I wojny światowej współorganizator pierwszych drużyn harcerskich na ziemiach polskich. Był kapelanem frontowym podczas wojny polsko - bolszewickiej. Podczas II wojny światowej zmuszony był do ukrywania się przed poszukującymi go nazistami za odezwę do chrześcijan niemieckich o zaniechaniu przemocy. Był opiekunem duchowym zakładu dla ociemniałych w Laskach. Z inicjatywy Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża oraz archidiecezji warszawskiej, przekonanych o świątobliwości jego życia podjęto starania celem wyniesienia go na ołtarze. 5 lipca 2019 papież Franciszek promulgował dekret o heroiczności jego życia i cnót. Odtąd przysługuje mu tytuł Czcigodnego Sługi Bożego. Urodził się 5 sierpnia 1884 roku.

1946 - Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej Edwarda Osóbki-Morawskiego pozbawił obywatelstwa polskiego generała Władysława Andersa i 75 oficerów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Chodziło o wojskowych, z wyjątkiem generała Andersa, którzy wstąpili do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Został on powołany w celu przygotowania zdemobilizowanych żołnierzy PZS do pracy zawodowej i rozmieszczenia ich na terytorium Wielkiej Brytanii lub poza jej granicami.

1946 - Urodziła się Barbara Toruńczyk, publicystka, w latach 1977-1979 sekretarz redakcji niezależnego kwartalnika "Zapis", od 1983 roku redaktor naczelna "Zeszytów Literackich". Brała udział w wydarzeniach marcowych w 1968, została w konsekwencji relegowana z uczelni, tymczasowo aresztowana i skazana na dwa lata pozbawienia wolności. Po wyjściu z więzienia w 1969 roku kontynuowała działalność opozycyjną. Od 1976 współpracowała z Komitetem Obrony Robotników, następnie Komitetem Samoobrony Społecznej KOR i Towarzystwem Kursów Naukowych. W maju 1977 uczestniczyła w pierwszej zorganizowanej przez środowisko KOR głodówce w kościele świętego Marcina w Warszawie. W okresie wydarzeń sierpniowych w 1980 przyłączyła się do skierowanego do władz komunistycznych apelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. W 1980 roku wyjechała z Polski, do kraju wróciła 12 lat później, kontynuując pracę, jako redaktor naczelna "Zeszytów Literackich”. W 2005 została prezesem Fundacji Zeszytów Literackich. Jest członkinią Polskiego PEN Clubu. Do sierpnia 2020 należała do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich

1946 - Urodziła się Maria Szabłowska, dziennikarka radiowa i telewizyjna. Pierwszy raz na antenie radia pojawiła się w Rozgłośni Harcerskiej, wystąpiła tam, jako gość i opowiadała o wybranym przez siebie kierunku studiów. Od 1970 zawodowo związana z Polskim Radiem. Współpracowała ze "Studiem Rytm" i "Popołudniem z młodością", Prowadziła wiele popularnych audycji muzycznych, takich jak "Magazyn Muzyczny Rytm" oraz "Muzyka Nocą", później zaś "Muzyczna Jedynka" i "Leniwa Niedziela". Maria Szabłowska jest autorką książek "Elvis - amerykański sen" i "Cały ten big beat". .

1947 - Zmarł Hugh Lofting, angielski pisarz, twórca literatury dla dzieci, znany głównie, jako autor cyklu książek o rozumiejącym mowę zwierząt doktorze Dolittle. Pierwszy tom "Doktor Dolittle i jego zwierzęta" przetłumaczyła na język polski Wanda Kragen, pozostałe tomy - Janina Mortkowiczowa. Urodził się 14 stycznia 1886 roku.

1947 - Został znacjonalizowany Hotel Bristol w Warszawie. Obiekt powstał w 1901 roku. 19 listopada tego roku przyjął pierwszego gościa. Była nim Emillia Finot z Paryża. Pięciogwiazdkowy hotel położony przy Krakowskim Przedmieściu nazwę zawdzięcza jednemu z pierwszych współwłaścicieli Ignacemu Paderewskiemu. 121 lat temu Bristol uchodził za najbardziej elegancki i najnowocześniejszy hotel w Warszawie.

1948 - Urodziła się Olivia Newton-John, australijska piosenkarka i aktorka. Zagrała w filmach: "Ona będzie miała dziecko”, "W łóżku z Madonną”, "Nędza żywota” i "Xandu". Popularność zdobyła rolą w musicalu "Grease”, w którym wystąpiła z Johnem Travoltą. Jej ojciec Brian Newton-John był oficerem MI6 i brał udział w pracach nad Enigmą oraz aresztował Rudolfa Hessa. Zmarła 8 sierpnia 2022 roku.

1951 - Urodziła się Maria Dłużewska, reżyserka, scenarzystka, aktorka, dziennikarka, działaczka opozycji antykomunistycznej w okresie PRL. Od września 1980 należała do NSZZ "Solidarność”. Kolportowała podziemne wydawnictwa. Od 1984 do 1987 była redaktorem Radia Solidarność. Od 1984 do 1988 działała w Solidarności Walczącej. Po 1993 roku zajęła się tworzeniem filmów dokumentalnych. Odznaczona w 2008 roku Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za "wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej".

1954 - Ponad 1100 osób zginęło w cieśninie Tsugaru w wyniku zatonięcia podczas tajfunu japońskiego promu pasażerskiego 'Toya Maru". 70 rocznica

1957 - Na Broadwayu odbyła się premiera musicalu "West Side Story" z muzyką Leonarda Bernsteina. Scenariusz napisał Arthur Laurents, amerykański dramaturg, librecista, reżyser teatralny i scenarzysta, na motywach "Romea i Julii" Williama Shakespeare'a. Akcja rozgrywa się w latach 50. XX wieku na ulicach Nowego Jorku. Spektakl opowiada o losach nieszczęśliwej miłości portorykańskiej imigrantki Marii i Amerykanina Tony'ego.

1958 - Zmarł Kazimierz Ignacy Nitsch, językoznawca, dialektolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, współtwórca krakowskiej szkoły językoznawczej, autor między innymi prac: "Mowa ludu polskiego” i "Dialekty języka polskiego”. Rozpoczął badania dialektologiczne na Kaszubach. Był prezesem Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. Urodził się 1 lutego 1874 roku.

1960 - Kubański przywódca Fidel Castro wygłosił najdłuższe przemówienie w historii ONZ. Trwało cztery godziny i 29 minut. Fidel Castro atakował w nim amerykański imperializm i stwierdził, że gdyby Kennedy nie był milionerem, analfabetą i ignorantem, zrozumiałby, że nie da się zbuntować przeciwko chłopom.

1969 - Ukazała się płyta "Abbey Road" The Beatles. Był to 11. album studyjny tej angielskiej grupy, Jest to ostatnia wspólnie nagrana płyta zespołu, wydana, jako przedostatnia, przed albumem "Let It Be". W 2003 album został sklasyfikowany na 14. miejscu listy 500 albumów wszech czasów magazynu "Rolling Stone". 55 rocznica

1973 - Zmarła Anna Magnani, włoska scenarzystka, aktorka teatralna i filmowa. Sławę przyniosła jej rola Piny w filmie "Rzym, miasto otwarte” Roberta Rosselliniego. Wystąpiła też w obrazach: "Najpiękniejsza”, "Dziki jest wiatr”, "Mamma Roma”. Za rolę w "Tatuowanej róży" otrzymała w 1956 roku Oscara. Urodziła się 7 marca 1908 roku.

1975 - Zmarł Jacob Paludan, duński pisarz, członek Akademii Duńskiej, autor realistycznych powieści obyczajowych, między innymi "Jorgen Stein”, a także opowiadań "Opowieści znad Sundu”. W swoich powieściach ostro krytykował duńskie społeczeństwo po I wojnie światowej. Urodził się 7 lutego 1896 roku.

1978 - Zmarł Jan Parandowski, pisarz, tłumacz literatury antycznej i francuskiej. Autor między innymi: "Dysku olimpijskiego", "Przygód Odyseusza", "Nieba w płomieniach" i "Zegara słonecznego". Wielką popularność przyniosła mu wielokrotnie wznawiana "Mitologia". W czasie II wojny światowej uczestniczył w konspiracyjnym życiu kulturalnym. Podczas Powstania Warszawskiego stracił w płomieniach swoje archiwum literackie i niewydaną twórczość. Jan Parandowski został uhonorowany w 1975 za całokształt twórczości przez Radio Wolna Europa. Urodził się 11 maja 1895 roku.

1980 - 13 osób zginęło, a 219 zostało rannych w zamachu bombowym na Oktoberfest w Monachium. Śledztwo wykazało, że atak przeprowadziła neonazistowska Wehrsportgruppe Hoffmann. Silna eksplozja bomby nastąpiła, gdy tłum ludzi zaczął opuszczać namioty, w których podawano piwo i skierował się do wyjść.

1981 - Urodziła się Serena Williams, jedna z najwybitniejszych tenisistek w historii, siedmiokrotnie wygrywała Wimbledon i Australian Open, trzykrotnie Roland Garros i French Open oraz sześciokrotnie US Open, czterokrotna złota medalista olimpijska. Jest młodszą siostrą tenisistki Venus Williams, także mistrzyni wielkoszlemowych turniejów.

1981 - W Gdańsku rozpoczęła się druga tura I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność".

1982 - Andrzej Mierzejewski wygrał 39. Tour de Pologne. Rywalizację rozpoczęło 94 kolarzy, a ukończyło 78. Łączna długość wyścigu wynosiła 892 kilometry. Mimo stanu wojennego wyścig udało się zorganizować. Był krótki, bezbarwny, a jego trasa wiodła tylko przez tereny nizinne. Wystartowało w nim sześć zagranicznych ekip - RFN, NRD, Czechosłowacja, Finlandia, Kuba i Holandia. W polskim kolarstwie nastąpiła wówczas zmiana pokolenia, pojawiło się wielu debiutantów, a barw Polski broniła sama młodzież.

1983 - Pułkownik Stanisław Pietrow prawdopodobnie zapobiegł wojnie nuklearnej, ignorując błędne wskazania radzieckiego systemu wczesnego ostrzegania o wystrzeleniu pięciu amerykańskich rakietowych pocisków balistycznych. Pietrow pełnił dyżur w podmoskiewskim centrum dowodzenia Sierpuchow-15. Jego zadaniem było monitorowanie systemów wczesnego ostrzegania. Zgodnie z obustronną doktryną Mutual Assured Destruction, w przypadku stwierdzenia ataku jądrowego, Związek Radziecki miał odpowiedzieć natychmiastowym i pełnym zaangażowaniem całego arsenału nuklearnego. Kiedy Stanisław Pietrow zobaczył na ekranach komputera informacje o amerykańskim ataku przeprowadzanym za pomocą pięciu rakiet wystrzelonych z jednej bazy uznał, że to niemożliwe. Pułkownik został ukarany, a samo wydarzenie było ukrywane w tajemnicy do 1998 roku.

1983 - Zmarł Aleksander Rymkiewicz, poeta, autor książek dla najmłodszych, tłumacz poezji anglosaskiej i hiszpańskiej, w latach 30. XX wieku związany z grupą literacką "Żagary". Autor zbiorów poezji: "Krajobrazy i ludzie", "Bruzdy boskich pługów", "Olsztyński wrzos", "Leśna nić Ariadny", a także utworów dla dzieci: "Zosieńka Maleńka", "10 papug", "Jak bóbr ukradkiem wędrował z niedźwiadkiem. Urodził się 13 kwietnia 1913 roku.

1984 - Chiny i Wielka Brytania podpisały deklarację na mocy, której Hongkong powrócił do Chin 1 lipca 1997 roku. Od 1898 roku miasto było "dzierżawione" przez Brytyjczyków. Hongkong bardzo mocno rozwinął się w XX wieku, stając się swoistym pomostem gospodarczym i kulturalnym między światem zachodnim a komunistycznymi Chinami. Pekin zobowiązał się pozostawić władzom Hongkongu do 2047 roku dużą autonomię we wszystkich sprawach, z wyjątkiem polityki zagranicznej i sił zbrojnych. 40 rocznica

1985 - W Toruniu zatrzymano fizyków i techników, którzy prowadzili emisję opozycyjnych audycji, nakładających się na oficjalny program telewizyjny.

1986 - W Afganistanie mudżahedini zestrzelili pierwsze dwa radzieckie śmigłowce bojowe Mi-24 dostarczonymi przez Amerykanów pociskami ziemia-powietrze FIM-92 Stinger.

1987 - Wiceprezydent USA George Bush rozpoczął w Polsce oficjalną wizytę. Bush nie pozostawiał wątpliwości, że jego wizja Europy Środkowo-Wschodniej obejmuje Polskę już demokratyczną. Podczas jednego ze spotkań powiedział: "Amerykanie mają dalekosiężną wizję stosunków z Polską. Uznają znaczenie waszego kraju i jego pozycję w świecie. Życzą Polakom dobrze, chcieliby widzieć ich bardziej wolnymi, bardziej niezależnymi i bardziej dostatnimi". Trzeciego dnia wizyty, 28 września, prezydent wraz z Lechem Wałęsą odwiedził kościół świętego Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, gdzie złożył kwiaty na grobie księdza Jerzego Popiełuszki.

1988 - Podczas XXIV Letnich Igrzysk Olimpijskich w Seulu słynny kanadyjski sprinter Ben Johnson, po pozytywnym wyniku testu antydopingowego, został zdyskwalifikowany i pozbawiony złotego medalu za zwycięstwo w biegu na 100 metrów.

1990 - Zmarł Alberto Moravia, włoski dziennikarz, pisarz, nowelista. Tworzył głównie powieści psychologiczne i obyczajowe, wypowiadając się przeciw przemocy, hipokryzji i skostnieniu więzi międzyludzkich, zredukowanych jedynie do seksualności. Autor powieści: "Pogarda”, "Dwie kobiety: Matka i córka”, "Konformista” i "Rzymianka”. Jest uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy włoskich XX wieku. Urodził się 28 listopada 1907 roku.

1991 - W Sejmie został przedstawiony tak zwany Raport Rokity, przygotowany przez Sejmową Komisję Nadzwyczajną do Zbadania Działalności MSW. Członkowie komisji uznali, że spośród 122 niewyjaśnionych przypadków zgonów działaczy opozycji w czasie stanu wojennego aż 88 miało bezpośredni związek z działalnością funkcjonariuszy komunistycznego MSW. Komisja ustaliła też nazwiska około 100 funkcjonariuszy MSW i urzędników prokuratury, podejrzanych w związku z 91 przypadkami zgonów, z których żaden nie został pociągnięty do odpowiedzialności do dnia dzisiejszego.

1991 - Zmarł Jerzy Afanasjew, prozaik, poeta, reżyser teatralny, współtwórca studenckiego teatru Bim-Bom w Gdańsku, założyciel Teatru Pantomimy i Komedii "Cyrk Rodziny Afanasjewów". Autor ponad 30 książek, między innymi: "Listów do Przekroju" i biografii Zbigniewa Cybulskiego "Okno Zbyszka Cybulskiego", prawie 40 spektakli teatralnych i telewizyjnych oraz filmów fabularnych. Otrzymał kilka nagród na konkursach poetyckich. Członek Komitetu Budowy Pomnika Ofiar Grudnia 1970 w Gdyni. Należał do PEN Clubu. Urodził się 11 września 1932 roku.

1995 - Siedmiokrotny premier Włoch Giulio Andreotti stanął przed sądem w Palermo pod zarzutem współpracy z mafią. Postawiono mu ponad 20 zarzutów. Proces zakończył się ostatecznie w 2004 roku. Stwierdzono, że byłemu premierowi nie można udowodnić współpracy z mafią po 1980, a wcześniejsze działania uległy przedawnieniu.

1996 - Zmarła Alicja Iwańska, socjolog, poetka i pisarka, profesor na State University of New York w Albany, autorka powieści "Karnawały”, "Świat przetłumaczony”, "Baśń amerykańska” i "Ucieczki”. Laureatka nagrody Fundacji imienia Kościelskich z 1974 roku. Była żołnierzem Armii Krajowej, służyła w Oddziale II Komendy Głównej, walczyła w Powstaniu Warszawskim. Jej mężem był kurier AK Jan Gralewski, który zginął w katastrofie gibraltarskiej. Po II wojnie światowej zaangażowana w działalność konspiracyjną, zagrożona aresztowaniem w 1947 wyjechała do USA. Do śmierci pozostała na emigracji. Urodziła się 13 maja 1918 roku.

1997 - Premiera filmu "Szczęśliwego Nowego Jorku" w reżyserii Janusza Zaorskiego. Jest to adaptacja utworów Edwarda Redlińskiego: powieści "Szczuropolacy" i dramatu "Cud na Greenpoincie". Głównymi bohaterami filmu jest sześcioro polskich emigrantów w Stanach Zjednoczonych w Nowym Jorku, wywodzących się z różnych środowisk w ojczyźnie. Główne role zagrali: Bogusław Linda, Zbigniew Zamachowski, Cezary Pazura i Katarzyna Figura.

1997 - Zdzisław Borowiec, franciszkański postulant, zginął pod gruzami sklepienia Bazyliki Świętego Franciszka w Asyżu, w trakcie silnego trzęsienia ziemi, które nawiedziło region Umbrii i Marche. W klasztorze przygotowywał się do złożenia ślubów zakonnych. Obecnie prowadzone są działania mające na celu wyniesienie go na ołtarze. Urodził się 13 czerwca 1975 roku.

2000 - Zmarł Aleksandras Lileikis, litewski zbrodniarz wojenny, w czasie II wojny światowej szef okręgu wileńskiego kolaborującej z Niemcami litewskiej Saugumy. Od 1955 mieszkał w USA, od 1976 był obywatelem amerykańskim, ale został pozbawiony obywatelstwa USA w 1996 za zbrodnie podczas II wojny. Jego proces odkładano ze względu na stan zdrowia. Zmarł w wieku 93 lat. Urodził się w 1908 roku.

2001 - Wystartowała polskojęzyczna wersja Wikipedii, encyklopedii internetowej. Obecnie składa się z prawie 1,5 miliona haseł. To wielokrotnie więcej niż w innych encyklopediach internetowych w języku polskim. Dziennie przybywa około 200 haseł, a kilkaset jest uaktualnianych lub zmienianych. Rozwój polskojęzycznej Wikipedii wspierany jest od 2005 roku przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska.

2006 - Zmarł Andrzej Siciński, socjolog kultury i działacz społeczny, były minister kultury i sztuki, rektor Wyższej Szkoły Sztuk Wizualnych i Nowych Mediów w Warszawie. Autor ponad 300 rozpraw i artykułów z dziedziny między innymi środków masowego komunikowania, polityki kulturalnej, społeczeństwa obywatelskiego i społeczeństwa informacyjnego. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Urodził się 20 maja 1924 roku.

2007 - Zmarł Augustyn Chadam, duchowny katolicki, franciszkanin, twórca współczesnej formy misteriów pasyjnych i maryjnych w Sanktuarium Pasyjno-Maryjnym w Kalwarii Zebrzydowskiej. Opracował nowy scenariusz oparty na tekstach ewangelicznych i nową oprawę artystyczną, a także wprowadził stroje oparte na wzorze biblijnym. Przygotował "Modlitewnik Kalwaryjski" i "Śpiewnik Kalwaryjski", które były wielokrotnie wznawiane. Urodził się 15 marca 1916 roku.

2008 - Zmarł Paul Newman, amerykański aktor, scenarzysta, reżyser i producent filmowy. Zagrał w około 60 obrazach, takich jak: "Słodki ptak młodości", "Bilardzista”, "Płonący wieżowiec”, "Ruchomy cel”, "Żądło” i "Długie, gorące lato”. W 1987 roku otrzymał Oscara za rolę w filmie "Kolor pieniędzy”. W 1986 roku dostał honorowego Oscara za całokształt pracy. Ponadto był osiem razy nominowany do tej nagrody. Jego wielkim hobby były wyścigi samochodowe, był czterokrotnym mistrzem USA. W latach 1943-1945 służył, jako strzelec-radiotelegrafista w US Naval Air Corps. Kiedy wybuchła afera Watergate, okazało się, że Paul Newman figurował na słynnej liście wrogów Richarda Nixona. Urodził się 16 stycznia 1925 roku.

2009 - Zmarł Zygmunt Chychła, bokser. W 1952 roku na igrzyskach w Helsinkach zdobył dla Polski pierwszy po II wojnie światowej złoty medal olimpijski. Był też dwukrotnym mistrzem Europy. Po rozpoczęciu II wojny światowej został przez władze niemieckie pozbawiony obywatelstwa gdańskiego, a w 1944 roku przymusowo wcielony do Wehrmachtu. We Francji zdezerterował i trafił do 2. Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa. 15 rocznica

2010 - W katastrofie polskiego autokaru pod Berlinem zginęło 14 osób, a 29 zostało rannych. O spowodowanie wypadku oskarżono kobietę, która kierując samochodem osobowym zajechała drogę polskiemu autobusowi, którego kierowca gwałtownie skręcił, chcąc uniknąć wypadku i uderzył w wiadukt autostrady.

2010 - Zmarł Wiesława Czapińska-Kalenik, krytyk filmowy, historyk filmu, scenarzystka, dziennikarka, pisarka i animatorka kultury. Pomysłodawczyni Nagrody imienia Zbyszka Cybulskiego i zarazem członek jury tego konkursu. Specjalistka w dziedzinie życia i twórczości Poli Negri oraz autorka jej biografii. Urodziła się w 1932 roku.

2013 - Zmarł Ferdynand Jarocha, rzeźbiarz. Brał udział w powojennych pracach rekonstrukcyjnych i konserwatorskich warszawskich zabytków. Jest autorem pomników i popiersi ważnych osobistości, w tym Hugona Kołłątaja w Warszawie, Fryderyka Chopina na Florydzie czy Henryka Sienkiewicza w szkole w Wyszkowie, bibliotece w Siedlcach i w muzeum pisarza w Woli Okrzejskiej. Tworzył także pomniki upamiętniające wydarzenia historyczne, jak Pomnik Zwycięstwa 1939-1945 w Stawiskach, a także cykle studyjne: "Grupa majora Hubala", "Postacie legendarne", "Dzieci II Wojny Światowe". Ferdynand Jarocha jest też autorem wielu wierszy. Urodził się 20 lipca 1922 roku.

2014 - Sejm przyjął ustawę, powołującą Polską Agencję Kosmiczną. Organizacja posługuje się międzynarodowym skrótowcem POLSA, od nazwy angielskiej: Polish Space Agency. POLSA rozpoczęła działalność w 2015 roku, zajmuje się między innymi wspieraniem polskich badań i działań komercyjnych w sektorze kosmicznym, koordynuje kontakty z organizacjami międzynarodowymi zajmujacymi się eksploracją kosmosu, a także edukuje podmioty polskie o możliwośćiach wykorzystania np. danych satelitarnych. 10 rocznica

2015 - Zmarł Sidney C. Phillips Jr., lekarz, żołnierz amerykańskiej piechoty morskiej, uczestnik II wojny światowej. Autor książki "You'll be Sor-ree". Jeden z bohaterów miniserialu "Pacyfik". W jego postać wcielił się aktor Ashton Holmes. Phillips został konsultantem podczas nakręcania miniserialu a jego wspomnienia wykorzystano do uzupełnienia scenariusza. Urodził się 2 września 1924 roku.

2016 - Zmarł Henryk Mąka, pisarz, reportażysta, publicysta. Specjalizował się w tematyce morskiej i marynistycznej. Autor pięciu tysięcy publikacji prasowych, a także ponad 60 książek, o łącznym nakładzie prawie 1,5 miliona egzemplarz, także w językach obcych. Napisał między innymi: "Anegdoty z naszej floty", "Przy sterach i pod żaglami. "Polacy na morzach świata 1914-2014", "SOS - toniemy! Katastrofy polskich statków". Urodził się 20 stycznia 1930 roku.

2017 - Zmarł Barry Dennen, amerykański aktor charakterystyczny, piosenkarz, pisarz i scenarzysta. Odtwórca roli Poncjusza Piłata w musicalu "Jesus Christ Superstar". Zagrał też między innymi w filmach: "Titanic", "Lśnienie" i "Nieoczekiwana zmiana miejsc". Urodził się 22 lutego 1938 roku.

2019 - Zmarł Bolesław Gleichgewicht, naukowiec i matematyk, doktor nauk matematycznych, działacz opozycji demokratycznej w PRL. Szachista pierwszej kategorii szachowej. W czerwcu 1977 został sygnatariuszem petycji wrocławskich naukowców w obronie aresztowanych członków i współpracowników Komitetu Obrony Robotników. W styczniu 1978 sygnatariusz deklaracji założycielskiej Towarzystwa Kursów Naukowych. Od 1979 do 1980 uczestnik nieformalnych spotkań opozycji wrocławskiej, od 1980 należał do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność”, W czasie stanu wojennego ukrywał się, ścigany listem gończym. Urodził się 30 kwietnia 1919 roku. 5 rocznica

2020 - Zmarł Stanisław Cebrat, biolog, specjalizujący się w genetyce, nauczyciel akademicki. Zajmował się analizą genomów i ich strukturą w aspekcie ewolucyjnym oraz dynamiką populacji. Napisał ponad 120 prac naukowych, był też autorem poand 150 wystąpień konferencyjnych. Urodził się 28 listopada 1945 roku.

2022 - Zmarła Sylwia Kurzela, dziennikarka i prezenterka łódzkiego Radia Eska. Związana z Łodzią, była zaangażowana w działania społeczne na rzecz miasta i jego kultury. Urodziła się 21 czerwca 1970 roku.

2023 - Zmarł Stanisław Szymecki, duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup metropolita białostocki w latach 1993 - 2000, później arcybiskup senior archidiecezji białostockiej. Zanim objął archikatedrę białostocką był biskupem diecezjalnym w Kielcach. Naukowo zajmował się teologią fundamentalną, był rektorem Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie od 1968 do 1978 roku. Urodził się 26 stycznia 1924 roku. 1 rocznica

Zobacz także

2024-10-15, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 15 października - Międzynarodowy Dzień Białej Laski, dzień osób niewidomych, obchodzony od 1964 roku. 15 października - Europejski Dzień Walki z Rakiem… » więcej 2024-10-14, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 14 października - W Polsce obchodzimy Dzień Edukacji Narodowej (do 1982 Dzień Nauczyciela), w rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej. 14 października… » więcej 2024-10-13, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 13 października - Dzień Ratownictwa Medycznego, obchodzony w Polsce od 2006 roku. 13 października - Międzynarodowy Dzień Ograniczania Skutków Katastrof… » więcej 2024-10-12, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 12 października - Światowy Dzień Reumatyzmu. 12 października - Dzień Bezpiecznego Komputera, obchodzony od 2004 roku. 12 października - Dzień Kolumba… » więcej 2024-10-11, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 11 października - Międzynarodowy Dzień Dziewcząt, ustanowiony przez ONZ w 2011 roku, w uznaniu ich praw oraz szczególnych wyzwań, przed jakimi stoją na… » więcej 2024-10-10, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 10 października - Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, pod patronatem Światowej Organizacji Zdrowia i Światowej Federacji Zdrowia Psychicznego. 10 października… » więcej 2024-10-09, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 9 października - Światowy Dzień Poczty, ustanowiony przez wyspecjalizowaną organizację ONZ - Światowy Związek Pocztowy w 1969 roku na kongresie w Tokio… » więcej 2024-10-08, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 8 października - Chorwacja obchodzi Święto Niepodległości, w rocznicę ogłoszenia w 1991 roku pełnej niepodległości. 8 października - Międzynarodowy… » więcej 2024-10-07, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 7 października - Światowy Dzień Ludzkich Siedlisk, znany także pod nazwą Światowy Dzień Habitatu. Został wprowadzony w 1986 roku z inicjatywy ONZ. Ma na… » więcej 2024-10-06, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 6 października - Światowy Dzień Mózgowego Porażenia Dziecięcego - jego obchody mają na celu podnoszenie świadomości społecznej na temat mózgowego porażenia… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »