1235 - Gubin otrzymał prawa miejskie z rąk margrabiego Miśni i Marchii Wschodniej Henryka Ilustrisa. Po raz pierwszy był wspomniany w 12011 roku w dokumencie Henryka Brodatego zwalniającym z opłat celnych sól importowaną z Gubina i podającym, że posiadał on prawo składu.
1283 - Król Neapolu i Sycylii Karol I Andegaweński oraz król Aragonii i Walencji Piotr III Wielki przybyli z rozmysłem o różnych godzinach na miejsce wyznaczonego pojedynku w Bordeaux, którego stawką miało być panowanie nad Sycylią, po czym obaj ogłosili swoje zwycięstwo. 740. rocznica
1434 - Zmarł Władysław Jagiełło, król Polski i wielki książę litewski, założyciel dynastii Jagiellonów. Rządził Rzeczypospolitą w latach 1386-1434, dowodził, wraz z wielkim księciem litewskim Witoldem, wojskami polsko-litewskimi w zwycięskiej bitwie nad Krzyżakami pod Grunwaldem w 1410 roku. Panował najdłużej ze wszystkich królów polskich - ponad 48 lat. Kwestia daty urodzenia Jagiełły jest sporna. Urodził się według różnych wersji około roku 1352 lub 1362 roku.
1479 - Założono Uniwersytet Kopenhaski, największą i najstarszą placówkę naukowo-dydaktyczną w Królestwie Danii. Jest to drugi najstarszy uniwersytet w Skandynawii po Uniwersytecie w Uppsali. Uniwersytet Kopenhaski składa się z ośmiu wydziałów, posiada cztery kampusy. Studiuje na nim 40 tysięcy studentów.
1485 - Król Węgier Maciej Korwin zajął całą Dolną Austrię wraz z Wiedniem oraz część Styrii i Karyntii. Przeniósł swą siedzibę do Wiednia i rozpoczął opracowywanie planów stworzenia środkowoeuropejskiego cesarstwa. Ponieważ nie miał legalnego następcy tronu zabiegał o zapewnienie sukcesji swemu nieślubnemu synowi Janowi Korwinowi. Zaraz po śmierci Macieja w 1490 roku jego syn został zmuszony do rezygnacji z praw do tronu, a królem Węgier został Władysław Jagiellończyk.
1496 - Król Jan I Olbracht wydał statuty piotrkowskie nadające szlachcie przywileje. Statuty zabraniały między innymi mieszczanom obejmowania urzędów i nabywania posiadłości gruntowych "prawem ziemskim", zezwalały szlachcie na wywożenie i sprowadzanie towarów bez cła oraz zabraniały chłopom opuszczać wsi. Doraźnym celem politycznym nadania statutów piotrkowskich było zjednanie sobie szlachty przez króla.
1524 - Zbrojne wystąpienie chłopów w hrabstwie Stühlingen, przy granicy ze Szwajcarią, przeciw zwiększeniu pańszczyzny rozpoczęło największe antyfeudalne powstanie chłopskie w dziejach Niemiec. Po niezwykle krwawych walkach chłopi zostali ostatecznie pokonani rok później.
1606 - Wasyl IV Szujski został koronowany na cara Rosji. Po wkroczeniu polskich wojsk królewskich do Moskwy w sierpniu 1610 roku Wasyl Szujski uznał prawa królewicza Władysława IV Wazy do tronu rosyjskiego. 29 października 1611 roku na zamku w Warszawie Szujski wraz z braćmi - Dymitrem i Iwanem złożyli hołd królowi Polski Zygmuntowi III Wazie. Wasyl IV zmarł w niewoli polskiej 12 września 1612 roku.
1652 - Powstanie Chmielnickiego: Początek bitwy pod Batohem, w której wojska polskie poniosły klęskę w starciu z połączonymi siłami kozackimi i tatarskimi. Po bitwie wszyscy polscy jeńcy zostali zamordowani.
1765 - Król Stanisław August Poniatowski powołał Komisję Dobrego Porządku dla Starej i Nowej Warszawy. Nadzorowała ona finanse miejskie, kontrolowała działalności cechów rzemieślniczych i gildii kupieckich. Komisja decydowała o planowaniu przestrzennym, numerowaniu domów, brukowaniu ulic i budowie kanałów.
1769 - Urodził się Józef Elsner, kompozytor i pedagog, nauczyciel Fryderyka Chopina, organizator instytucji muzycznych i szkolnictwa muzycznego w Warszawie. W 1821 roku założył konserwatorium warszawskie, przekształcone w 1926 roku w Szkołę Główną Muzyki. Zmarł 18 kwietnia 1854 roku.
1792 - W czasie wojny wojsk Rzeczypospolitej z wojskami rosyjskimi, wspierającymi konfederację targowicką w celu obalenia ustroju wprowadzonego przez Konstytucję 3 maja, zdymisjonowano naczelnego wodza armii litewskiej księcia Ludwika Wirtemberskiego. Udowodniono mu zdradę i działania na korzyść armii rosyjskiej. Na wieść o jego zdradzie Maria Czartoryska, z którą był żonaty, przysłała mu list rozwodowy.
1795 - Zmarł Pierre Joseph Desault, francuski chirurg, twórca pierwszej uniwersyteckiej kliniki chirurgii we Francji. Jako pierwszy opisał typowe złamanie podudzia oraz stosował różne opatrunki unieruchamiające przy złamaniach obojczyka. Obecnie stosowany opatrunek w przypadku urazów obojczyka i stawu barkowego, polegający na unieruchomieniu poprzez przybandażowanie do klatki piersiowej obojczyka, łopatki, ramienia i przedramienia jest nazywany opatrunkiem Desaulta. Urodził się 6 lutego 1744 roku.
1804 - Urodził się Michał Glinka, rosyjski kompozytor polskiego pochodzenia. Jest uważany za twórcę narodowej opery rosyjskiej, łączącej tradycyjny folklor Rusi i patriotyzm z nowymi prądami w muzyce zachodniej Europy. Do jego najbardziej znanych oper należą: "Rusłan i Ludmiła" i "Życie za cara”. Zmarł 15 lutego 1857 roku.
1831 - James Clark Ross odkrył położenie północnego bieguna magnetycznego. Jest to najbardziej wysunięty na północ punkt na Ziemi. W folklorze współczesnego Zachodu biegun północny uchodzi za miejsce zamieszkania Świętego Mikołaja. Pierwszym człowiekiem, który twierdził, że dotarł do bieguna, był amerykański lekarz i badacz polarny Frederick Albert Cook. Miał tego dokonać 22 kwietnia 1908 w towarzystwie dwóch Inuitów.
1856 - Urodził się Władysław Ślewiński, malarz, postimpresjonista, jeden z przedstawicieli Młodej Polski i secesji. Malować zaczął późno i prawie wszystkie lata okresu twórczego spędził we Francji. Częstym tematem jego prac było morze. Malował liczne martwe natury, pejzaże - skromne, surowe, spokojne. Zmarł 24 marca 1918 roku.
1863 - W czasie powstania styczniowego między Małkinią a Czyżewem dróżnik kolejowy, rozkręcając szyny, doprowadził do katastrofy rosyjskiego pociągu. Zginęło 20 rosyjskich oficerów i 600 żołnierzy. 160. rocznica
1875 - Urodził się Paul Landowski, francuski rzeźbiarz pochodzenia polskiego. Jest autorem między innymi pomnika patronki Paryża - świętej Genowefy, stojącego na Pont de la Tournelle oraz pomnika Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro, jednego z nowych siedmiu cudów świata. Zmarł 31 marca 1961 roku.
1883 - Urodził się Władysław Grabowski, aktor. Występował na scenach: Łodzi, Warszawy, Krakowa i Petersburga. Grał również w filmach, między innymi w: "Zapomnianej melodii”, "Papa się żeni”, "Trędowatej" i "Skarbie". Był przede wszystkim aktorem komediowym. Zmarł 6 lipca 1961 roku. 140. rocznica
1888 - Urodził się Jan Michoń, dyrektor Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari. 1 września 1939 roku wraz z podległymi mu pocztowcami wziął udział w trwającej około 14 godzin obronie urzędu. Podczas walk został lekko ranny. Po podpaleniu budynku obrońcy podjęli decyzję o kapitulacji. Jan Michoń opuścił gmach, jako pierwszy, z białym ręcznikiem w dłoni. Zginął śmiertelnie ugodzony kulą w brzuch. Został pochowany na Cmentarzu na Zaspie. 135. rocznica
1888 - Urodził się Mikołaj Freund-Krasicki, pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. W czasie kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. 135. rocznica
1895 - Urodził się Tadeusz "Bór" Komorowski, generał, od 17 lipca 1943 roku dowódca Armii Krajowej. Wydał rozkaz, uzgodniony z Delegatem Rządu na Kraj Stanisławem Jankowskim, rozpoczęcia Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku. Podpisał akt kapitulacji powstania 2 października 1944 roku. Kawaler Orderu Orła Białego i Virtuti Militari. Zmarł na emigracji w Wielkiej Brytanii 24 sierpnia 1966 roku.
1899 - Urodził się Antoni Marczyński, pisarz, felietonista, scenarzysta, uczestnik wojny 1920 roku. Autor powieści: "Czarci Jar”, "Pieczeń z antylopy” i "Zegar śmierci”. Od 1938 roku mieszkał w USA. Wszystkie jego utwory objęte były w 1951 roku zapisem cenzury w Polsce i podlegały natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek. Zmarł 17 listopada 1968 roku.
1900 - Urodziła się Johanna Wolf, niemiecka sekretarka Adolfa Hitlera. Od 1 listopada 1929 była członkinią NSDAP. W osobistej adiutanturze führera pracowała od 1933. Przez następnych 12 lat towarzyszyła Hitlerowi w jego kolejnych kwaterach głównych. W nocy z 21 na 22 kwietnia 1945, razem z inną z sekretarek, została odprawiona z bunkra Hitlera i odleciała z okrążonego Berlina do domu matki. Tam została pojmana i uwięziona. Po zwolnieniu mieszkała w Monachium, gdzie zmarła w samotności w 1985. Konsekwentnie odmawiała zarówno wywiadów, jak i publikacji wspomnień, twierdząc, że była tylko "prywatną” sekretarką Hitlera.
1901 - Urodził się Antoni Gąsiorowski, zwany "Ślepym Antkiem", drobny handlarz i woźnica. W czasie II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Akcji "Bollwerk", największej operacji dywersyjnej Okręgu Poznańskiego AK. W nocy z 21 na 22 lutego 1942 roku uczestniczył w zniszczeniu niemieckich magazynów znajdujących się przy Tamie Garbarskiej. Zmarł w niemieckim więzieniu 26 czerwca 1943 roku.
1906 - W Warszawie utworzono Polskie Towarzystwo Krajoznawcze. Było organizatorem muzeów krajoznawczych w Nowogrodzie, Sandomierzu, Suwałkach i Łowiczu. Wydawało przewodniki, informatory i pocztówki. Zorganizowało pierwsze schronisko w Świętej Katarzynie w Górach Świętokrzyskich. Symbolem Towarzystwa była odznaka organizacyjna z herbami Warszawy, Krakowa i Poznania spiętymi obręczą wokół ruin zamku w Ogrodzieńcu. W grudniu 1950 roku połączono je z Polskim Towarzystwem Tatrzańskim, dając początek Polskiemu Towarzystwu Turystyczno-Krajoznawczemu - PTTK.
1906 - W Finlandii, pierwszym kraju w Europie, kobiety otrzymały czynne i bierne prawo wyborcze. Pierwsze wybory do parlamentu odbyły się w następnym roku. W liczącym 200 miejsc parlamencie Finlandii - Eduskuncie zasiadło 19 kobiet. Walka o prawa wyborcze dla kobiet rozpoczęła się już w XVIII wieku, początkowo prowadzona była przez sufrażystki. Pierwszym nowożytnym terytorium, w którym wprowadzono prawo wyborcze dla kobiet było Wyoming w Stanach Zjednoczonych. Kobiety mogły tam głosować od 1869 roku.
1907 - W Sarmiento w południowej Argentynie odnotowano najniższą w historii Ameryki Południowej temperaturę -32,8 stopni Celsjusza.
1910 - Urodziła się Ola Obarska, aktorka, śpiewaczka operetkowa, librecistka, reżyserka teatralna, felietonistka i autorka tekstów, sporadycznie występująca w filmie. Jako autorka tekstów pisała piosenki dla wykonawców takich jak: Violetta Villas, Sława Przybylska, Mieczysław Fogg oraz Rena Rolska. W czasie okupacji hitlerowskiej śpiewała w warszawskich kawiarniach. We wrześniu 1944 ochotniczo wstąpiła do I Armii Wojska Polskiego. Przeszła szlak bojowy do Berlina, jako reżyser i aktorka teatru przyfrontowego. Po II wojnie światowej współpracowała z Polskim Radiem i Teatrem Polskiego Radia. Zmarła 1 stycznia 1994 roku.
1915 - Urodził się Jan Twardowski, ksiądz, poeta, przedstawiciel współczesnej liryki religijnej, uczestnik Powstania Warszawskiego, autor zbiorów wierszy: "Uśmiech Pana Boga”, "Znaki ufności", "Niebieskie okulary", "Nie bój się kochać", "Stukam do nieba". Od 1959 roku aż do emerytury był rektorem kościoła sióstr Wizytek w Warszawie, gdzie głosił kazania dla dzieci, którym zadedykował prace: "Zeszyt w kratkę”, "Patyki i patyczki” oraz "Dzieci na drodze krzyżowej”. Zmarł 18 stycznia 2006 roku.
1915 - Urodził się Tadeusz Kalinowski, aktor, związany z Teatrem imienia Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. Wystąpił między innymi w filmach: "Znicz olimpijski", "Czerwone berety", "Rzeczpospolita babska", a także w serialu "Czterej pancerni i pies". Zmarł 22 sierpnia 1969 roku.
1916 - Zakończyła się największa bitwa morska I wojny światowej - tak zwana bitwa jutlandzka, toczona między siłami brytyjskimi i niemieckimi. Uczestniczyło w niej po obu stronach łącznie 250 okrętów różnych klas. Trwała dwa dni, a po jej zakończeniu obie strony ogłosiły zwycięstwo. Podczas bitwy jutlandzkiej życie straciło, według większości źródeł, ponad 8,5 tysiąca marynarzy, w tym ponad sześć tysięcy brytyjskich. Jednak, pomimo znacznych strat, marynarka brytyjska zachowała gotowość bojową i zdolność do natychmiastowego wyjścia w morze.
1922 - W Moskwie podpisano układ pokojowy między Rosją bolszewicką a Finlandią, który wyznaczył przebieg granicy po wojnie wygranej przez bolszewików.
1923 - Urodził się Zdobysław Stawczyk, lekkoatleta, sprinter, zwycięzca Plebiscytu "Przeglądu Sportowego" na sportowca roku 1949. Zdobył dziewięć tytułów mistrza Polski w kilku konkurencjach. Ustanowił jedenaście rekordów Polski. Największe sukcesy odniósł na Akademickich Mistrzostwach Świata. W Budapeszcie w 1949 sięgnął po złoty medal na 200 metrów oraz dwa brązowe - na 100 metrów i w sztafecie. Zmarł 1 września 2005 roku. 100. rocznica
1926 - Ignacy Mościcki został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta Rzeczypospolitej. Profesor Mościcki, chemik, uczony i wynalazca, pełnił tę funkcję do 30 września 1939 roku. Był blisko związany z obozem sanacyjnym Józefa Piłsudskiego. W 1927 był inicjatorem budowy Państwowych Zakładów Związków Azotowych w Mościcach pod Tarnowem. Autor ponad 40 patentów polskich i zagranicznych, po wyborze na prezydenta RP użytkowanie praw do swych patentów nieodpłatnie przekazał państwu polskiemu. Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 przekroczył wraz z rządem RP granicę polsko-rumuńską. Został internowany przez władze Królestwa Rumunii. 30 września 1939 zrezygnował z prezydentury, wyznaczając uprzednio na swego następcę Władysława Raczkiewicza. W grudniu 1939 władze rumuńskie zezwoliły na jego wyjazd do Szwajcarii, gdzie mieszkał do śmierci, która nastąpiła 2 października 1946 roku.
1926 - Urodziła się Marilyn Monroe, aktorka amerykańska, gwiazda filmowa lat 50. XX wieku. Zagrała między innymi w filmach: "Pół żartem, pół serio" i "Skłóceni z życiem". Zasłynęła z ról stereotypowych blondynek, ale wcielała się również w postacie bardziej złożone i dramatyczne. American Film Institute umieścił ją na szóstym miejscu na liście największych aktorek wszech czasów. W życiu prywatnym aktorka zmagała się z uzależnieniami, między innymi od alkoholu i barbituranów, i z problemami psychicznymi. Zmarła w niewyjaśnionych okolicznościach, 5 sierpnia 1962 roku w Los Angeles.
1932 - Utworzono Pieniński Park Narodowy. Był to pierwszy w Polsce park narodowy. Obecnie ma ponad 23 kilometry kwadratowe powierzchni.
1935 - Urodził się Andrzej Żarnecki, aktor i reżyser. Przez wiele lat był aktorem Teatru Polskiego w Warszawie. Wykonywał tytułową piosenkę filmu "Jak rozpętałem drugą wojnę światową". Grał między innymi w filmach i serialach: "Struktura kryształu", "Znaki szczególne", "Zaklęty dwór", "Brat naszego Boga" i "Kryminalni". Zmarł 30 stycznia 2014 roku.
1936 - Urodził się Gerald Scarfe, angielski rysownik i karykaturzysta. Pracował dla "The Sunday Times" i "The New Yorker". Jest autorem ilustracji do albumu "The Wall" grupy Pink Floyd oraz animacji do filmu "Pink Floyd The Wall", a także scenografii trasy koncertowej promującej album. Stworzył też scenografię do filmu animowanego "Herkules". Odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego za służbę sztuce.
1937 - Urodził się Morgan Freeman, amerykański aktor, reżyser. Popularność zdobył dzięki programowi dla dzieci "The Electric Blue" i roli w operze mydlanej "Another World". W 2005 roku otrzymał Oscara za drugoplanową rolę męską w filmie Clinta Eastwooda "Za wszelką cenę". Grał też w między innymi filmach: "Siedem", "Wożąc panią Daisy", "Skazani na Shawshank", "Bruce Wszechmogący", "Batman: Początek" oraz jego sequelu "Mroczny rycerz".
1939 - Urodziła się Joanna Pollakówna, historyk sztuk, poetka, autorka zbiorów poezji: "Korzyści podróży", "Żwir", "Lato szpitalne" oraz opowiadań dla dzieci. Jest też autorką scenariusza do telewizyjnego serialu animowanego "Marceli Szpak dziwi się światu". Zmarła 28 czerwca 2002 roku.
1940 - Niemcy rozbili działającą na Pomorzu organizację konspiracyjną Rota, która liczyła około 50 członków. Niemiecki sąd skazał na kary śmierci czterech członków Roty, w tym jej dowódcę Tadeusza Kaubego.
1940 - Urodziła się Barbara Kwiatkowska-Lass, aktorka. Wystąpiła w filmach: "Ewa chce spać”, "Jowita”, "Żołnierz królowej Madagaskaru”, "Zezowate szczęście”. Od lat 60. XX wieku mieszkała w Austrii i Niemczech, gdzie zagrała w kilkunastu filmach między innymi w obrazach: "Co za radość żyć”, "Tysięczne okno”, "Blaubart”. Współpracowała z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa. Zmarła 6 marca 1995 roku.
1941 - Wraz z zajęciem przez Niemców Krety zakończyła się kampania bałkańska. Podczas operacji "Marita" rozpoczętej 6 kwietnia Niemcy podbili Jugosławię i Grecję.
1942 - Niemcy rozpoczęli budowę obozu zagłady w Treblince. Był jednym z trzech ośrodków zagłady utworzonych przez Niemców w ramach akcji "Reinhardt”. Funkcjonował od lipca 1942 roku. Prowadzono w nim eksterminację ludności żydowskiej. Łącznie zamordowano tam ponad 800 tysięcy osób, w większości Żydów.
1942 - Wojna na Pacyfiku: w nocy z 31 maja na 1 czerwca trzy japońskie miniaturowe okręty podwodne sforsowały wejście do zatoki i podjęły próbę storpedowania okrętów kotwiczących w porcie w australijskim Sydney. Podczas ataku zatopiony został hulk mieszkalny HMAS 'Kuttabul”, na którym zginęło 21 marynarzy, a 10 zostało rannych. Japończycy stracili trzy okręty podwodne i dwa hydroplany. Sześciu Japończyków zginęło.
1943 - W ramach represji za działalność partyzancką Niemcy zamordowali około 180 mieszkańców wsi Sochy na Zamojszczyźnie. Miejscowość została niemal doszczętnie spalona. Była to jedna z największych zbrodni popełnionych podczas operacji wysiedleńczo-pacyfikacyjnej na Zamojszczyźnie, a zarazem pierwsza pacyfikacja na ziemiach polskich, podczas której Niemcy wykorzystali wsparcie lotnictwa. 80. rocznica
1943 - Niemcy zamordowali 39 mieszkańców Bodzentyna na Kielecczyźnie w odwecie za wspieranie partyzantów. Mieszkańców spędzono na rynek, następnie Niemcy kolejno sprawdzali ich tożsamość i korzystając z informacji szpicli zabijali wybrane osoby. 80. rocznica
1943 - Zmarł Leslie Howard, brytyjski aktor, najbardziej znany z roli Ashleya Wilkesa w filmie "Przeminęło z wiatrem". Grał też w innych hollywoodzkich produkcjach: "W niewoli uczuć", "Romeo i Julia", "Pigmalion" i "Intermezzo". Zginął w samolocie zestrzelonym przez Niemców, gdy wracał z tajnej misji w Lizbonie. Urodził się 3 kwietnia 1893 roku. 80. rocznica
1943 - Apolonia i Piotr Likos zostali zamordowani przez Niemców za pomaganie Żydom podczas okupacji we wsi Opoka Duża koło Annopola. Sprawiedliwi wśród Narodów Świata, uhonorowani także przez wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego w ramach projektu Instytutu Pileckiego "Zawołani po imieniu". Rodzina Likosów ukrywała łącznie kilkanaście osób narodowości żydowskiej. 80. rocznica
1944 - Urodził się Andrzej Rosiewicz, piosenkarz, kompozytor, gitarzysta i choreograf. W latach 70. i na początku lat 80. jeden z najpopularniejszych polskich piosenkarzy i artystów estradowych. Jego przeboje to ”Najwięcej witaminy mają polskie dziewczyny”, "Czy czuje pani cha-chę”, "Zenek blues”, "Chłopcy radarowcy”, "Wieje wiosna od wschodu”. Za czasów "Solidarności” wykonał na Festiwalu Piosenki Prawdziwej w Gdańsku "Propagandę sukcesu”, identyfikowaną, jako głos antykomunistycznej opozycji.
1945 - Uroczystość przekazania Kołobrzegu władzom polskim. Dowódca Radzieckiej Komendy Wojennej pułkownik Fiodor Bobirenko przekazał władzę w mieście na ręce prezydenta Kołobrzegu Stefana Lipickiego. Miasto zostało zdobyte po bardzo ciężkich walkach 18 marca 1945 Kołobrzeg przez żołnierzy polskich i radzieckich. Zabudowa została zniszczona w 95 procentach.
1946 - Wykonano wyrok śmierci na byłym faszystowskim dyktatorze Rumunii Ionie Antonescu. W listopadzie 1940 roku Antonescu podpisał układ o dołączeniu Rumunii do paktu trzech: Niemiec, Włoch i Japonii. Wypełniając swe zobowiązania w sojuszu z Niemcami, rozpoczął w 1941 roku wojnę z ZSRR. Podczas jego rządów tysiące Żydów z Besarabii i Bukowiny zostało deportowanych do Transnistrii, gdzie urządzono obozy śmierci. Większość Żydów, którzy znaleźli się w tych obozach, nie przeżyło wojny. W czasie rządów Antonescu w Rumunii zginęło od 280 tysięcy do 380 tysięcy Żydów. Urodził się 15 czerwca 1882 roku.
1946 - W Krakowie ukazał się pierwszy numer miesięcznika "Znak" pod redakcją Jerzego Radkowskiego. Pismo zostało założone przez grupę intelektualistów katolickich skupionych wokół ówczesnego "Tygodnika Powszechnego". W odróżnieniu od "Tygodnika”, "Znak” zachowywał formalną niezależność od Kościoła. Tytuł nowego miesięcznika zaczerpnięto od słów: "In hoc signo vinces” - "W tym znaku zwyciężysz”, a twórcy pragnęli wzorować się na czasopismach reprezentujących personalizm chrześcijański: zarówno na przedwojennym kwartalniku "Verbum”, jak i na francuskim "Esprit”.
1946 - Prezes Rady Ministrów wydał rozporządzenie zabraniające produkcji gatunków wędlin uznanych za luksusowe.
1947 - W Rzymie ukazał się pierwszy numer "Kultury”, wydawanej przez Instytut Literacki prowadzony przez Jerzego Giedroycia. W 1947 roku redakcja miesięcznika została przeniesiona do Maisons-Laffitte pod Paryżem.
1949 - Urodziła się Teresa Sawicka, aktorka teatralna i filmowa, profesor Akademii Sztuk Teatralnych imienia Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Od 1975 roku związana z teatrami wrocławskimi: "Współczesnym" i "Polskim". Grała między innymi w filmach i serialach: "Dreszcze", "Wielki Szu", "Życie jak poker", "Na Wspólnej", "Pierwsza miłość" i "Prawo Agaty".
1949 - W Stanach Zjednoczonych zebrał się Komitet Wolnej Europy, który opowiedział się za wyzwoleniem krajów Europy Środkowo-Wschodniej spod dominacji Związku Sowieckiego. Głównym narzędziem realizacji tego celu stało się Radio Wolna Europa początkowo finansowane przez CIA, a po 1972 roku przez Kongres Stanów Zjednoczonych.
1950 - Ukazał się komunikat prasowy Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych o wykryciu ognisk stonki ziemniaczanej w powiatach Nowy Tomyśl w województwie poznańskim oraz Świnoujście, Kamień i Chojna w województwie szczecińskim. Według komunikatu wykrycie szkodnika w Polsce zbiegło się z zrzuceniem przez samoloty amerykańskie stonki ziemniaczanej na terenie Niemieckiej Republiki Demokratycznej i skąd szkodnik został przyniesiony przez wiatr do naszego kraju. Za wykrycie i zgłoszenie każdego nowego ogniska stonki znalazca dostawał nagrodę w wysokości 10 tysięcy złotych.
1953 - Urodziła się Dorota Stalińska, aktorka, znana między innymi z filmów: "Bez miłości", "Krzyk", "Miłość ci wszystko wybaczy" i "Lata dwudzieste... lata trzydzieste". Jest trzecią osobą spośród Polaków, obok Lecha Wałęsy i Jana Pawła II, których zdjęcia pojawiły się na okładce amerykańskiego "Newsweek”. W 1984 tygodnik ten opublikował materiał o światowej popularności fitnessu. Zdjęcie Chrisa Niedenthala - Doroty Stalińskiej skaczącej na skakance na tle warszawskiego blokowiska - ze względu na walory reporterskie umieszczono na okładce. 70. rocznica
1954 - Zmarł Martin Andersen Nexo, właściwie Martin Andersen, duński pisarz. Do najbardziej znanych dzieł Nexo należy powieść "Pelle Zwycięzca", która częściowo jest oparta na autobiografii autora. Urodził się 26 czerwca 1869 roku. 1956 - Ukazało się pierwsze wydanie "Piłki Nożnej”. Początkowo magazyn wychodził, jako miesięcznik, później stał się tygodnikiem. Pierwotnie "Piłka Nożna” była miesięcznikiem Sekcji Piłki Nożnej Głównego Komitetu Kultury Fizycznej, organu zastępującego wówczas Polski Związek Piłki Nożnej. Obecnie tygodnik jest wydawany przez firmę Marka Profusa - "Profus Management”. Wydawca jest jednocześnie redaktorem naczelnym pisma.
1956 - Premiera thrillera "Człowiek, który wiedział za dużo" w reżyserii Alfreda Hitchcocka. Opowiada o wysiłkach rodziców chcących odzyskać porwanego syna. W głównych rolach wystąpili: James Stewart i Doris Day. Film zdobył Oscara za najlepszą piosenkę "Que Sera, Sera (Whatever Will Be, Will Be)”, którą śpiewała Doris Day. Film jest uznawany za remake wcześniejszego filmu Alfreda Hitchcocka z 1934 roku pod tym samym tytułem.
1957 - Urodziła się Dorota Kędzierzawska, reżyserka, scenarzystka. Autorka filmów: "Wrony", "Jestem", "Pora umierać", "Jutro będzie lepiej" oraz "Inny świat", którego głównym narratorem i bohaterem jest aktorka Danuta Szaflarska. Dama Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski.
1958 - Urodził się Tomasz Wiszniewski, reżyser, scenarzysta, autor filmu "Wszystko będzie dobrze". Za ten obraz dostał nagrodę dla najlepszego reżysera na 32. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 2007 roku w Gdyni. Zmarł 20 listopada 2016 roku. 65. rocznica
1960 - Zmarł Teodoro Picado Michalski, kostarykański adwokat, pisarz, polityk pochodzenia polskiego, prezydent Kostaryki w latach 1944-1948. Urodził się 10 stycznia 1900 roku.
1962 - Wybuchł bunt radzieckich robotników w Nowoczerkasku, krwawo stłumiony przez wojsko sowieckie. Protest był spowodowany drastycznymi podwyżkami cen żywności w Związku Sowieckim. Zginęło 26 protestujących, 87 zostało rannych. Aresztowano 116 osób zaangażowanych w strajk, z czego 14 skazano w procesach pokazowych, w tym siedem na karę śmierci.
1966 - Założono Wyższą Szkołę Inżynierską w Opolu, przekształconą w 1996 roku w Politechnikę Opolską. Początkowo uczelnia składała się z trzech wydziałów: Mechanicznego, Elektrycznego i Ogólnotechnicznego. W 1975 roku w wyniku reorganizacji uczelni przekształcono je w instytuty: Budowy Maszyn, Elektrotechniki, Inżynierii Lądowej oraz powołano do życia Studium Nauk Społecznych i Ekonomicznych. Po burzliwych i przełomowych wydarzeniach z lat 1989-1990 i demokratyzacji państwa, a co za tym idzie ponownej autonomizacji uczelni wyższych przekształcono dotychczasowe instytuty ponownie w wydziały. 1 września 1996 roku uczelnia przyjęła nazwę "Politechnika Opolska”.
1966 - Urodził się Feliks W. Kres, właściwie Witold Chmielecki, pisarz fantasy, jeden z prekursorów tego gatunku w Polsce. Debiutował w roku 1983 opowiadaniem "Mag” nadesłanym na konkurs miesięcznika "Fantastyka”. Było to pierwsze opowiadanie fantasy opublikowane w Polsce na łamach profesjonalnego czasopisma. Znany głównie, jako autor dwóch cykli fantasy - "Cykl szererski” oraz "Zjednoczone Królestwa”. Za wydaną w 1992 powieść "Król Bezmiarów" otrzymał Nagrodę imienia Janusza A. Zajdla. Zmarł 14 października 2022 roku.
1967 - W USA ukazała się płyta "Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band" grupy The Beatles. To ósmy album studyjny jednego z najpopularniejszych zespołów rockowych w historii. W 2003 roku płyta została uznana za "kulturalnie, historycznie lub estetycznie znaczący” i przeznaczona do zachowania przez amerykańską Bibliotekę Kongresu na liście National Recording Registry. Album został sklasyfikowany na pierwszym miejscu listy 500 płyt wszech czasów czasopisma "Rolling Stone”.
1968 - Zmarła Helen Keller, amerykańska głuchoniewidoma pisarka, pedagog i działaczka społeczna. Była pierwszą osobą głuchoniewidomą, która uzyskała tytuł "Bachelor of Arts". Napisała między innymi książkę, która została wydana po polsku pod tytułem "Historia mego życia". Urodziła się 27 czerwca 1880 roku. 55. rocznica
1972 - We Frankfurcie nad Menem zostali aresztowani terroryści z Frakcji Czerwonej Armii: Andreas Baader, Holger Meins i Jan-Carl Raspe.
1975 - Zmarł Tadeusz Olsza, aktor filmowy, kabaretowy i sceniczny, a także śpiewak, tancerz i reżyser. Był jednym z najpopularniejszych aktorów kabaretowych i rewiowych międzywojennej Warszawy. Po wojnie występował w warszawskich teatrach Buffo i Syrena. Współpracował też z Polskim Radiem i Telewizją, między innymi grając w "Teatrzyku Eterek" i "Kabarecie Starszych Panów”. Urodził się 3 grudnia 1895 roku.
1978 - W Argentynie rozpoczęły się XI Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. W meczu inauguracyjnym Polska zremisowała bezbramkowo z RFN. Tytuł mistrza świata zdobyła Argentyna. Polacy uplasowali się ostatecznie na 5-8 miejscu. 45. rocznica
1979 - Zmarł Ján Kadár, słowacki reżyser filmowy węgierskiego pochodzenia. Najbardziej znanym dziełem Kadára jest współreżyserowany przez niego "Sklep przy głównej ulicy", pierwszy obraz z Europy Wschodniej, który zdobył w 1966 roku Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Urodził się 1 kwietnia 1918 roku.
1980 - Wystartowała Cable News Network - CNN - amerykańska telewizja informacyjna, założona przez Teda Turnera i Reese Schonfelda. Stacja nadająca programy informacyjne przez całą dobę, była pierwszym kanałem telewizyjnym tego typu na świecie. CNN specjalizowała się od początku w relacjach na żywo. Pierwszą poważną próbą, przed jaką stanęła, był styczeń 1986 roku, w którym dziennikarze stacji relacjonowali na żywo katastrofę promu kosmicznego Challenger. Światowy rozgłos i prestiż telewizja zdobyła dzięki relacjom z pierwszej wojny w Zatoce Perskiej. Dzięki sieci dziennikarzy w Iraku i korespondentom towarzyszącym amerykańskim żołnierzom CNN, jako jedyna telewizja miała unikalne zdjęcia z pola walki w Zatoce Perskiej.
1982 - Zmarł Henryk Worcell, pisarz, autor powieści: "Zaklęte rewiry”, "Czyja jest moja żona", opowiadań: "Grzech Antoniego Grudy", "Najtrudniejszy język świata”, "Wieczory pod lipą". Urodził się 1 sierpnia 1909 roku.
1988 - We Wrocławiu odbył się wielki marsz krasnoludków, będący prześmiewczą inicjatywą Pomarańczowej Alternatywy. Uczestniczyło w nim około 10 tysięcy osób. Tego samego dnia podobne happeningi zorganizowano w Łodzi i Warszawie. 35. rocznica
1989 - Zmarła Irena Dubiska, skrzypaczka i pedagog. Była pierwszą wykonawczynią utworów skrzypcowych Karola Szymanowskiego, z którym koncertowała w kraju i za granicą. W styczniu 1976 roku podpisała list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Urodziła się 26 września 1899 roku.
1990 - Prezydent George H.W. Bush i przywódca ZSRR Michaił Gorbaczow podpisali w Waszyngtonie porozumienie, na mocy którego w obu krajach zakończono produkcję broni chemicznej i rozpoczęto niszczenie już istniejącego jej arsenału. Konwencja o Broni Chemicznej z 1993 roku ostatecznie zakazała badań, produkcji i przechowywania tych środków w każdej formie.
1990 - Zmarł Wiesław Kielar, pisarz i operator filmowy, jeden z pierwszych, z numerem 290, polskich więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Jest między innymi autorem wspomnień pod tytułem "Anus Mundi" opisujących realia obozowe. Urodził się 12 sierpnia 1919 roku.
1991 - Papież Jan Paweł II rozpoczął IV pielgrzymkę do ojczyzny pod hasłem "Bogu dziękujcie, ducha nie gaście". Do 9 czerwca papież odwiedził Koszalin, Rzeszów, Przemyśl, Lubaczów, Kielce, Radom, Łomżę, Białystok, Olsztyn, Włocławek, Płock i Warszawę. Jan Paweł II spotkał się z władzami RP, a także z grupą parlamentarzystów - inicjatorów projektu prawnej ochrony dziecka poczętego. Odbyło się również - poza programem wizyty - spotkanie z Wojciechem Jaruzelskim. Podczas tej pielgrzymki papież nauczał przede wszystkim o Dekalogu.
1993 - W oblężonym Sarajewie 15 osób zginęło, a 80 zostało rannych w wyniku ataku przeprowadzonego przez Serbów podczas meczu piłkarskiego. 30. rocznica
1994 - Po raz pierwszy zebrał się Sejm Dzieci i Młodzieży. Składa się on, tak jak Sejm RP, z 460 posłów. Każde z 16 województw otrzymuje liczbę mandatów proporcjonalną do liczby uczniów w gimnazjach i szkołach średnich w danym województwie.
1997 - Zmarł Józef Hano, farmakolog, współtwórca i były dyrektor Instytutu Farmakologii Państwowej Akademii Nauk w Krakowie. Był założycielem i prezesem Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego. Prowadził badania między innymi nad nowymi lekami syntetycznymi i pochodzenia roślinnego oraz witaminami. Urodził się 2 marca 1906 roku.
1999 - Zmarł Christopher Cockerell, brytyjski wynalazca, autor ponad 30 wynalazków, w tym poduszkowca. Podczas II wojny światowej opracował nową technologię radaru. Urodził się 4 czerwca 1910 roku.
2000 - Zmarł Eliasz Kuziemski, aktor teatralny, filmowy i telewizyjny. Związany głównie z teatrami wrocławskimi. Grał też w filmach i serialach, między innymi w: "Samych swoich”, "Stawce większej niż życie", "Najdłuższej wojnie nowoczesnej Europy", "Misji", "Wielkim Szu", "Na kłopoty Bednarski". Urodził się 30 lipca 1922 roku.
2000 - Zmarł Andrzej Wojaczek, aktor filmowy i teatralny. Grał między innymi w filmach: "Zasieki”, "Żelazna obroża”, "Honor dziecka”, "Sól ziemi czarnej”, "Przyłbice i kaptury”, "Seszele”. Był autorem wielu słuchowisk i felietonów w Polskim Radiu. Urodził się 7 maja 1947 roku.
2001 - 21 osób zginęło, a 120 zostało rannych w przeprowadzonym przez Hamas samobójczym zamachu bombowym na dyskotekę w Tel Awiwie. Terrorysta wysadził się pośrodku tłumu młodzieży oczekującej na wejście do dyskoteki. W miejscu zamachu postawiono pomnik z nazwiskami ofiar.
2001 - Następca tronu książę Nepalu Dipendra zastrzelił w pałacu królewskim rodziców - króla Birendra i królową Aishwarya, którzy sprzeciwiali się jego małżeństwu, oraz siedmiu członków rodziny. Dipendra, śmiertelnie ranny z własnej ręki, zmarł trzy dni później. Po masakrze osłabiony został autorytet rodziny królewskiej, co pośrednio spowodowało zniesienie monarchii w Nepalu w maju 2008 roku.
2002 - Zmarł Tadeusz Wrzaszczyk, inżynier, w okresie PRL, w latach 1970-1975 - minister przemysłu maszynowego, a przez kolejne pięć lat - wicepremier i przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz zastępca członka Biura Politycznego KC PZPR. W 1980 zastał członkiem Biura Politycznego KC PZPR. Był posłem na Sejm PRL VII i VIII kadencji. Urodził się 12 września 1932 roku.
2005 - Zmarł Stefan Marody, polski dziennikarz żydowskiego pochodzenia, wieloletni działacz Stowarzyszenia Przeciwko Antysemityzmowi i Ksenofobii "Otwarta Rzeczpospolita". Podczas II wojny światowej przebywał w getcie warszawskim. Urodził się 25 listopada 1935 roku.
2007 - Zmarł Grzegorz Warchoł, gitarzysta basowy, członek zespołów Pidżama Porno i Lombard. Poza tym grał na kontrabasie w Teatrze Wielkim w Poznaniu. Urodził się 12 września 1974 roku.
2008 - Zmarł Yves Saint Laurent, francuski projektant mody, współtwórca domu mody Yves Saint-Laurent. Zasłynął, jako twórca damskiego smokingu, wcześniej zarezerwowanego tylko dla mężczyzn. Był pierwszym kreatorem mody, który zatrudnił na pokazach czarnoskóre modelki. Urodził się 1 sierpnia 1936 roku. 15. rocznica
2008 - W wytwórni Universal Studios w Kalifornii wybuchł pożar, który zaprószyła ekipa remontowa naprawiająca dach jednego z budynków. Płomienie zniszczyły około 50 tysięcy taśm filmowych, a także część dekoracji. Straty oszacowano na 100 milionów dolarów. 15. rocznica
2009 - W katastrofie lotu Air France 457 nad Atlantykiem zginęło 228 osób, obywateli 33 krajów, w tym dwoje Polaków. Według raportów francuskiego Biuro Śledztw i Analiz Lotniczych do katastrofy doszło w wyniku błędów pilotów maszyny.
2010 - W Tychach zakończono produkcję Fiata 600/Seicento. Został on wprowadzony na rynek w 1998 roku, jako następca Cinquecento. W ciągu 12 lat łącznie wyprodukowano milion 328 tysięcy 973 egzemplarze modelu, z czego milion 39 tysięcy 671 aut wyeksportowano.
2011 - Zakończyła się ostatnia misja kosmiczna amerykańskiego wahadłowca "Endeavour". Wykonał łącznie 25 lotów. Spędził ponad 296 dni w kosmosie, przelatując 197 milionów 761 tysięcy 197 kilometrów i zabierając na pokład 148 astronautów. Nazwa wahadłowca pochodziła od jednego z okrętów Jamesa Cooka - "Endeavour”. Upamiętnia on także Endeavour, moduł dowodzenia misji Apollo 15. Nazwa, jako pierwsza w historii NASA, została wybrana w ogólnokrajowym plebiscycie.
2012 - Zmarł Czesław Mroczek, aktor teatralny i filmowy, aktor epizodyczny. W rolach drugoplanowych wystąpił w około 50 filmach. Występował także, jako aktor dubbingowy. Urodził się 23 marca 1920 roku.
2014 - Zmarła Zofia Książek-Bregułowa, aktorka, poetka. Straciła wzrok w Powstaniu Warszawskim, gdy została ranna, jako łączniczka zgrupowania AK "Krybar". Po wojnie pracowała w Polskim Radiu w Warszawie, a później w Teatrze Ziemi Opolskiej, Teatrze Śląskim w Katowicach i Teatrze Nowym w Zabrzu. Jest autorką kilku tomików wierszy i tomu opowiadań. Urodziła się 14 marca 1920 roku.
2015 - W wyniku przewrócenia i zatonięcia statku wycieczkowego "Gwiazda Wschodu" na rzece Jangcy w Chinach zginęły 442 spośród 454 osób na pokładzie. Jako przyczynę katastrofy podano silne tornado.
2016 - W Alpach Szwajcarskich otwarto tunel bazowy Świętego Gotarda. 57-kilometrowy tunel kolejowy jest najdłuższym zbudowanym tego typu obiektem na świecie. Inwestycja kosztowała około 11 miliardów euro. Decyzję o budowie Szwajcarzy zatwierdzili w referendum w listopadzie 1998 roku.
2016 - Zmarł Janusz Ekiert, muzykolog, krytyk muzyczny, popularyzator muzyki, autor książek o tematyce muzycznej, audycji radiowych i telewizyjnych. Był głównym ekspertem muzycznym w programie Telewizji Polskiej "Wielka gra". Odznaczony Srebrnym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Urodził się 8 stycznia 1931 roku.
2016 - W Warszawie otwarto Muzeum Domków dla Lalek. W placówce jest prezentowanych między innymi ponad 100 historycznych domków z różnych epok. Eksponaty pochodzą z różnych zakątków świata, jednak zdecydowana większość z Niemiec. Przed powstaniem muzeum kolekcja Anety Popiel-Machnickiej prezentowana była na 17 wystawach krajowych. Wśród prezentowanych miniatur znajdują się między innymi unikatowe zabawki sakralne, w tym najstarszy w kolekcji ołtarz gotycki z początku XIX wieku. Muzeum organizuje warsztaty dla dzieci i młodzieży oraz lekcje edukacyjne.
2017 - Zmarł Tankred Dorst, niemiecki dramaturg i poeta. Jest autorem około 40 sztuk teatralnych, między innymi "Eiszeit", "Parzival", "Prosperos Insel". Jego dzieła są najczęściej wystawianymi spośród wszystkich autorów współczesnych na niemieckiej scenie. Urodził się 19 grudnia 1925.
2020 - Zmarł Marian Filar, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki i polityk, poseł na Sejm, wiceprzewodniczący Trybunału Stanu w latach 1997-2001. Autor ponad 180 prac i wydawnictw książkowych z dziedziny prawa karnego, w tym dotyczącego przestępstw przeciwko wolności seksualnej i aspektów prawa medycznego, a także polityki kryminalnej. Wykładowca na wielu uniwersytetach zagranicznych, między innymi w Niemczech, Włochach i Finlandii. Ekspert Organizacji Narodów Zjednoczonych w dziedzinie zapobiegania i kontroli przestępczości. Współautor kodyfikacji prawa karnego. Urodził się 6 października 1942 roku.
2021 - Zmarł włoski arystokrata Amadeusz Sabaudzki-Aosta, przedsiębiorca, członek Domu Sabaudzkiego. Ze względów dynastycznych był uznawany przez Chorwatów za króla Chorwacji. Ojciec Amadeusza Sabaudzkiego abdykował w roku urodzenia syna, stąd chorwaccy rojaliści uznali Amadeusza za prawowitego króla, Zvonimira II. Urodził się 27 września 1943 roku.
2022 - Zmarł Tadeusz Tomasiński, ksiądz pallotyn, uczestnik Powstania Warszawskiego. Od 1953 mieszkał i pracował we Francji, gdzie był duszpasterzem Polonii. W latach 1956-1993 był dyrektorem drukarni w Osny, drukującej w czasach PRL polskie książki, często z tak zwanego drugiego obiegu. W czasie stanu wojennego ksiądz Tomasiński był organizatorem Komitetu Pomocy dla Polski. Urodził się 25 czerwca 1923 roku. 1. rocznica
