Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021
2021-08-14, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021

[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
W przyszłym tygodniu minie 101 lat od czasu wybuchu II powstania śląskiego. Natomiast w poniedziałek przypada 130 rocznica urodzin najważniejszego dowódcy tamtej insurekcji Alfonsa Zgrzebnioka. Warto więc przypomnieć ten zwycięski, śląski zryw i jego przywódcę.
Po odparciu wojsk bolszewickich spod Warszawy władze niemieckie wycofały się z pomysłu napaści zbrojnej na Polskę. Jednak terror wobec Polaków na Górnym Śląsku nie ustał. W lipcu i sierpniu 1920 roku przybrał największe rozmiary, wobec czego Polacy chwycili za broń.

II powstanie śląskie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku . W przeciwieństwie do pierwszego nie był to spontaniczny zryw, ale zorganizowane działanie.

Zaraz po wezwaniu do walki przez Wojciecha Korfantego rozpoczął się strajk generalny. Dowództwo Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na czele której stał Alfons Zgrzebniok ps.Rakoczy, nakazało niezwłocznie rozpoczęcie działań bojowych w 5 okręgach wojskowych .

Urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach Zgrzebniok był już oficerem sprawdzonym w bojach w czasie I wojny, kiedy służył jeszcze w niemieckiej armii. Doświadczenie wojskowe przydało mu się niewątpliwie w przewodniczeniu POW.

Oswojony już wcześniej z niemieckim mundurem zorganizował brawurową akcję zdobycia broni i amunicji z kozielskich koszar. Udało mu się przekonać wartowników, że dowodzi tajną operacją niemieckiego dowództwa.

Działalność patriotyczną rozpoczynał w gimnazjum gdzie należał do Kółka Narodowego. W czasie studiów na Uniwersytecie Wrocławskim włączył się w działalność tajnego koła organizacji „Zet“. Potem związał się z Polską Organizacją Wojskową. Był jednym z dowódców w pierwszym powstaniu śląskim. Stanął na czele II powstania śląskiego.

W pierwszych godzinach walk powstańcy zniszczyli na całym terenie sieci łączności. Sparaliżowało to działania niemieckie i przedwczesne wkroczenie wojsk okupacyjnych.

Głównym celem II Powstania Śląskiego było wyparcie niemieckiej Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego i zastąpienie jej strażą obywatelską, a następnie nowo utworzoną policją plebiscytową i to zadanie zostało zrealizowane.

W czasie walk zdobyto kilkanaście miejscowości m.in. Mikołów i Piekary Ślaskie. Powstańcy Śląscy nie zaatakowali większych miast, w których stacjonowały wojska alianckie, ale prowadzono walki w rejonie Mysłowic, Katowic i Siemianowic Śląskich. Powstańcy nie mogli też liczyć na pomoc rządu, ponieważ wciąż trwała wojna polsko -bolszewicka.

Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku nakazała 24 sierpnia 1920 roku rozwiązać niemiecką policję . Polski postulat został spełniony. Już następnego dnia dowództwo powstania zdecydowało o przerwaniu walk. Drugie śląskie powstanie zakończyło się sukcesem.

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »