Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021
2021-07-24, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021

[Fot.Plebiscyt Słów- jedna z plansz wystawy.Źródło: Instytut Śląski]
[Fot.Plebiscyt Słów- jedna z plansz wystawy.Źródło: Instytut Śląski]
W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja polska w czasie konferencji na pierwsze miejsce wysuwała prawa narodu do samookreślenia się. I ten postulat był nawet ważniejszy niż bogactwo tych terenów.
Po pierwszej wojnie światowej w Europie doszło do poważnych zmian. Na mocy postanowień wersalskich Niemcy miały zapłacić ponad 100 miliardów kontrybucji za szkody wyrządzone mocarstwom zachodnim. Władze niemieckie nie godziły się na oddanie Śląska Polsce . Pomimo wojny region ten, nie tylko w pokonanych Niemczech, ale w całej Europie odgrywał wciąż ważną rolę gospodarczą.

W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja polska w czasie konferencji na pierwsze miejsce wysuwała prawa narodu do samookreślenia się. I ten postulat był nawet ważniejszy niż bogactwo tych terenów. Innym argumentem polskich dyplomatów w czasie konferencji pokojowej stało się odwołanie się do tradycji piastowskiej., ale także pamięć o wielu najazdach niemieckich na historyczną dzielnicę.

Niewątpliwie przełomowym wystąpieniem była mowa Wojciecha Korfantego w Reichstagu 25 października 1918 roku. W sprawie przyłączenia ziem , które dotychczas należały do Prus, w tym oczywiście Śląska do Polski. Kilka miesięcy później Komisja do Spraw Polskich Rady Najwyższej , odwołując się do sugestii Romana Dmowskiego z 12 marca 1919 przedstawiła korzystny dla Polski projekt przebiegu granicy zachodniej. Polska miał otrzymać Wielkopolskę, Prusy Królewskie , ale także Górny Śląsk.

Niemcy stanowczo zaprotestowały przeciwko nowemu ładowi odnoszącemu się też do Górnego Śląska, którego nieodłączną częścią były nadal tereny Śląska Opolskiego z Opolem i przyległymi obszarami. Argumenty polskiej delegacji nie przekonały również Brytyjczyków. Jedynie przychylne stanowisko prezentowała dyplomacja francuska.
Ostatecznie pod naciskiem Lloyda Georga Rada Najwyższa postanowiła przeprowadzić plebiscyt także na Śląsku. Tereny sporne do czasu rozstrzygnięcia plebiscytu miały pozostać pod kontrolą niemiecką.

Jednak, kiedy było już wiadomo , że Niemcy w wojnie poniosą klęskę wielu Polaków na Śląsku miało nadzieję na całkowite wyzwolenie Śląska i przyłączenie go do terytorium II Rzeczypospolitej. Takie było stanowisko wszystkich polskich organizacji i stronnictw politycznych, ale również polskiej prasy, ukazującej się także tu na terenach Śląska Opolskiego.

Nie wszystko jednak szło po myśli Polaków. A na Opolszczyźnie głośnym echem odbił się proces i uwięzienie księdza Antoniego Roboty proboszcza parafii Włochy w powiecie namysłowskim. Kapłan ten wobec wybuchu rewolucji w Niemczech jeszcze zanim objęła ona miasta Opolszczyzny takie jak Brzeg, Nysa czy Paczków no i oczywiście Opole wzywał wiernych do szanowania obyczajów i nauki języka ojczystego. Wzywał matki aby uczyły swoje dzieci modlić się po polsku.

W czasie publicznych wystąpień wyjaśniał też znaczenie deklaracji prezydenta USA Woodrowa Wilsona w sprawie niepodległości Polski. Właśnie według tej deklaracji ziemie na których znajdował się powiat namysłowski miały przypaść II Rzeczypospolitej.

Zobacz także

2022-08-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.08.2022 Dzisiaj mija dokładnie 100 lat, kiedy w Berlinie doszło do zjazdu przedstawicieli głównych organizacji skupiających polską społeczność w Niemczech. Tego… » więcej 2022-08-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.08.2022 Sto lat temu w sierpniu 1932 roku kierownictwo Związku Polaków w Niemczech przyjęło Rodło za znak wszystkich Polaków zrzeszonych w Związku. » więcej 2022-08-15, godz. 09:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.08.2022 102 lata temu trwały intenstywne przygotowania do wybuchu II powstania śląskiego. Na jego czele stanął urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach w pobliżu… » więcej 2022-08-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.08.2022 Początek XX wieku przyniósł Górnemu Śląskowi grupę nowych działaczy walczących o polskość tych ziem.Jednym z takich śląskich działaczy był Wawrzyniec… » więcej 2022-08-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.08.2022 Walkę o utrzymanie wiary i polskości na Śląsku prowadzili także świeccy katolicy. Jednym z najaktywniejszych działaczy śląskich był Karol Miarka –… » więcej 2022-07-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.07.2022 Na przełomie XIX i XX wieku na Śląsku występowało duże zróżnicowanie postaw wśród księży. Wrocławscy studenci teologii pochodzący z Górnego Śląska… » więcej 2022-07-23, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.07.2022 Na Śląsku niezastąpioną rolę odgrywały prawie zawsze biblioteki i czytelnie. W XIX wieku stały się cennym uzupełnieniem działających tam polskich organizacji… » więcej 2022-07-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.07.2022 Dokładnie 100 lat temu odbyła się symboliczna uroczystość przekazania części ziem Górnego Śląska do Polski. W. tym dniu w Katowicach został podpisany… » więcej 2022-07-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.07.2022 Kiedy europejska Wiosna Ludów dotarła na Śląsk wydarzenia miały już nie tylko wymiar społeczny, ale stały się też kolejnym etapem walki o charakterze… » więcej 2022-07-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.07.2022 Mija właśnie 81 lat od czasu, kiedy 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarty został w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Wcześniej Konsulat Generalny… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »