- Wysłaliśmy do Kijowa kilka zapytań w sprawie ekshumacji i godnego pochówku osób znalezionych w masowym grobie w miejscowości Puźniki. Wciąż jednak czekamy na odpowiedź - przyznał Radiu Opole pochodzący z Prudnika Maciej Dancewicz, wiceprezes Fundacji Wolność i Demokracja. Jest szansa, że teraz, po uzgodnieniach szefów polskiego i ukraińskiego MSZ, Ukraina nie będzie blokować ekshumacji polskich ofiar wojennych. W gminie Prudnik żyją ekspatrianci z Puźnik, wioski spacyfikowanej przez UPA w województwie tarnopolskim. W ubiegłym roku polscy i ukraińscy archeolodzy odnaleźli tam zbiorowy grób zamordowanych.
- Kolejnym etapem ma być ich ekshumacja i godny pochówek - dodaje Maciej Dancewicz. - Dostawaliśmy odpowiedź, że w Kijowie nie może się zebrać komisja, która rozpatruje wnioski. Z różnych powodów nie ma przewodniczącego, nie ma kworum. Na Ukrainie jest nowy minister kultury. Wysłaliśmy pismo z zapytaniem czego brakuje. Otrzymaliśmy odpowiedź, że należy uzupełnić jeszcze wniosek. Taki dokument do Kijowa poszedł i czekamy na rozpatrzenie.
Obecnie Kijów deklaruje pozytywne rozpatrywanie wniosków dotyczących prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych. - Każda rodzina ma prawo do godnego uhonorowania pamięci swoich przodków – stwierdził Andrij Sybiha, kierujący ukraińskim MSZ.
- Od kilku lat nie ma zgody władz ukraińskich na wnioski złożone przez Instytut Pamięci Narodowej – wskazuje Maciej Dancewicz. – Wnioski te nie dotyczą w większości tzw. zbrodni wołyńskiej, ofiar UPA, tylko dotyczą żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku w walkach z Niemcami. Jeżeli te wnioski zostaną odblokowane, to wtedy będziemy mówili o przełomie. Natomiast o totalnym przełomie będziemy mogli mówić, kiedy to się faktycznie zakończy pogrzebem tych ofiar. Na razie można stwierdzić, że atmosfera się poprawiła i wracamy na jakieś właściwe tory.
W 2017 roku na Ukrainie zakazano poszukiwań i ekshumacji polskich ofiar wojennych. Była to odpowiedź na zdemontowanie w powiecie przemyskim nielegalnie postawionego pomnika UPA.
Natomiast nieistniejąca dziś wieś Puźniki jest jedynym obecnie miejscem na Ukrainie, gdzie tamtejsze władze wydały zgodę na prace poszukiwawcze szczątków Polaków. W lutym 1945 roku kureń (pododdział) UPA zamordował tam ponad 80 mieszkańców, głównie kobiety i dzieci. Ocalałych z pogromu przesiedlono m.in. do Niemysłowic w gminie Prudnik.
Według szacunków historyków, na terenach województw południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej ukraińscy nacjonaliści dokonując masowych zbrodni zabili co najmniej 100 tysięcy naszych rodaków.