Radio Opole » Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły
2013-03-13, 04:26 Autor: Radio Opole

Polski Klub Narodowy 1848

22 października 1848 roku w Bytomiu powstał polski klub narodowy. Klub zrzeszał robotników i chłopów narodowości polskiej.

W połowie XVIII wieku diametralnie zmieniła się sytuacja ludności polskiej na Śląsku. W efekcie wojen śląskich większa część regionu znalazła się w granicach Królestwa Prus, w którym panowały zupełnie inne zasady niż w cesarstwie Habsburgów. Dotychczas w ramach cesarstwa austriackiego Śląsk funkcjonował jako ciesząca się swego rodzaju autonomią część królestwa czeskiego. W wielonarodowym państwie Habsburgów nikomu nie przeszkadzało, że większa część mieszkańców Śląska to Polacy. Król Prus miał na ten temat inne zdanie. Fryderyk Wielki hołdował idei państwa narodowego.

Aby dostosować rzeczywistość do królewskich koncepcji rozpoczęto planową politykę germanizacyjną Śląska. Narzędziami polityki narodowościowych stały się instytucje publiczne, takie jak szkoły, urzędy i kościoły. Język niemiecki stał się jedynym językiem urzędowym. Ponadto wydano nakaz zatrudniania w szkołach nauczycieli posługujących się wyłącznie językiem niemieckim. W roku 1764 zabroniono udzielać ślubów osobom nie znającym języka niemieckiego, a także zatrudniania ich do służby dworskiej. Rozpoczęto także germanizację etniczną, której narzędziem stała się tzw. kolonizacja fryderycjańska. Była to planowa akcja sprowadzania osadników z rdzennych Niemiec. Do roku 1810 sprowadzono na Śląsk ponad 110 tys. Niemców, co było liczbą na owe czasy zawrotną.

W reakcji na francuską inwazję w roku 1807 Dolny Śląsk stał się ośrodkiem antynapoleońskiego ruchu pruskich nacjonalistów. Na ich żądanie zakazano w Prusach kultywowania polskich tradycji ludowych i religijnych. Zwalczano także polskie nabożeństwa. Efekty tych działań zbadał w roku 1849 niemiecki uczony Paul Weber, który stwierdził, że w ciągu ostatnich 20 lat na Górnym Śląsku ludność polskojęzyczna została zmniejszona z 61,1 do 58,6 proc.

Tymczasem w roku 1848 przez Europę przetoczyła się rewolucyjna fala znana pod nazwą Wiosny Ludów. Na Śląsku przybrała ona znamiona polskiej reakcji na germanizację. Odnotowano liczne wystąpienia polskich chłopów, m.in. z Wrocławia i Bytomia, a także z okolic Jawora, Brzegu, Bolkowa i Opola. Wszędzie tam miały miejsce wystąpienia przeciwko niemieckim właścicielom ziemskim, którzy nie zastosowali się dotąd do dekretu znoszącego pańszczyznę.

Po wyborach w maju 1848 roku w berlińskim Zgromadzeniu Narodowym zasiadło 13 polskich posłów z Górnego Śląska, którym przewodził ksiądz Józef Szafranek proboszcz z Bytomia. W imieniu polskich gmin złożył on w pruskim parlamencie memoriał zawierający szereg postulatów. Domagał się m.in. spolszczenia szkół i zrównania języka polskiego z niemieckim w sądach i urzędach. Memoriał pozostał bez odpowiedzi.

Na fali wzmożenia polskich ruchów na Śląsku 22 października 1848 roku w Bytomiu powstał Klub Narodowy zrzeszający polskich górników i chłopów. Była to pierwsza polska organizacja na Górnym Śląsku.

Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły

2013-03-13, godz. 04:36 Sekularyzacja - rewolucja ponapoleońska 30 października 1810 r. król Prus Fryderyk Wilhelm III wydał znamienny dokument znany jako edykt sekularyzacyjny. Na jego mocy państwo pruskie przejęło znajdujące… » więcej 2013-03-13, godz. 04:34 Prymas więziony w Prudniku Wczoraj 28 października minęła 56 rocznica powrotu do Warszawy z internowania sługi bożego księdza prymasa Stefana Wyszyńskiego. Prymas Tysiąclecia więziony… » więcej 2013-03-13, godz. 04:33 Ksiądz Dzierżon - towar eksportowy 26 października 1906 roku w Łowkowicach zmarł ksiądz Jan Dzierżon. Duchowny, uczony, twórca nowoczesnego pszczelarstwa i światowej sławy autorytet w tej… » więcej 2013-03-13, godz. 04:31 Korfanty żąda praw w Reichstagu 25 października 1918 roku wielkie poruszenie w Reichstagu wywołało wystąpienie polskiego posła Wojciecha Korfantego. Korfanty stanowczo zażądał przyłączenia… » więcej 2013-03-13, godz. 04:30 Koniec wojny XXX-letniej 24 października 1648 roku zakończyła się wojna XXX-letnia. W toku 30-letnich działań wojennych, które w dużej mierze toczyły się na Śląsku, zginęła… » więcej 2013-03-13, godz. 04:28 Św. Jan Kapistran w Opolu Dziś 23 października Kościół Katolicki obchodzi pamiątkę świętego Jana Kapistrana - franciszkanina, twórcy zakonu Bernardynów. Ten słynny włoski kaznodzieja… » więcej 2013-03-13, godz. 04:25 Po pierwsze edukacja 19 października 1923 roku w Bytomiu powstało Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Śląsk Opolski. » więcej 2013-03-13, godz. 04:23 Śląsk wraca do Polski - w 1047 roku 965 lat temu - w roku 1047 polski władca Kazimierz Odnowiciel ponownie przyłączył Śląsk do Polski. Za pierwszym razem prawdopodobnie przyłączony został… » więcej 2013-03-13, godz. 04:21 Hrabina Cosel panią Koźla? 17 października 1680 r. urodziła się Anna Konstancja von Brockdorf, hrabina Cosel - piękna i ponoć mądra kochanka króla Polski i elektora saskiego Augusta… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »