Granice państw nie są barierą dla zanieczyszczonego powietrza i dlatego niezbędne jest opracowanie instrumentów, strategii oraz procedur, mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia w skali międzynarodowej - to główna teza konferencji „AIR TRITIA – czyste powietrze w sercu Europy“. Spotkanie odbędzie się on-line w najbliższy wtorek (24.11). Początek o godz. 9:30.
Zanieczyszczone powietrze jest jednym z głównych wyzwań, z którym zmagają się przedstawiciele europejskich regionów. Zawarte w nim substancje szkodliwe, mają negatywny wpływ na ludzkie zdrowie, a przez to generują szereg kosztów społecznych oraz ekonomicznych.
W projekcie AIR TRITIA wybrane zostały rozwiązania dla terenu polsko-czesko-słowackiego pogranicza, które od bardzo dawna ma poważne problemy z jakością powietrza. Będzie można zapoznać się z wynikami analizy problemu, opartej na modelowaniu oraz monitorowaniu pomiarów. Zaprezentowane zostaną przyczyny zanieczyszczeń, konkretne instrumenty ich zapobiegania i monitorowania, strategie i wybrane rozwiązania, które zostały uzupełnione o zdrowotną oraz społeczno-ekonomiczną analizę.
Formularz zgłoszeniowy na konferencję - http://u7u.pl/n4jqm
Program:
09.30 – 10.00 I CZĘŚĆ – przywitanie gości, słowo wstępu
• doc. Ing. Petr Jančík, Ph.D. – kierownik Katedry Ochrony Środowiska w Przemyśle, Wyższa Szkoła Górnicza – Uniwersytet Techniczny w Ostrawie
• Marta Sláviková - dyrektor EUWT TRITIA
• przedstawiciele miast i regionów
10:00 – 13:30 II CZĘŚĆ – PREZENTACJE NA TEMAT DZIAŁAŃ I EFEKTÓW PROJEKTU AIR TRITIA
„AIR TRITIA" – założenia i idea projektu - doc. Ing. Petr Jančík, Ph.D. - Kierownik Katedry Ochrony Środowiska w Przemyśle, Wyższa Szkoła Górnicza – Uniwersytet Techniczny w Ostrawie
10:10-10:25 Źródła zanieczyszczenia powietrza – źródła przemysłowe, lokalne źródła ciepła, transport - RNDr. Jan Bitta, Ph.D., Katedra Ochrony Środowiska w Przemyśle, Wyższa Szkoła Górnicza – Uniwersytet Techniczny w Ostrawie
W celu określenia zależności emisji – imisji w danym regionie niezbędne było sporządzenie niezwykle szerokiego opracowania danych jakościowych oraz szczegółowych, dotyczących wszystkich dostępnych antropogenicznych źródeł zanieczyszczania, w trzech rejonach trzech różnych państw, a także stworzenie ujednoliconej wspólnej bazy danych dla regionu TRITIA. Poprawiono błędne dane, mając na uwadze, że poprawność wykorzystanych danych została oceniona przez ekspertów z wszystkich trzech krajów uczestniczących w projekcie, ujednolicono także metodyki obliczania czynników zanieczyszczenia. Dane zostały opracowane retrospektywnie dla lat 2006, 2010 oraz 2015, a także perspektywicznie dla okresu 2020/25/30/35/2040. Dane dotyczące emisji, powodowanej przez transport drogowy, zostały oparte na modelach transportu opracowanych przez Uniwersytet Žilinski.
10:25-10:50 „Transport drogowy - modelowanie i pomiary" - Ing. Dušan Jandačka, PhD., Uniwersytet Żyliński w Żylinie
W celu opracowania modeli transportu obejmujących obszar krajów i województw wykorzystano program PTV Visum. Modelowanie przeprowadzone zostało na całym terytorium TRITIA w oparciu o dane sieci drogowej w GIS i powiązane było z monitoringiem zanieczyszczenia powietrza, koncentrującym się na zanieczyszczeniach pochodzących z transportu drogowego, cząstek stałych PM10, PM2,5 i PM1.
10:50-11:10 Granulometria cząstek aerozoli w wybranych miejscach polsko-czeskiego pogranicza - dr hab. Krystian Skubacz – Główny Instytut Górnictwa w Katowicach
Przedstawione zostaną wyniki pomiarów rozkładów ziarnowych aerozoli w zakresie rozmiarów od kilkunastu nanometrów do 20 μm w rejonie stacji meteorologicznej w Raciborzu oraz na szczycie i u podstawy nieczynnego szybu František w miejscowości Horní Suchá.
11:10 – 11:30 Modele zanieczyszczania powietrza oraz AQMS - doc. Ing. Petr Jančík, Ph.D. – kierownik Katedry Ochrony Środowiska w Przemyśle, Wyższa Szkoła Górnicza – Uniwersytet Techniczny w Ostrawie
W ramach projektu powstał wyjątkowy system, który umożliwia monitorowanie zależności emisji –imisji oraz pozostałych powiązań istotnych dla zarządzania jakością powietrza w funkcjonalnych obszarach miejskich w każdym regionie, w tym w takich regionach transgranicznych jak teren TRITII. Podstawą tego systemu jest ujednolicona baza danych, modele matematyczne oraz interfejs użytkownika dostępne pod adresem https://aqms.vsb.cz.
11:30-12:00 Przerwa
12:00-12:20 System krótkoterminowej prognozy stężeń pyłu zawieszonego dla miast partnerskich obszaru TRITIA (PVS) – dr Leszek Ośródka, Zakład Modelowania Zanieczyszczeń Powietrza w Katowicach/IMGW-PIB
W prezentacji przedstawiona będzie idea krótkoterminowej prognozy jakości powietrza dla miast partnerskich obszaru TRITIA. Omówione będą algorytmy prognozy, sposób jej generowania, dystrybucji oraz wizualizacji wyników. Przedstawione zostaną wyniki weryfikacji i sprawdzalności prognozy oraz możliwości ich implementacji w innych obszarach.
12:20-12:40 Strategiczne zarządzanie jakością powietrza miast i regionów - Doc. Ing. Lubor Hruška, Ph.D., ACCENDO – Centrum Naukowo-Badawcze w Ostrawie.
Wprowadzenie do strategicznego zarządzania jakością powietrza na poziomie regionalnym i lokalnym. Prezentacja różnic w tworzeniu strategii w poszczególnych wymiarach terytorialnych, określenie i uzasadnienie zakresu strategii (czasowego i terytorialnego). Kontekst legislacyjny zarządzania strategicznego na szczeblu samorządów terytorialnych.
12:40-13:30 Miasta zaangażowane w projekcie, działania i ich skutki (5x10 min):
1) Rybnik: "Czyste powietrze w Rybniku" - Janusz Koper, Zastępca Prezydenta Miasta Rybnika
2) Żylina: „AIR TRITIA - czystsze powietrze w Żylinie" - Mgr. Vladimír Randa, Zastępca Prezydenta Miasta Żylina
3) Opole: „Działania Miasta Opola w zakresie poprawy jakości powietrza" – Arkadiusz Wiśniewski, Prezydent Miasta Opola
4) Ostrawa: „Zarządzanie Jakością Powietrza w Ostrawie" - Ing. Bc. Vítězslav Dobeš, CSc., Kierownik Departamentu Ochrony Środowiska, Urząd Miasta Ostrawa
5) Opava: „Zarządzanie jakością powietrza w Opawie" - Ing. Albert Červeň, Wydział Ochrony Środowiska, Urząd Miasta w Opawie
13:30 – 14:00 Zakończenie konferencji
Partnerami projektu są: Wyższa Szkoła Górnicza – Uniwersytet Techniczny w Ostrawie, ACCENDO – Centrum Naukowo-Badawcze w Ostrawie, Główny Instytut Górnictwa w Katowicach, Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej TRITIA z o.o., Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, Uniwersytet Żyliński w Żylinie, Miasto Rybnik, Miasto Opawa, Miasto Żylina, Miasto Opole, Miasto Ostrawa.
Wydarzenie jest organizowane w ramach projektu "AIR TRITIA. Ujednolicone podejście do systemu zarządzania zanieczyszczeniem powietrza dla funkcjonalnych obszarów miejskich w regionie TRITIA" (CE1101). Projekt jest realizowany w ramach programu Interreg Central Europe, współfinansowany przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR).