Radio Opole » Kraj i świat
2024-05-11, 07:10 Autor: PAP

Biała Podlaska/ Historyk: odnalezione niewybuchy to prawdopodobnie sowieckie bomby z II wojny światowej

Bomby lotnicze odnalezione w rejonie ul. Sidorskiej w Białej Podlaskiej to prawdopodobnie bomby sowieckie z II wojny światowej. Może to być pozostałość po stacjonującym na terenie dawnego lotniska 109. pułku bombowym dalekiego zasięgu – powiedział PAP historyk Grzegorz Kurpeta.

Pierwsze niewybuchy znaleziono 23 kwietnia br. podczas prac ziemnych na placu budowy w rejonie ul. Sidorskiej w Białej Podlaskiej. Kolejne wykryto 8 maja podczas patrolu saperskiego. Dotychczas odnaleziono w sumie 36 bomb lotniczych o łącznej wadze ok. 7,3 tony. Niektóre niewybuchy ważyły po 500 kg.


„Sądzę, że są to prawdopodobnie bomby sowieckie z II wojny światowej. Może to być pozostałość po stacjonującym na terenie dawnego lotniska 109. pułku bombowym dalekiego zasięgu. Ewentualnie ma to związek z 1021. batalionem obsługi lotniska stacjonującym tu w latach 1944-46 i wykonującym swoje zadania właśnie na rzecz 109. pułku bombowego” – wyjaśnił Grzegorz Kurpeta z działu historii Muzeum Południowego Podlasia. Jak dodał, stacjonowały tam wtedy m.in. sowieckie samoloty Ił-4.



Podkreślił jednocześnie, że w źródłach historycznych jest bardzo mało informacji na ten temat, jak również w świadomości mieszkańców nie zachowały się żadne wspomnienia związane z obecnością wojsk sowieckich w Białej Podlaskiej. Z dokumentów rosyjskich wynika, że obie jednostki zostały rozformowane 9 maja 1945 r. „Słuch o nich wtedy zaginął. Dopiero w ostatnich dniach znalazłem z budynku muzeum pamiątki po żołnierzach radzieckich tutaj stacjonujących. Wśród nich są czytelne listy i karty pocztowe, dzięki którym możliwe jest poznanie konkretnych jednostek i dat. Wynika z nich, że przebywali tu co najmniej do 1946 r.” – przekazał historyk.



Według niego tak duża liczba bomb lotniczych znalezionych niedawno przy ul. Sidorskiej na tak małym obszarze z pewnością nie świadczy o tym, że jest to pozostałość jakiegokolwiek nalotu. „To musiał być skład tych bomb, ponieważ jeśli byłyby zrzucane, to zachowałyby się w innym stanie, chociażby miałyby pogięte stateczniki. Poza tym eksplozja nawet jednego takiego ładunku wymusiłaby inicjację kolejnych wybuchów” – wyjaśnił.



Jego zdaniem niepotrzebne przy opuszczaniu Białej Podlaskiej bomby zostały zwyczajnie schowane i zakopane przez żołnierzy sowieckich, gdzie zostały odkryte kilkadziesiąt lat później, w kwietniu br., na terenie placu budowy.



Historia bialskiego lotniska sięga 1923 r., kiedy z inicjatywy Stanisława Różyczki de Rosenwerth i inż. Witolda Rumbowicza powstała Podlaska Wytwórnia Samolotów. „Kadra konstruktorska tej prywatnej fabryki celowała najpierw w samoloty turystyczne bądź sportowe, co jednak stało się jej piętą achillesową ze względu na ograniczone zainteresowanie” – dodał Kurpeta.



Po kryzysie w latach 20. XX wieku ratunkiem okazała się produkcja dla wojska. Pod koniec 1932 roku udziały wykupiło państwo i spółka została upaństwowiona. W 1936 roku została podporządkowana Państwowym Zakładom Lotniczym. W latach 1925–1939 wyprodukowano łącznie ok. 1,5 tys. samolotów i szybowców, m.in. Potez, Bartel, PWS, RWD.



Bialskie lotnisko było bombardowane przez Luftwaffe od 1 września 1939 r. Zarówno większość obiektów fabryki, jak i lotnisko zostały zniszczone. Pracownicy zostali ewakuowani, 16 września przekroczyli granicę polsko-rumuńską, gdzie zakopali zabraną ze sobą dokumentację Podlaskiej Wytwórni Samolotów. Wojska niemieckie zlokalizowały tu m.in. bazę dla samolotów atakujących ZSRR. „Ściągano tu też rannych z frontu wschodniego. Wraz z przesuwaniem się frontu Niemcy zniszczyli pas startowy, który sami wybudowali” – przekazał Grzegorz Kurpeta. Po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1944 r. bialskie lotnisko zajęli żołnierze sowieccy.(PAP)


autorka: Gabriela Bogaczyk


gab/ miś/


Kraj i świat

2024-06-15, godz. 17:20 ME w kajakarstwie - srebrny medal Szczerbińskiej i Borowskiej w C2 200 m (krótka3) Kanadyjkarki Sylwia Szczerbińska i Dorota Borowska zdobyły w węgierskim Szegedzie srebrny medal mistrzostw Europy w nieolimpijskiej konkurencji C2 200 m. Polki… » więcej 2024-06-15, godz. 17:10 USA/ Wyróżnienia Polskiego Festiwalu Wolności dla Polonii Zasłużonych reprezentantów Polonii uhonorował w Nowym Jorku w piątek Międzynarodowy Festiwal Filmowy NNW-Polski Festiwal Wolności. Statuetki, Sygnety niepodległości”… » więcej 2024-06-15, godz. 17:10 ME w kajakarstwie - srebrny medal Stepuna w jedynce na 200 m (krótka2) Kajakarz Jakub Stepun zdobył w węgierskim Szegedzie srebrny medal mistrzostw Europy w nieolimpijskiej konkurencji K1 200 m. Polak przegrał o zaledwie 0,03 sekundy… » więcej 2024-06-15, godz. 17:00 Prognoza pogody na 16 i 17 czerwca Jak informuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Europa Północno-Wschodnia i Południowa będą w zasięgu wyżów. Pozostałe obszary Europy będą… » więcej 2024-06-15, godz. 17:00 ME 2024 - Węgry - Szwajcaria 1:3 (bramka) Grupa A: Węgry - Szwajcaria 1:3 w 90+3. min. Bramki: 0:1 Kwadwo Duah (12), 0:2 Michel Aebischer (45), 1:2 Barnabas Varga (66-głową), 1:3 Breel Embolo (90+3)… » więcej 2024-06-15, godz. 17:00 Rada Konferencji Episkopatów Europy o trosce o środowisko i prawo człowieka do integralnego rozwoju Potrzebujemy poszanowania środowiska naturalnego, jak również poszanowania człowieka i jego prawa do integralnego rozwoju - stwierdzili uczestnicy konferencji… » więcej 2024-06-15, godz. 17:00 ME 2024 - Węgry - Szwajcaria 1:3 (wynik) Grupa A: Węgry - Szwajcaria 1:3 (0:2). Bramki: 0:1 Kwadwo Duah (12), 0:2 Michel Aebischer (45), 1:2 Barnabas Varga (66-głową), 1:3 Breel Embolo (90+3). … » więcej 2024-06-15, godz. 17:00 ME w kajakarstwie - brązowy medal Kołodziejczyk i Ostrowskiej w K2 200 m (krótka) Kajakarki Katarzyna Kołodziejczyk i Sandra Ostrowska zdobyły w węgierskim Szegedzie brązowy medal mistrzostw Europy w nieolimpijskiej konkurencji K2 200 m… » więcej 2024-06-15, godz. 17:00 Zielona Góra/ Kierowca samochodu uderzył w policjanta jadącego na motocyklu; funkcjonariusz zabezpieczał Paradę R… Na ulicy Moniuszki w Zielonej Górze doszło do wypadku - kierujący samochodem osobowym zderzył się z policjantem jadącym na motocyklu. Funkcjonariusz zabezpieczał… » więcej 2024-06-15, godz. 17:00 ME 2024 - grupa A (tabela) Wyniki dotychczasowych meczów i tabela grupy A 2024-06-14:Niemcy - Szkocja 5:1 (3:0)2024-06-15:Węgry - Szwajcaria 1:3 (0:2)Tabela (mecze, wygrane, remisy… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »