Radio Opole » Kraj i świat
2024-05-11, 06:20 Autor: PAP

Naukowcy Uniwersytetu Łódzkiego badają, czy mikroplastik zagrozi uprawom zbóż

Naukowcy z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego badają, jaki wpływ ma mikroplastik na występujące w glebie grzyby, które pomagają rosnąć roślinom np. pszenicy. Dotychczasowe wyniki rzucają nowe światło na zagrożenie, jakie stanowią cząsteczki tworzyw sztucznych.

Mikroplastik to zanieczyszczenie, które występuje w wodzie, glebie i powietrzu. Jak każde zanieczyszczenie, nie pozostaje obojętne dla środowiska. Nadal jednak niewiele wiadomo, jaki dokładnie wpływ mikroplastik ma na rośliny, zwierzęta i ludzi.


W związku z tym, naukowcy z Katedry Mikrobiologii Przemysłowej i Biotechnologii łódzkiej uczelni zajęli się badaniem dwóch rodzajów mikroskopijnych grzybów występujących w glebie. Grzyby z rodzaju Trichoderma promują wzrost roślin, z kolei Fusarium - powodują ich choroby. Badacze koncentrują się na sprawdzeniu wpływu tych grzybów na pszenicę oraz na tym, jak obecny w glebie mikroplastik może zmieniać ten wpływ. Zespół pracuje pod kierownictwem prof. Przemysława Bernata w ramach projektu Narodowego Centrum Nauki.


"Badamy, jak mikroplastik wpływa na aktywność biodegradacyjną grzybów. W prowadzonych wcześniej badaniach udowodniliśmy, że grzyby z rodzaju Trichoderma świetnie nadają się do degradacji pestycydów powszechnie stosowanych w rolnictwie. Pojawiło się więc pytanie, czy grzyby te nadal będą tak przydatne, jeśli natrafią na mikroplastik" – wyjaśniła dla PAP dr Anna Jasińska z Katedry Mikrobiologii Przemysłowej i Biotechnologii WBiOŚ.


Dodała, że badania koncentrują się też na znalezieniu odpowiedzi na pytanie, czy grzyby w kontakcie z tym zanieczyszczeniem nadal będą miały pozytywny wpływ na wzrost roślin, ponieważ – jak wyjaśniła - poza zdolnościami biodegradacyjnymi względem pestycydów, grzyby Trichoderma dodatkowo wspomagają rozwój roślin takich jak pszenica. "Badanie ma wykazać, czy te zdolności zostaną utrzymane także w obecności mikroplastiku" – zaznaczyła.


W badaniu postawiono też hipotezę, że mikroplastik - poza tym, że wpływa na interakcje między grzybami a pszenicą - wpłynie także na wzrost roślin, kiełkowanie, zawartość chlorofili i akumulację metali ciężkich.


Dr Jasińska zwróciła uwagę, że o problemie mikroplastiku - czyli cząsteczek tworzyw sztucznych o średnicy mniejszej niż 5 mm - mówi się najczęściej w kontekście wód, ale jest on również obecny w glebie.


"Mikroplastik odparowuje z wodą i może się przemieszczać z masami powietrza na wielkie odległości, a potem spadać z deszczem. Do gleby trafia również w wyniku rozkładu większych plastików, na przykład folii, którymi przykrywa się pola uprawne, a także z osadów z oczyszczalni ścieków, które są stosowane do nawożenia pól. Jednym z największych źródeł mikroplastiku są drobinki, które powstają podczas ścierania opon samochodowych" – tłumaczyła.


Badania wykazują, że tygodniowo wchłaniamy do organizmu około 5 g mikroplastiku, czyli mniej więcej łyżeczkę. Naukowcy podejrzewają, że może się on odkładać w żyłach i tętnicach, na razie brakuje jednak badań, które potwierdziłyby tę hipotezę. Do tego mikroplastik wiąże inne niebezpieczne zanieczyszczenia, które napotyka na przykład w wodzie i są one wchłaniane przez nasze organizmy.


"Wiemy jednak na pewno, że mikroplastik ma wypływ na organizmy żywe, w tym drobnoustroje. Większość dotychczasowych badań w tym zakresie dotyczyło bakterii, nieliczne dotyczą grzybów mikroskopowych. Nasz zespół jako pierwszy bada wpływ tworzyw sztucznych na grzyby Trichoderma" – podkreśliła badaczka.


Badania nadal trwają, ale ich dotychczasowe wyniki rzucają nowe światło na zagrożenie, jakie stanowi mikroplastik.


"Pierwsze obserwacje wykazały, że mikroplastik pomaga grzybom rosnąć, czyli ich masa jest większa niż w środowisku pozbawionym tego zanieczyszczenia. Jednak, kiedy zbadaliśmy, co się dzieje z komórkami grzybów, okazało się, że mikroplastik wywołuje w nich stres oksydacyjny. Czyli grzyby rosną, ale w ich komórkach widać niekorzystny wpływ zanieczyszczenia, zwiększa się na przykład przepuszczalność błon komórkowych. Po drugie, zwiększa się produkcja reaktywnych form tlenu, czyli takich, które mogą zaburzać procesy metaboliczne zachodzące w komórce. Optymistycznym wynikiem badań jest to, że mimo obecności mikroplastiku, grzyby nadal degradowały pestycydy" – wskazała dr Jasińska.


Wpływ mikroplastiku na grzyby glebowe pozostaje w dużej mierze niezbadany i stanowi ważny obszar dla przyszłych badań. Uzyskane wyniki znacznie poszerzą wiedzę na temat wpływu mikroplastiku na mikroorganizmy lądowe i ich wpływu na rośliny.


"Na co dzień nie dostrzegamy ogromnej roli grzybów w środowisku i często nie zdajemy sobie sprawy, że zniszczenie jednego elementu łańcucha troficznego może zagrozić wielu gatunkom. Musimy więc wiedzieć, jak mikroplastik wpływa na tak ważny element ekosystemu, jakim są grzyby" – podkreśliła biolożka. (PAP)


autor: Bartłomiej Pawlak


bap/ bar/ amac/


Kraj i świat

2024-06-16, godz. 06:30 Mniejsze ryzyko cesarskiego cięcia po szczepionce przeciwko Covid-19 Jak wykazała globalna metaanaliza obejmująca 1,8 miliona kobiet, przyjęcie szczepionki przeciwko Covid-19 zmniejszało o 61 proc. ryzyko infekcji w czasie ciąży… » więcej 2024-06-16, godz. 06:20 Chodzenie nieregularnymi krokami może pomóc spalić więcej kalorii Dzięki kombinacji krótkich i długich kroków podczas chodzenia można zwiększyć ilość energii zużywanej przez organizm, co jest korzystne dla zdrowia -… » więcej 2024-06-16, godz. 06:20 Koziej: prezydencki projekt ustawy o kierowaniu państwem zmierza w dobrą stronę, ale nie jest bez wad Projekt ustawy o kierowaniu państwem w razie zagrożenia jest potrzebny, zmierza do przygotowania państwa na zagrożenia hybrydowe; ma też wady - skupia się… » więcej 2024-06-16, godz. 06:10 Halina Mlynkova: Nigdy nie udaję, bo nie umiem tego robić (wywiad) „Mam ogromny szacunek do mojej przeszłości związanej z piosenkami z okresu Brathanków, dlatego zawsze będę je wykonywać. Ale chciałabym śpiewać swoje… » więcej 2024-06-16, godz. 06:10 Mazowieckie/ Utrudnienia na drogach w Ostrołęce i okolicach w związku z finałem Tour de Kurpie W związku z finałem wyścigu kolarskiego Tour de Kurpie, w niedzielę na ulicach Ostrołęki i powiatu ostrołęckiego (Mazowieckie) ruch może być utrudniony… » więcej 2024-06-16, godz. 06:10 Premier jedzie do Brukseli na negocjacje ws. najważniejszych unijnych stanowisk W przeddzień nieformalnego szczytu Rady Europejskiej premier Donald Tusk udaje się do Brukseli, by rozmawiać o obsadzie najważniejszych stanowisk w UE. W poniedziałek… » więcej 2024-06-16, godz. 06:10 100 lat temu urodził się Adam Hanuszkiewicz 16 czerwca 1924 r. urodził się Adam Hanuszkiewicz, jedna z najważniejszych i najbarwniejszych - zdaniem Jana Englerta - postaci w historii teatru polskiego… » więcej 2024-06-16, godz. 06:10 Liga NHL - wynik Wynik sobotniego meczu finału hokejowej ligi NHL: Edmonton Oilers - Florida Panthers 8:1(stan rywalizacji do czterech zwycięstw: 3-1 dla Panthers) (PAP)… » więcej 2024-06-16, godz. 06:00 ME 2024 - polscy piłkarze wchodzą do gry, na początek Holandia Polscy piłkarze niedzielnym meczem z Holandią w Hamburgu o godz. 15 rozpoczną udział w mistrzostwach Europy. Zagrają bez kontuzjowanego Roberta Lewandowskiego… » więcej 2024-06-16, godz. 05:50 Prognoza pogody na 16 i 17 czerwca Jak informuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Europa Północno-Wschodnia i Południowa są w zasięgu wyżów. Pozostałe obszary Europy są pod wpływem… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »