LAB badawczy Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego i Wydziału Nauk Społecznych Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej w Warszawie pod kierunkiem dra Roberta Staniszewskiego od 23 maja do 6 czerwca 2023 r. przeprowadził badanie "Społeczna percepcja uchodźców z Ukrainy, migrantów oraz działań podejmowanych przez rząd Mateusza Morawieckiego".

Było to trzecie badanie dotyczące uchodźców z Ukrainy i szóste dotyczące migrantów. Projekt rozpoczęto w styczniu 2022 r.

Z ostatniego badania wynika, że w czerwcu 2023 r. po raz pierwszy od rozpoczęcia projektu zanotowano bardzo znaczący spadek wartości wskaźnika społecznej percepcji migrantów (Social Perception of Migrants Index – SPMI) w odniesieniu do uchodźców z Ukrainy.

"Nadal większość Polaków ma pozytywną percepcję uchodźców z tego państwa (67 proc.), ale aż o 13 pkt. proc. zmalał odsetek badanych, którzy postrzegają ich w wymiarze pozytywnym. Jednocześnie z 8 proc. do 13 proc. wzrosła grupa respondentów, którzy postrzegają Ukraińców w wymiarze negatywnym" – wynika z badania.

W porównaniu ze styczniem 2023 r. o 6 pkt. proc. do 31 proc. wzrósł odsetek badanych, którzy odpowiedzieli, że zmieniło się ich nastawienie do uchodźców z Ukrainy.

"Zdecydowana większość dostrzegających zmianę uważa, że ich nastawienie do uchodźców z tego państwa pogorszyło się z 68 proc. do 85 proc.

Głównym czynnikiem wskazywanym przez Polaków jest "postawa roszczeniowa" Ukraińców (39 proc.). 85 proc. badanych nadal uważa, że Polska powinna pomagać Ukrainie w czasie wojny z Rosją. Zmalał jednak odsetek tych, którzy mieli zdecydowane preferencje w tej kwestii z 62 proc. w styczniu 2023 r. do 40 proc. w czerwcu 2023 r.

W stosunku do stycznia 2023 r. zmieniły się preferencje respondentów w kwestii dodatkowego wsparcia dla Ukrainy przez polskie państwo poza dotychczas podejmowanymi działaniami. "Po raz pierwszy mamy do czynienia z sytuacją, kiedy większość Polaków (55 proc.) jest przeciwna dodatkowej pomocy" – wynika z badania.

68 proc. badanych Polaków opowiada się za przyjmowaniem uchodźców z Ukrainy do czasu, kiedy będą mogli wrócić do swojego kraju.

"W stosunku do stycznia 2023 r. o 16 pkt. proc. zmalał jednak odsetek osób, które uważają, że powinniśmy przyjmować uchodźców z Ukrainy i pozwolić się osiedlić" – wynika z badania. Z kolei "przeciwnych przyjmowaniu uchodźców z Ukrainy do Polski jest 5 proc. badanych i odsetek ten nie ulega znaczącej zmianie od początku badania".

Według sondażu od maja 2022 r. zanotowano systematyczny spadek akceptacji ustawy o pomocy dla obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi.

"Zasadność wdrożenia tego aktu normatywnego wprawdzie nadal jest dostrzegana przez blisko połowę Polaków (48 proc.), ale w stosunku do stycznia 2023 r. grupa zwolenników ustawy zmniejszyła się o 8 pkt. proc." – czytamy w komunikacie.

Osoby objęte badaniem nadal akceptują pomoc dla uchodźców z Ukrainy w postaci przyjmowania dzieci uchodźców z Ukrainy do polskich szkół (86 proc), dostępu do bezpłatnej opieki zdrowotnej (54 proc.) i dodatkowego, jednorazowego świadczenia w wysokości 300 złotych (40 proc).

Do grupy rozwiązań przyjętych w ramach ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, które nie uzyskały akceptacji społecznej należą: świadczenia rodzinne oraz wychowawcze np. 500 plus (IV-V 2022: 42 proc. nie; I 2023: 47 proc. nie; VI 2023: 60 proc. nie) oraz pomoc społeczna, np. zasiłki (IV-V 2022: 37 proc. nie; I 2023: 42 proc. nie;VI 2023: 52 proc. nie).

Badanie pokazało spadek akceptacji finansowania przez polskie państwo kosztów zakwaterowania i wyżywienia uchodźców z Ukrainy. "W czerwcu 2023 r. przeciwników tego rozwiązania było o 29 pkt. proc. więcej niż w maju 2022 r." – wynika z sondażu.

Badanie "Społeczna percepcja uchodźców z Ukrainy, migrantów oraz działań podejmowanych przez rząd Mateusza Morawieckiego" przeprowadzono od 23 maja do 6 czerwca 2023 r. Próba ogólnopolska liczyła 584 osoby w wieku 16-65 lat. Badanie zrealizowano w ramach procedury mixed-mode (w tym: 27,4 proc. wywiadów zrealizowano metodą CAWI; 56,3 proc. metodą CATI oraz 16,3 proc. metodą CAPI). Błąd maksymalny – 4 proc. Poziom ufności – 95 proc. (PAP)

Autor: Magdalena Gronek

mgw/ joz/