Radio Opole » Kraj i świat
2023-01-28, 12:00 Autor: PAP

Kraków/ Mąż Kamali Harris zwiedził Fabrykę Schindlera

Douglas Emhoff, mąż wiceprezydent USA Kamali Harris, zwiedził w sobotę Fabrykę Emalia Oskara Schindlera w Krakowie i wpisał się do księgi pamiątkowej. Jak powiedział dziennikarzom, jest to emocjonująca dla niego wizyta i nie zapomni jej.

W Fabryce Schindlera działa muzeum, a w czasach II wojny światowej było to miejsce, w którym niemiecki przemysłowiec zatrudniał ratowanych przez siebie Żydów. Dzięki Schindlerowi ocalało ponad 1 tys. osób. Wojenna historia fabryki i jej ówczesnego właściciela jest znana za sprawą filmu Stevena Spielberga "Lista Schindlera".


Emhoff jest wysłannikiem administracji prezydenta Joe Bidena i wiceprezydent Kamali Harris w zakresie zwalczania antysemityzmu na świecie i wspierania pamięci o Holokauście.


Po zwiedzeniu Fabryki Schindlera wpisał się do księgi pamiątkowej. Jak powiedział dziennikarzom, to emocjonująca dla niego wizyta, nie zapomni jej. Wspominał piątkowy udział w obchodach wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. "Trudno zrozumieć, co się tam stało – to zło, masowy mord" – mówił drugi dżentelmen. Jak zaznaczył, nigdy nie zapomni swojej wizyty w Oświęcimiu i to doświadczenie pomoże mu kontynuować pracę w administracji prezydenta i wiceprezydenta USA, prace na rzecz walki z antysemityzmem i hejtem.


W Fabryce Schindlera drugiego dżentelmena przywitali dyrektor Muzeum Krakowa, którego oddziałem jest Fabryka Schindlera oraz wiceprezydent Krakowa Bogusław Kośmider. W zwiedzaniu towarzyszył mu m.in. ambasador USA w Polsce Marek Brzezinski.


W programie sobotniej wizyty są jeszcze inne placówki w Krakowie. W niedzielę Emhoff pojedzie do Gorlic, skąd pochodzą jego przodkowie. Potem uda się do Berlina.


Fabryka Emalia Oskara Schindlera jako placówka muzealna, oddział Muzeum Krakowa, działa od 2010 r. Instytucja organizuje wystawy, spotkania, zajęcia edukacyjne. Ekspozycja stała "Kraków – czas okupacji 1939–1945" jest niezmienna od dnia otwarcia. Jej motto, jak i całego oddziału, to "Fabryka pamięci". W 2010 r. dyrektor Muzeum Krakowa Michał Niezabitowski, zapraszając do obejrzenia wystawy, podkreślił, że ten nowy oddział muzeum "jest potrzebny miastu, Polsce i światu". "Świat składa się z historii i my chcieliśmy do tego dodać naszą historię" – powiedział.


Fabrykę Schindlera przed pandemią rocznie odwiedzało blisko 400 tys. osób. 70 proc. gości to byli turyści zagraniczni, głównie z największych krajów Unii Europejskiej. W ostatnim roku miejsce zwiedziło ok. 280 tys. osób. Po pandemii muzeum zwiedza więcej Polaków, a goście z zagranicy stanowią 53 proc. Po brexicie zmniejszyła się też liczba turystów z Wielkiej Brytanii.


W marcu placówka, wraz z Apteką pod Orłem (dziś muzeum, w czasie II wojny światowej jedyna apteka w getcie żydowskim) planuje zorganizować obchody 80. rocznicy likwidacji getta w Krakowie.


Fabrykę naczyń emaliowanych "Rekord" na krakowskim Zabłociu założyli w 1937 r. żydowscy przedsiębiorcy Michał Gutman z Będzina, Izraela Kohn z krakowskiego Kazimierza i Wolf Luzer Glajtmana z Olkusza. W związku z pogarszającą się sytuacją finansową w czerwcu 1939 r. firma zgłosiła wniosek o upadłość.


6 września 1939 r. Niemcy wkroczyli do Krakowa. Prawdopodobnie w tych dniach przybył tu również Oskar Schindler, członek NSDAP i agent niemieckiego wywiadu wojskowego – Abwehry. Wydzierżawił i przejął fabrykę, zmienił jej nazwę na Niemiecka Fabryka Wyrobów Emaliowanych – Deutsche Emailwarenfabrik (DEF).


Schindler rozbudował zakład według planów przygotowanych jeszcze przez byłych udziałowców "Rekordu".


W zakładzie produkowano naczynia emaliowane, ale i – aby firma mogła się utrzymać – menażki, łuski i zapalniki dla niemieckiej armii.


Początkowo w fabryce w większości pracowali Polacy, z czasem wzrosła liczba Żydów – były to osoby, które Schindler uratował przed eksterminacją. Liczba pracowników żydowskich wzrosła z ponad 100 w 1940 r. do około 1,1 tys. w 1944 r. (suma pracowników z trzech okolicznych zakładów, skoszarowanych w podobozie przy DEF).


Kiedy istniało getto, pracowników żydowskich doprowadzano do fabryki pod eskortą straży przemysłowej. Po likwidacji getta w 1943 r. ocalałych Żydów przeniesiono do obozu pracy Plaszow. Schindler wystarał się wówczas o pozwolenie na utworzenie podobozu obozu Plaszow na zakupionej przez siebie parceli, przylegającej do DEF. Skoszarowano tam pracowników Emalii i trzech sąsiednich firm produkujących na potrzeby armii niemieckiej. Warunki tu były lepsze niż w obozie Plaszow. Fabrykę oraz podobóz regularnie kontrolowali Niemcy.


W związku ze zbliżającym się frontem wschodnim Niemcy likwidowali obozy. Schindler wstrzymał produkcję na Zabłociu i ewakuował fabrykę, wraz z jej pracownikami, do Brunnlitz w Czechach. Ok. 1,2 tys. osób pracowało tam do 8 maja 1945 r.(PAP)


autor: Beata Kołodziej


bko/ mark/


Kraj i świat

2024-03-28, godz. 18:10 Liga angielska - Tonali oskarżony przez Football Association o obstawianie meczów Piłkarz Newcastle United Sandro Tonali został oskarżony przez Football Association w związku z obstawianiem meczów. Włoch jeszcze jako zawodnik AC Milan… » więcej 2024-03-28, godz. 18:10 Prognoza pogody na 29 i 30 marca Jak informuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Polska znajdzie się w zasięgu rozległego niżu znad Wysp Brytyjskich i Skandynawii. W nocy z zachodu… » więcej 2024-03-28, godz. 18:10 MS/ W konsultacjach projekt zmiany regulaminu sądów dot. spraw o zmianę płci Zaliczenie spraw o ustalenie płci do kategorii spraw pilnych trafiających na terminy rozpraw poza kolejnością - to jedna z głównych zmian zawartych w projekcie… » więcej 2024-03-28, godz. 18:10 Łódź/ Każda rodząca w ICZMP może skorzystać z bezpłatnego znieczulenia Każda niemająca przeciwskazań zdrowotnych pacjentka Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki (ICZMP) w Łodzi podczas porodu może skorzystać z bezpłatnego znieczulenia… » więcej 2024-03-28, godz. 18:00 Ekstraklasa piłkarska - Siemieniec: na tym etapie nie ma już łatwych spotkań Przed starciem lidera z Białegostoku z ostatnią drużyną piłkarskiej ekstraklasy ŁKS Łódź trener Jagiellonii Adrian Siemieniec podkreśla, że na tym etapie… » więcej 2024-03-28, godz. 18:00 Wspólne oświadczenie po polsko-ukraińskich konsultacjach: oba kraje łączy wyjątkowe partnerstwo (krótka) Polskę i Ukrainę łączy wyjątkowe partnerstwo. Będziemy dążyć do znalezienia długoterminowych rozwiązań dzielących nas obecnie wyzwań - czytamy we… » więcej 2024-03-28, godz. 18:00 Słowacja/ Ostra debata kandydatów przed druga turą wyborów prezydenckich Słowackie radio publiczne zorganizowało w czwartek pierwszą, bezpośrednią debatę kandydatów na prezydenta, Ivana Korczoka i Petra Pellegriniego. Konkurenci… » więcej 2024-03-28, godz. 18:00 Tusk po spotkaniu ze Szmyhalem: jesteśmy bliscy rozwiązań w sprawie tranzytu (opis) Premier Donald Tusk powiedział w czwartek, że Polska i Ukraina są bliskie rozwiązań, które sprawią, że tranzyt ukraińskich produktów rolnych nie będzie… » więcej 2024-03-28, godz. 17:50 Szefowa MEN: nie planujemy organizacji punktów szczepień w szkołach (korekta) Minister edukacji Barbara Nowacka poinformowała, że resort nie planuje organizacji punktów szczepień w szkołach. Zastrzegła, że wyjątkiem mogą być szczepienia… » więcej 2024-03-28, godz. 17:50 El. ME 2025 kobiet - trener Islandii: Polki to silny zespół, potrafiący zaskoczyć Mecz eliminacji piłkarskich mistrzostw Europy kobiet 2025 pomiędzy reprezentacjami Islandii i Polski (5 kwietnia) może być ciekawy, ponieważ oba zespoły… » więcej
2345678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »