Radio Opole » Kraj i świat
2022-12-07, 16:00 Autor: PAP

Białystok/ 800 tys. zł zadośćuczynienia dla bliskich za śmierć w przesłuchaniu żołnierza AK

Łącznie 800 tys. zł zadośćuczynienia od Skarbu Państwa przyznał w środę Sąd Apelacyjny w Białymstoku córkom żołnierza AK, który w kwietniu 1949 roku - po dwóch dniach przesłuchań - zmarł w areszcie Urzędu Bezpieczeństwa w Bielsku Podlaskim.

Sąd pierwszej instancji przyznał 400 tys. zł; bliscy zmarłego chcieli podwyższenia tej kwoty do 10 mln zł. Wyrok jest prawomocny.


O zadośćuczynienie za śmierć ojca wystąpiła początkowo jedna z córek, trzy kolejne włączyły się do procesu w jego trakcie.


Do śmierci żołnierza AK, później Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, doszło 19 kwietnia 1949 roku w areszcie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bielsku Podlaskim. Mężczyzna miał wtedy 48 lat, był żonaty i miał siedmioro małych dzieci. Najbliżsi do dziś (żyją cztery córki zmarłego) nie wiedzą, gdzie został pochowany, rodzina nie miała możliwości uczestnictwa w pochówku.


Wniosek początkowo dotyczył 10 mln zł zadośćuczynienia, ale został rozszerzony o kwotę nieco ponad 800 tys. zł odszkodowania za utracone dochody (zarobki z pracy w gospodarstwie, a później z emerytury). Pół roku temu Sąd Okręgowy w Białymstoku przyznał łącznie 400 tys. zł zadośćuczynienia (po 100 tys. zł dla każdej z wnioskodawczyń), w pozostałym zakresie wniosek oddalił.


W apelacji pełnomocnicy wnioskodawczyń dochodzili pozostałej kwoty zadośćuczynienia, czyli 9,6 mln zł. Prokuratura chciała utrzymania wyroku pierwszej instancji, czyli przyznania 400 tys. zł zadośćuczynienia.


Sąd Apelacyjny w Białymstoku zadośćuczynienie podwoił, czyli przyznał łącznie 800 tys. zł, w pozostałym zakresie wniosek oddalił.


Sędzia Halina Czaban przypominała w ustnym uzasadnieniu wyroku, że tzw. ustawa lutowa, czyli przepisy z 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego, nakazuje "zadośćuczynić" osobom, które takich represji doznały.


Sąd uznał za bezsporne, że ojciec wnioskodawczyń był taką osobą i należy mu się zadośćuczynienie za represje, które zakończyły się jego śmiercią. Sędzia zwracała uwagę, jak poważne musiały być jego obrażenia, cierpienie i ból, że zmarł w areszcie po dwóch dniach, a przed zatrzymaniem był zdrowym, dorosłym mężczyzną.


Zwracała też uwagę na cierpienia psychiczne wynikające z faktu, że miał on żonę i dzieci, które zostały bez pomocy. "To zwielokrotniało znacząco poziom odczuwanej przez niego krzywdy, niesprawiedliwości i możliwego skutku, jaki nastąpi na skutek tak drastycznych zachowań wobec jego osoby" - mówiła sędzia Czaban.


Przyznała, że "wyrażenie krzywdy w pieniądzu jest prawie niemożliwe, a na pewno jest bardzo trudne"; podkreślała, że każda taka sprawa jest inna i nie da się jej porównać, nie zawsze też okres represji ma największe znaczenie przy miarkowaniu kwoty zadośćuczynienia.


Jednocześnie sąd uznał, że 10 mln zł zadośćuczynienia jest "żądaniem nieziszczalnym w żadnej sferze możliwych rozważań", zwłaszcza - jak mówiła sędzia - "nie mieści się to w możliwych rozważaniach mających oparcie w podstawach prawnych" orzekania w takich sprawach.


Przyznała, że nawet podwyższone do 800 tys. zł zadośćuczynienie znacząco różni się od wnioskowanej kwoty 10 mln zł. "Jednakże nie jest możliwe zadośćuczynienie tak wysokiemu żądaniu" - podkreślała sędzia Czaban. Dodała, że taka kwota mogłaby być uznana za bezpodstawne wzbogacenie i nie byłaby kwotą "adekwatną i uwzględniającą realia społeczno-gospodarcze, w jakich funkcjonujemy obecnie". (PAP)


autor: Robert Fiłończuk


rof/ akub/


Kraj i świat

2024-03-28, godz. 15:50 Ekstraklasa piłkarska - kibice Warty na mecze będą jeździć wyjątkowym pociągiem Pociąg Kolei Wielkopolskich 'Warciarz' w specjalnej zielonej kolorystyce zawiezie kibiców poznańskiego klubu na mecze ligowe do Grodziska Wielkopolskiego. Będzie… » więcej 2024-03-28, godz. 15:50 Lublin/ Podwyżki dla urzędników - jednym z tematów konferencji kandydatów na prezydenta miasta Podwyżki dla urzędników były w czwartek tematem konferencji prasowych kandydatów na prezydenta Lublina. Ubiegający się o reelekcję Krzysztof Żuk wyjaśnił… » więcej 2024-03-28, godz. 15:40 W. Brytania/ Karol III w przesłaniu wielkanocnym: nadal całym sercem służę narodowi Król Wielkiej Brytanii Karol III zapewnił w czwartek, że choć nie mógł wziąć udziału w tradycyjnym nabożeństwie Wielkiego Czwartku, to zgodnie z przyrzeczeniem… » więcej 2024-03-28, godz. 15:40 Niemcy/ Scholz nie wyobraża sobie współpracy SPD z partią lewicowej polityk Sahry Wagenknecht Kanclerz Niemiec Olaf Scholz nie wyobraża sobie współpracy swojej socjaldemokratycznej partii SPD z lewicowym Sojuszem Sahry Wagenknecht (BSW) nawet na szczeblu… » więcej 2024-03-28, godz. 15:40 Koszalin/ Śledztwo w sprawie rozbiórki Związkowca Prokuratura Rejonowa w Koszalinie wszczęła śledztwo w sprawie możliwości popełnienia przestępstwa sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa zawalenia… » więcej 2024-03-28, godz. 15:40 Sztab Generalny WP: szef obrony Sił Zbrojnych Francji odznaczony Złotym Medalem Wojska Polskiego (aktl.) Przebywający z wizytą Warszawie generał Thierry Burkhard, który stoi na czele sił zbrojnych Francji, decyzją wicepremiera, ministra obrony narodowej Władysława… » więcej 2024-03-28, godz. 15:40 Małopolskie/ Dodatkowe 14 mln zł dla samorządów z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg Łącznie 14 mln zł z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg otrzymało dziewięć gmin z terenu województwa małopolskiego. Jak wyjaśnił w czwartek wojewoda małopolski… » więcej 2024-03-28, godz. 15:40 UE/ Komisarz ds. sprawiedliwości Reynders wycofuje się tymczasowo z prac KE W związku z ubieganiem się o stanowisko sekretarza generalnego Rady Europy, komisarz UE ds. sprawiedliwości Didier Reynders poprosił o urlop bezpłatny w Komisji… » więcej 2024-03-28, godz. 15:40 Raport: jedna czwarta śmiertelnych ofiar światowego terroryzmu przypada na Burkina Faso Burkina Faso stała się krajem najbardziej dotkniętym terroryzmem i z 1 907 zgonami po raz kolejny znalazła się na szczycie Globalnego Indeksu Terroryzmu (GTI)… » więcej 2024-03-28, godz. 15:30 Prezydent rozmawiał Klausem Iohannisem m.in. o przygotowania do szczytu NATO w Waszyngtonie Kwestie związane z bezpieczeństwem wschodniej flanki NATO oraz przygotowania do szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego w Waszyngtonie - były wśród tematów… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »