Ośrodek Eurointelligence: włoska prawica wygrała umiejętnie wykorzystując skomplikowany system wyborczy
"Giorgia Meloni jest najbardziej prawdopodobną kandydatką na nowego premiera Włoch. Prawica ma silną pozycję dzięki swojej zdolności do pełnego wykorzystania skomplikowanego systemu wyborczego we Włoszech. Istnieje kilka ciekawostek w systemie działania systemu legislacyjnego i wyborów w tym kraju, które czynią go wyjątkowym w Europie. Jest to dwuizbowy model parlamentarny, który politolodzy nazywają doskonałym. Oznacza to, że obie izby parlamentu, Izba Deputowanych i Senat, mają konstytucyjnie równą władzę" - twierdzą eksperci Eurointelligence.
"Aby utworzyć rząd, partia lub koalicja partii musi być w stanie zdobyć większość zarówno w Izbie Deputowanych, jak i w Senacie. Ponieważ mandaty w Izbie Deputowanych są przydzielane na zasadzie proporcji odzwierciedlających głosowanie w całym kraju, a w Senacie - w regionach, to skład obu izb jest zwykle nieco inny. Powoduje to, że budowanie koalicji jest bardziej potrzebne niż w innych krajach europejskich" - wyjaśnia wywiadownia gospodarcza.
Zaznacza przy tym, że najciekawszą cechą włoskich wyborów jest sam system głosowania. Włoska konstytucja nie określa konkretnej metody głosowania i w związku z tym jest ona często zmieniana.
"Najnowszy system, który istnieje od 2017 roku, znany jest po włosku jako rosatellum, od nazwiska prawodawcy, który go wymyślił. Zgodnie z nim, jedna trzecia wszystkich mandatów zarówno w Izbie Deputowanych, jak i Senacie jest wybierana w okręgach wyborczych systemem większościowym, tak jak w Izbie Reprezentantów USA czy brytyjskim parlamencie" - podaje Eurointelligence.
W praktyce oznacza to, że sojusze między partiami, które mogą wspólnie decydować o unikaniu wystawiania konkurujących ze sobą kandydatów w tych samych okręgach wyborczych, mają znaczną przewagę.
"To jest sekret sukcesu prawicowej koalicji. Zmierzyła się ona z centrolewicą podzieloną na trzy obozy. (...) Jeśli mogą być jakieś niespodzianki, to pojawią się ewentualnie w wyborach do Senatu. Nowelizacja konstytucji w 2020 roku znacząco zmniejszyła liczbę mandatów poselskich do 400 w Izbie Deputowanych i zaledwie 200 w Senacie. To sprawia, że różnica między zwycięstwem a porażką jest znacznie mniejsza. Metoda przyznawania mandatów do Senatu faworyzuje partie centrolewicowe, których baza wyborcza koncentruje się w określonych częściach kraju" - podkreślają eksperci.
Blok centroprawicy wygrał wybory parlamentarne we Włoszech otrzymując łącznie około 41-45 procent głosów - wynika z sondażu exit poll telewizji RAI, podanego w niedzielę tuż po zamknięciu lokali wyborczych. Najwięcej głosów, od 22 do 26 procent uzyskała prawicowa partia Bracia Włosi (Fratelli d'Italia) Giorgii Meloni. Wchodząca w skład bloku centroprawicy Liga Matteo Salviniego dostała od 8 do 12 proc. głosów, a Forza Italia 6-8 procent.
Z Brukseli Artur Ciechanowicz (PAP)
asc/ ap/