Radio Opole » Kraj i świat
2021-12-01, 20:20 Autor: PAP

Czechy/ Zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski

W wieku 80 lat w Pradze zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski. Kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi RP. O jego śmierci poinformowała w środę rodzina.

Uhl był jednym z założycieli Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, która łączyła dysydentów po obu stronach granicy komunistycznych państw. Należał do tych działaczy czechosłowackiej opozycji, których wizerunek widnieje na zdjęciach z lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku na granicy w Karkonoszach.


Nie ukrywał lewicowych poglądów i sympatii zarówno w latach, gdy sprzeciwiał się opresyjnemu systemowi, jak i później, po obaleniu komunizmu. Jego przyjaciele podkreślali, że Petr ze swoimi lewicowymi poglądami nigdy nie mógłby należeć do Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Inaczej rozumiał wolność jednostki, prasy, wypowiedzi, a przede wszystkim prawa człowieka.


Był jedną z prominentnych postaci ruchu sprzeciwu wobec komunizmu. Po raz pierwszy znalazł się w więzieniu w 1969 r., jako jeden z działaczy Ruchu Młodzieży Rewolucyjnej, który stworzyli studenci z praskiego wydziału filozofii. W 1971 r. Uhl był sądzony wraz z innymi dysydentami w jednym z pierwszy procesów polityczny po 1968 r. Dostał czteroletni wyrok za próbę obalenia ustroju. Tak uzasadniano większość wyroków ferowanych w sprawach politycznych przez komunistyczny wymiar sprawiedliwości.


Po wyjściu na wolność pracował jako projektant, a pod koniec 1976 r. dołączył do grona autorów Karty 77, był wśród jej pierwszych sygnatariuszy. Wkrótce potem został także współzałożycielem Komitetu Obrony Niesprawiedliwie Prześladowanych (VONS), który zajmował się osobami szykanowanymi przez komunistyczne władze.


W 1978 r. zaczął wydawać podziemne pismo o działalności Karty 77 „Infoch”, w którym zamieszczał także informacje o wydarzeniach w Polsce. Każde z wydań powielaczowego samizdatu na pierwszej stronie miało jego nazwisko i adres. Za działalność w VONS dostał w 1979 r. kolejny wyrok – pięć lat więzienia. Żartował, że z komunistycznym państwem ma jedną wspólną rzecz – kryminał. Po wyjściu na wolność pracował, podobnie jak inni przeciwnicy systemu, jako palacz.


Po raz ostatni został aresztowany 19 listopada 1989 r. już po demonstracji studentów, która uruchomiła lawinę zmian w Czechosłowacji przybliżających upadek komunizmu. Zarzucono mu rozpowszechnianie informacji o rzekomej śmierci studenta Martina Szmida podczas demonstracji 17 listopada. Akt oskarżenia został umorzony tydzień później, a Uhl przeprosił milion uczestników jednego z największych zgromadzeń aksamitnej rewolucji za podanie nieprawdziwej informacji.


Po upadku komunizmu Uhl został posłem Zgromadzenia Federalnego Czechosłowacji, ale wolał być dziennikarzem i publicystą niż politykiem. Pisywał do lewicowego dziennika „Pravo” i do powstających mediów internetowych. W 2006 r. kandydował do Izby Poselskiej parlamentu, ale nie został wybrany. W socjaldemokratycznym rządzie Milosza Zemana był pełnomocnikiem do spraw praw człowieka.


Uhl był kawalerem Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, który otrzymał w 2000 r.


Z Pragi Piotr Górecki (PAP)


ptg/ adj/ mal/


Kraj i świat

2024-05-05, godz. 22:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, niedziela 5 maja, 22.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: Siatkarze Jastrzębskiego Węgla przegrali z włoskim Itasem Trentino 0:3 (20:25, 22:25, 21:25) w finale Ligi Mistrzów… » więcej 2024-05-05, godz. 22:10 PP piłkarzy ręcznych - trofeum dla Orlen Wisły Płock (krótka) Piłkarze ręczni Orlen Wisły Płock po raz 13. zdobyli Puchar Polski. W finałowym meczu rozegranym w Kaliszu pokonali mistrza kraju - Industrię Kielce 29:20… » więcej 2024-05-05, godz. 22:10 Peter Magyar dla "Rz": naszym celem jest wygranie wyborów, chcę zakładać, że Viktor Orban odda władzę Naszym celem jest wygranie wyborów, chcę zakładać, że Viktor Orban odda władzę, a nie przemieni się w 'nowego Putina' - powiedział 'Rzeczpospolitej' lider… » więcej 2024-05-05, godz. 22:10 PP piłkarzy ręcznych - zdobywcy trofeum (dokumentacja) Piłkarze ręczni Orlen Wisly Płock po raz 13 w historii zdobyli Puchar Polski. W finale w Kaliszu pokonali Industrię Kielce 29:20 (15:11). Najczęściej… » więcej 2024-05-05, godz. 22:10 Gaza/ Trzech izraelskich żołnierzy zginęło w ataku Hamasu na przejście graniczne (aktl.) Trzech izraelskich żołnierzy zginęło, a 11 zostało rannych, kiedy w niedzielę terrorystyczna palestyńska organizacja Hamas ostrzelała rakietami posterunek… » więcej 2024-05-05, godz. 22:00 Liga NBA - wynik Wynik niedzielnego meczu 1. rundy play off koszykarskiej ligi NBA: Konferencja Wschodnia:Cleveland Cavaliers - Orlando Magic 106:94(stan rywalizacji do czterech… » więcej 2024-05-05, godz. 22:00 Brazylia/ Liczba ofiar śmiertelnych powodzi wzrosła do co najmniej 75 W spowodowanych przez ulewne deszcze powodziach w stanie Rio Grande do Sul w południowej Brazylii zginęło co najmniej 75 osób, a 103 uznawane są za zaginione… » więcej 2024-05-05, godz. 21:50 Węgry/ Krytyk Orbana mobilizuje tysiące osób w bastionie Fideszu na wschodzie kraju Peter Magyar, który w ostatnich tygodniach stał się głównym krytykiem premiera Węgier Viktora Orbana, zorganizował w niedzielę wielotysięczną demonstrację… » więcej 2024-05-05, godz. 21:50 Ekstraliga żużlowa - 4. kolejka (tabela) Wyniki meczów 4. kolejki i tabela ekstraligi żużlowej: 2024-05-03:Apator Toruń - Betard Sparta Wrocław 52:38 ZOOleszcz GKM Grudziądz - Fogo Unia Leszno… » więcej 2024-05-05, godz. 21:50 Turniej ATP w Madrycie - Rosjanin Rublow z tytułem Andriej Rublow zdobył drugi tytuł rangi ATP Masters 1000, zwyciężając na kortach ziemnych w Madrycie. Rosyjski tenisista, rozstawiony z numerem siedem, w… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »