Czaputova podkreśliła, że na statystyki dotyczące Zagłady składają się indywidualne ludzkie tragedie, z których każda zasługuje na szczególną uwagę i wyróżnienie. Przypomniała o niewolniczej pracy mężczyzn w obozach pracy, którzy budowali tamy i linie kolejowe, historie Romów, którzy zostali załadowani do wagonów i wywiezieni do obozów koncentracyjnych, masowe egzekucje na tle etnicznym oraz te w odwecie za pomoc partyzantom w ruchu oporu, a także tortury.

Naszym wspólnym obowiązkiem jako ludzi dobrej woli jest zmniejszenie przestrzeni dla nienawiści - oświadczyła Czaputova. Apelowała, by ograniczyć tę przestrzeń poprzez człowieczeństwo, wzajemny szacunek i dążenie do zrozumienia. "Nie zapominajmy" - wezwała.

W Pierwszej Republice Słowackiej, państwie utworzonym w 1939 r. po rozbiorze Czechosłowacji, podczas spisu ludności w 1940 r. zaliczono do narodowości romskiej 37 tys. osób. Na terenie Słowacji zginęło około 1400 osób. Obecnie według różnych szacunków na Słowacji żyje około 500 tys. Romów, co stanowi około 10 procent całej populacji kraju.

W 2015 r. Parlament Europejski ogłosił 2 sierpnia Europejskim Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów, aby uczcić pamięć 500 tys. Romów – stanowiących co najmniej jedną czwartą całej romskiej populacji w tamtym okresie – zamordowanych w okupowanej przez nazistów Europie.

Piotr Górecki (PAP)

ptg/ akl/