W Zespole Szkół w Kadłubie pod Strzelcami Opolskimi od lat w czasie ferii zimowych odbywa się turniej piłki siatkowej uczniów szkół wiejskich. Biorą w nim udział zawodnicy z całej okolicy, ale także goście z daleka – z Gorzyczek i Lutyni Dolnej w Czechach. Na boisku nie ma barier językowych czy kulturowych, a i poza nim bez problemu można się porozumieć. Efektem są nie tylko zimowe spotkania na wspólną grę w siatkówkę, ale też wakacyjne odwiedziny. A w planie – międzynarodowy spływ kajakowy.
O współpracy z czeską szkołą i międzynarodowym turnieju siatkówki opowiada jego pomysłodawca i nauczyciel wychowania fizycznego, Grzegorz Orzeł.

Stowarzyszenie Kraina Świętej Anny skupia 10 gmin z 3 powiatów województwa opolskiego: krapkowickiego, strzeleckiego i opolskiego. Dzięki ich działaniom przez ostatnie lata w tym właśnie rejonie zrealizowano kilkanaście małych i większych projektów polsko-czeskich. Uczono się od siebie wzajemnie sztuki kulinarnej, organizowano zawody strażackie, rozpoczynano współpracę między seniorami i szkołami. A w ubiegłym roku rozpoczęto wspólne poznawanie i utrwalanie niematerialnego dziedzictwa regionu. Co dokładnie kryje się pod tą nazwą? W rozmowie z Agnieszką Pospiszyl wyjaśni to Ewa Piłat, prezeska zarządu Stowarzyszenia Kraina Świętej Anny.

Około 40% turystów odwiedzających znajdujące się w Bastionie św. Jadwigi w Nysie Centrum Informacji Turystycznej to Czesi. Czym interesują się nasi południowi sąsiedzi coraz częściej przybywający do Śląskiego Rzymu? O to zapytamy Jarosława Srębacza, przewodnika górskiego i wiceprezesa Oddziału PTTK Tryton w Nysie. Z kolei Marcin Nowak, prezes tej formacji opowie o zakończonym niedawno kursie dla przewodników, który miał pokazać oprowadzającym wycieczki niezwykłe miejsca w Sudetach Wschodnich. Uczestnicy odwiedzili sporo miejsc za południową granicą, które rzadko znajdują się w programie większych wycieczek. Tym samym wśród polskich przewodników udało się wypromować warte odwiedzenia czeskie obiekty. Mówić będziemy również o kolejnych inicjatywach polsko-czeskich, jakie proponuje nyski Tryton.

W dobie internetu coraz łatwiej jest poznawać czeską kulturę nawet nie wychodząc z domu. Coraz częściej na Opolszczyźnie goszczą zespoły muzyczne czy teatry zza południowej granicy a w kinach zobaczyć można współczesne filmy czeskiej produkcji.

Zgłębianiem różnych przejawów czeskiej kultury od lat pasjonuje się Piotr Gabrysz, dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Kędzierzynie-Koźlu, który sam o sobie mówi, że jest nieuleczalnym czechofilem. W rozmowie z Radiem Opole zdradza swoje spostrzeżenia związane z naszymi sąsiadami i ich receptą na delektowanie się muzyką, teatrem, kinem czy dobrą książką.

Czeskie szlaki są jak co roku wyśmienicie przygotowane do uprawiania turystyki narciarskiej. Wiedzą o tym doskonale członkowie Klubu Turystyki Narciarskiej działającym przy PTTK w Głuchołazach. Tuż za naszą południową granicą znajduje się sporo miejsc, gdzie można posmakować białego szaleństwa zarówno na zjazdówkach, jak i biegówkach. Do tego dochodzi bogata infrastruktura, przygotowane ślady i piękne widoki. O tym wszystkim porozmawiamy z prezesem głuchołaskiego oddziału PTTK, a także instruktorem narciarstwa biegowego, Jerzym Chmielem.

Jak się okazuje wśród członków KTN w Głuchołazach są także… Czesi. Za naszą południową granicą nie brakuje także podstawowych zasad, o których muszą pamiętać turyści biegający na nartach. Naszego gościa zapytamy także o to, czy to Czesi nauczyli Polaków tego sportu, czy było jednak odwrotnie?

Na Opolszczyźnie miejsc gdzie można poszaleć na zjazdówkach niestety nie ma. Za to tuż za miedzą są czeskie ośrodki narciarskie. Od wielu lat Polacy upodobali je sobie z kilku powodów, bliskość geograficzna to tylko jeden z nich.

Mieszkańcy Strzelec Opolskich od kilkunastu lat, przez cały sezon zimowy, niemal w każdą sobotę odwiedzają Ramzovą, Filipovice, Červenohorské Sedlo czy inne ośrodki. Pomysł rzuciła Danuta Foryt, obecnie radna miejska a wówczas sołtyska Nowej Wsi. Chwyciło tak, że gdy tylko temperatura spada w okolice 0 stopni, mieszkańcy gminy pukają do jej drzwi spytać, kiedy pierwszy wyjazd.

Grupa stałych bywalców, którzy od lat szusują po czeskich stokach, podjęła się próby porównania polskich ośrodków i tych, które są u naszych południowych sąsiadów. Jak wygląda przygotowanie tras, infrastruktura techniczna ale też kultura narciarzy czy oferta gastronomiczna. Nie braknie też anegdotek i różnych „wpadek”, które przez lata wyjazdów trafiły się strzelczanom odwiedzającym czeskie ośrodki narciarskie.

Czesi, tak jak i Polacy, lubią domówki. Impreza w gronie znajomych, we własnym domu, bez względu na okazję – przywitanie Nowego Roku, urodziny czy inne święto – powinna być zaplanowana. Przynajmniej jeśli chodzi o sprawy kulinarne. Dlatego sięgamy po sprawdzone przepisy na czeskie przekąski. Krok po kroku dowiemy się, jak przygotować nakládaný hermelín oraz utopence. Nie zabraknie też rozmów o innych czeskich przysmakach, które Polakom są doskonale znane – smażonym serze, zupie czosnkowej czy knedliczkach.

Vánoce – to czeki odpowiednik świąt Bożego Narodzenia. Tuż przed świętami postanowiliśmy się przyjrzeć tradycjom, które są kultywowane za naszą południową granicą. Porozmawiamy o nich z dr Pawłem Szymkowiczem, historykiem, a także przewodnikiem po Pradze. Sprawdzimy kiedy Czesi rozpoczęli przedświąteczne szaleństwo i czy w te święta, podobnie jak w Polsce, wdarła się komercja. Opowiemy o tym, jakie zwyczaje niesie Štědrý den oraz o zwyczaju odwiedzania grobów bliskich zmarłych. Naszego gościa zapytamy także o to, kto przynosi Czechom prezenty świąteczne i czy istnieje zwyczaj wspólnego śpiewania kolęd.

Mieszkańcy Kędzierzyna-Koźla pokochali wyjazdy do Czech. Rano wsiadają w autobus MZK, jadą zwiedzać, kupić pamiątki, zjeść knedliki albo smażony ser i wieczorem wrócić do domu. Przez cały rok odwiedzają w ten sposób różne miasta u naszych południowych sąsiadów, ale w grudniu na ich celowniku znajdują się tylko one – jarmarki bożonarodzeniowe.

Prawie 50 osób zdecydowało się odwiedzić świąteczny jarmark w stolicy Czech, Pradze. To największe tego typu miejsce w tym kraju. I jednocześnie najdłużej trwające – od połowy listopada, do połowy stycznia. Jakie nietuzinkowe prezenty można tam kupić? Co Czesi serwują jako świąteczny specjał? Czy gorący trdelnik pasuje do medviny czy raczej ponczu? Odpowiedzi na te pytania i wiele innych, w naszej relacji z wycieczki na praski jarmark świąteczny.

Odwiedzają się przy okazji świąt państwowych, zapraszają wzajemnie na zawody i jubileusze. Dyskutują o nowych systemach linii ssawnych i zmianach w regulaminach mundurowych. Czasem muszą pomóc sobie na migi, żeby doprecyzować, czy chodzi o tylko pożar ściółki czy całego poszycia lasu. Spotykają się nie tylko przy okazji imprez i zawodów. Gdy zawyje syrena, stają ramię w ramię w walce z ogniem czy wspólnie przeczesują łąki i lasy szukając zaginionej osoby. Wtedy nie ma znaczenia, czy pomoc potrzebna jest po polskiej, czy czeskiej stronie. O wieloletniej już współpracy polskich i czeskich jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej opowiadają Jan Ploch, prezes OSP Kadłub i Edward Dalibóg, prezes OSP Strzelce Opolskie.