Radio Opole » Opolskie klasycznie (DAB+) » W AUDYCJI OPOLSKIE KLASYCZNIE... » Audycja op. 51: Muzyczne boisko, sześciostrunowa…
2017-12-13, 16:27 Autor: Małgorzata Ślusarczyk

Audycja op. 51: Muzyczne boisko, sześciostrunowa dama i muzyczna wystawa

Muzyczne boisko, sześciostrunowa dama i muzyczna wystawa © [fot. Małgorzata Ślusarczyk]
Muzyczne boisko, sześciostrunowa dama i muzyczna wystawa © [fot. Małgorzata Ślusarczyk]
Audycja op. 51 (05/11/2017)
Klasyczne łamanie schematów, zabawa dźwiękami i arcypoważnym światem muzyki... Tak przewrotnie i w skrócie można powiedzieć o założeniach tej audycji. To oczywiście tylko punkt wyjściowy i jedynie pretekst do rozmów, spotkań i muzycznych poszukiwań. 5 listopada to czas, gdy na dobre rozpoczęliśmy bieganie po muzycznym boisku czyli przyglądanie się związkom muzyki i sportu - przede wszystkim na klasycznym gruncie, ale przecież klasyka nie jedno ma imię. Powróciliśmy też do Obrazków z wystawy. A jednak główną bohaterką tej audycji była pewna dama o 6 strunach... O czym mowa? Słuchaczom audycji podpowiedziała piosenka w wykonaniu Karin Stanek (z muzyką Włodzimierza Patuszyńskiego i słowami Jana Janikowskiego...
2017-12-13, 16:34

Starożytne związki muzyki i sportu

Starożytne związki muzyki i sportu © [fot. Małgorzata Ślusarczyk]
Starożytne związki muzyki i sportu © [fot. Małgorzata Ślusarczyk]
Rozbiegane palce przemierzające klawiaturę fortepianu przypominają pająka startującego w biegu przez płotki. Może jest to pocieszne porównanie, ale przecież żaden pianista nie rodzi się z tak sprawnymi palcami. Brak odpowiedniego, regularnego treningu (ba, rozgrzewki!) nie tylko zagraża efektom muzyczno-estetycznym, ale przede wszystkim może powodować dolegliwości zdrowotne. Kontuzje u muzyków też się zdarzają i mogą zagrozić karierze - zupełnie jak u sportowców. A jeśli sport, to krew, pot i łzy, to niejeden pianista mógłby założyć "koszulkę reprezentacji" czy inne... "barwy klubowe". Wszystkie te określenia i porównania wydawać się mogą komiczne lub naciągane i oczywiście jak zawsze należy zachować umiar i dystans, ale niezaprzeczalnie coś jest na rzeczy. I pewnie bardziej wiarygodnie zabrzmiałoby to wszystko, gdyby w temacie wypowiedział się pianista - najlepiej taki, który sam chętnie "kopie w piłkę" pomiędzy pianistycznymi treningami - niż gdy opowiada to skrzypek czy inny radiowy ktoś. Mówiąc jednak całkiem serio - po samym tym wstępie widać, że muzyka ma swoje sportowe oblicze. Związków sportowo-muzycznych tych klasycznych i alternatywnych, poważnych i dowcipnych, będziemy szukać w audycji.

5 listopada cykl poświęcony związkom muzyki i sportu ruszył na dobre. Na początek było małe przypomnienie o tym jak to się stało, że hymn Ligii Mistrzów UEFA brzmi bardzo podobnie do anthemu Georga Friedricha Händla (zob. Hymn: królewski czy sportowy? O związkach G.F. Händela z UEFA).

Przyszedł jednak i czas na garść świeżych informacji... prosto ze Starożytności! A propos: czy sportowe rywalizacje i pierwsze zdobycze na gruncie muzycznym nie pochodzą aby z podobnych czasów? Ci dwaj, pozornie odlegli kuzyni, na każdym kroku odsłaniają przed nami swoje pokrewieństwo. To już nawet nie zabawa w "znajdź 5 wspólnych elementów"! No dobrze, a teraz coś dla tych, którzy lubią konkrety. Połączymy Starożytność z czasami nowymi i to za sprawą kompozytora, który bywa nazywany Picassem muzyki. Postać ciekawa, choć... nie był przykładnym studentem. Bardzo często opuszczał zajęcia, udając się na wagary. Nie miał też dobrej opinii u swojego nauczyciela fortepiany. Biedny profesor załamywał ręce i narzekał, że młody pianista potrzebował aż 3 miesięcy, żeby nauczyć się na pamięć krótkiego utworu. A może nie chodziło o brak zdolności tylko skupienie uwagi na czymś innym? Bo oto zamiast ćwiczyć, Eric wydał swój pierwszy utwór fortepianowy... po czym.... nie, nie zaczął ćwiczyć! Skupił się nad dwoma cyklami miniatur fortepianowych. Jedna z nich nosi tytuł Gymnopédies, co w wersji spolszczonej brzmiałoby "gimnopedie", a bohaterem tej historyjki jest Erik Satie, francuski kompozytor żyjący w latach 1866-1925, uznawany za prekursora wielu późniejszych awangardowych kierunków artystycznych oraz za najbardziej ekscentrycznego kompozytora czasów fin de siècle'u. Słowo kluczowe w tej całej opowieści, to Gimnopedie i tu mamy nasz poszukiwany wątek sportowy. Gimnopedie to wynalazek Starożytnej Sparty, a ściślej mówiąc pod taką nazwą odbywało się kilkudniowe święto (w miesiącu odpowiadającym naszemu lipcowi), przypuszczalnie tak jakoś od VII wieku przed naszą erą. Bohaterami święta byli: Apollin Pytios, Artemida i Dionizos. Ale, ale! W trakcie tego święta odbywały się zawody lekkoatletyczne, a na Agorze śpiewały trzy chóry. Jeśli do tego dopowiemy, że według niektórych Gimnopedie należałoby rozumieć jako Festiwal Tańca bez Broni, to mamy jawny związek rozrywki sportowej i muzycznej w jednym miejscu i czasie. Ale jeśli ktoś chciałby powiedzieć, że to naciągane teorie, to dodajmy kilka detali. Oto, ok 650 r. p.n.e. pierwotne, uroczyste tańce chórów chłopięcych zostają rozszerzone o element agonistycznej rywalizacji (a mówiąc prościej zawody muzyczno-taneczne); natomiast po 370 r. p.n.e. gimnopedie połączone były z uroczystością Parparonia, z popisami chórów i zawodami sportowymi ku czci poległych w bitwie pod Tyreją 300 wojowników spartańskich. I to bo było tyle w kwestii ciekawostek. A skoro na samym początku sportowego cyklu w audycji wspominałam o gimnastyce palców i biegu przez klawisze, to dla równowagi zapraszam do wysłuchania spaceru po ciężkim dniu. W audycji wysłuchaliśmy trzech miniatur składających się na cykl Gymnopédie Eria Satie w interpretacji słoweńskiego pianisty Bojana Gorišeka. Poniżej jedna z miniatur w innym wykonaniu, ale za to z nutami! ;-)


Erik Satie: I Gymnopédies w oryginalne

PS Claude Debussy wpadł na pomysł, żeby zorkiestrować 2 z 3 miniatur (nr 1 i 3). Ponoć stwierdził, że druga z miniatur nie nadawał się do opracowania. W lutym 1897 zorkiestrował za to pierwszą i trzecią miniaturę, zamienił jednak ich kolejność...

Ciekawe która wersja Gymnopédies nr 1 bardziej się Wam podoba (brzmieniowo, rzecz jasna!)...

Erik Satie: I Gymnopédies w orkiestracji Claude Debussy'ego

Która wersja bardziej przypadła Wam do gustu?

fortepianowy oryginałwersja zorkiestrowana przez C. Debussy'egoGłosuj i zobacz wyniki!

Zobacz także

2018-12-03, godz. 18:46 Muzyka, która łączy od stuleci - rozdział historii Polski, jakiego nie znacie! W audycji op. 118 (02/12/2018) Niezależnie od pogody i zmieniających się pór roku OPOLSKIE rozbrzmiewa klasyką, w różnych jej odsłonach. Bardzo często… » więcej 2018-11-21, godz. 10:53 Jednoczy Polaków, urzeka Europę: na tropie polskiego hymnu W audycji op. 116 (18/11/2018) Każdy go zna, każdy słyszał go co najmniej raz w życiu ale czy jasna jest jego historia i powiązania na gruncie klasyki europejskiej?… » więcej 2018-11-21, godz. 10:55 Muzycyna zmysłów czyli słów kilka o III Festiwalu Muzycyny W audycji op. 116 (18/11/2018) Ze wspólnych rozważań Marii Ołdak (muzyk) i Janusza Stasiaka (lekarz) zrodziła się MUZYCYNA, a część długich rozmów znalazło… » więcej 2018-03-26, godz. 12:00 Pasjonujące spotkanie z muzyką Elsnera W audycji op. 76 (25/03/2018) "Historyczne wydarzenie" - to określenie dla wielu może wydawać się przesadzone. A jednak nie ulega wątpliwości, że pierwsze… » więcej 2018-03-07, godz. 14:28 Zarażeni akordeonowym wirusem... W audycji op. 73 (04/03/2018) Zgodnie z obietnicą Dariusz Kownacki - pedagog, pasjonat i skarbnica wiedzy o akordeonie - przybył do studia Radia Opole wraz ze… » więcej 2018-03-07, godz. 17:16 Polski barok: nieodkryty, niezrozumiały czy nieoswojony? W audycji op. 73 (04/03/2018) Co wiemy o baroku? Chyba niewiele. Czy umiemy go słuchać i czy jest on dla nas, ludzi XXI wieku, zrozumiały? Paradoksalnie, uporządkowana… » więcej 2018-02-28, godz. 12:00 Akordeon bez tajemnic: "Wszyscy jesteśmy akordeonistami!" W audycji op. 72 (25/02/2018) Kojarzy się z romantyczną scenerią francuską, a także z bardzo esencjonalnym i emocjonalnym tangiem... Czy słusznie? Sprawdzaliśmy… » więcej 2018-02-20, godz. 00:00 Muzyka, która łączy i wychowuje. Słów kilka o Wrzosoli 2018 W audycji op. 71 (18/02/2018) Muzyka, śpiew, rozwój muzyczny - to bardzo ważne aspekty naszego życia. W połowie marca odbędzie się już XVI spotkanie pod… » więcej 2018-02-14, godz. 18:26 Muzyczne wsparcie z głębi serca W audycji op. 68 (28/01/2018) Podczas gdy jedni nie liczą się z kosztami karnawałowej zabawy, inni organizują niezapomniane koncerty z udziałem zdolnej młodzieży… » więcej 2017-12-11, godz. 19:04 Wyścig saksofonu z fortepianem W audycji op. 57 (10/12/2017) Do świąt jeszcze daleko. Pozornie. Wszyscy dobrze wiemy, że wyścig po prezenty i inne sprawunku trwa, sprawdziliśmy więc jak… » więcej
1234
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »