Naszym pierwszym gościem był gospodarz spotkania, Lucjan Dzumla, dyrektor Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej. – Tradycja tych spotkań jest dłuższa o trzy lata niż historia DWPN, początkowo były to Konwersatoria im. Eichendorffa – mówił nasz gość. – Wcześniej za te spotkania były odpowiedzialne środowiska zainteresowane badaniem historii Śląska, w tym, co należy podkreślić, zawsze obecne były środowiska kościelne. To impreza, którą można nazwać seminarium górnośląskim, bo mamy zawsze gości z województwa śląskiego oraz gości z Czech. Zawsze staramy się o to, by patrzeć na wielkie problemy z perspektywy naszego regionu. Te spotkania mają charakter naukowy, ale chcemy, by były także popularnonaukowe, by ich przesłanie trafiało do wszystkich. Za rok mamy seminarium jubileuszowe, będzie poświęcone zakończeniu II wojny światowej.

Naszym kolejnym gościem był prof. Krzysztof Zuba, opiekun naukowy seminarium. Spytaliśmy go, gdzie podziała się Unia Europejska, do której wstępowaliśmy 15 lat temu. – Można by stwierdzić: wszystko wpłynie. To prawda, że kryzysy, takie jak brexit, przyćmiły nam debatę o unii. Ale one same są immanentną częścią funkcjonowania unii. Europa, do której wchodziliśmy, nie jest nam dana raz na zawsze, to coś bardzo dynamicznego, o co trzeba walczyć każdego dnia. Nigdy nie było zgody co do kierunku rozwoju unii, opcja federalistyczna została zakwestionowana już w latach 60. XX wieku za sprawą de Gaulle’a. Unia to trochę jazda bez trzymanki, dwa kroki w przód, jeden krok w tył, to wszystko się zmienia. Logika niekonsekwencji stanowi istotę rozwoju Unii Europejskiej – mówił nasz gość.

W seminarium w Kamieniu Śląskim zjawił się także Marek Witek, pełnomocnik marszałka do spraw wielokulturowości. – Przyszedłem, by podyskutować, jak widzimy nasz region w Europie jako Ślązacy, jako mieszkańcy Śląska. Dobrze, że w ogóle widzimy się w Europie, bo nie wszyscy chcą w niej być. Ja się widzę jak najbardziej, to jest to miejsce, do którego Polska i Śląsk powinni dążyć. Europa ojczyzn czy regionów? Mamy zamieszki w Katalonii, które pokazują, że dla wielu ludzi regiony są bardzo ważne. Europa i tak jest dość rozdrobniona jako kontynent i osobiście myślę, że na regionach można wiele zbudować. Teraz mamy wielu imigrantów, co stawia przed nami wiele nowych wyzwań – mówił Witek.

Moderatorem wtorkowej debaty był red. Marek Twaróg, redaktor naczelny „Dziennika Zachodniego”, największej gazety regionalnej w województwie śląskim. – Jesteśmy trochę rozczarowani, wszyscy liczyliśmy na więcej w 2004 roku, myśleliśmy, że ta nasza regionalna tożsamość – choć zostaliśmy rozbici na trzy województwa – będzie się wzmacniała – będzie wzmocniona i będziemy mieli większy wpływ na to, co się będzie z nami działo. Tak się nie stało. Inna sprawa, że te nasze ideowe pragnienia śląskie były niezborne i nie patrzymy w jednym kierunku. Gdy pytasz mnie wprost, dlaczego dziś Ruch Autonomii Śląska nie istnieje politycznie, to jest to efekt pewnego kryzysu przywództwa, czyli odsunięcia się na bok Jerzego Gorzelika. Ten ruch się w takiej formule już nie odrodzi, myślę, że dziś Ślązacy powinni walczyć o woje poprzez partie ogólnopolskie. To czas pokazał - mówił nasz gość.

Jeden z wtorkowych paneli dotyczył także zbieżności i rozbieżności polskich i niemieckich interesów w Unii Europejskiej. – Kiedyś mieliśmy wspólnotę wartości, dziś mamy raczej wspólnotę rozbieżności – mówiła prof. Aleksandra Tczcielińska-Polus. – Oczywiście wciąż mamy wspólne interesy, ale coraz więcej nas dzieli. Kiedyś wiele sobie obiecywaliśmy po Trójkącie Weimarskim, ale minister Waszczykowski stwierdził, że jego potencjał się wyczerpał. Inaczej patrzymy na kwestie migracyjne, na politykę klimatyczną, na politykę obronną, na gazociągi Nord Stream. Ale, co ciekawe, niemieccy politycy oficjalnie nie wypowiadali się na temat praworządności w Polsce, zostawili tę kwestię Unii Europejskiej.