Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Mija 80. rocznica walk partyzanckich w Lasach Janowskich…
2024-06-11, 15:45 Autor: Roman Juranek

Mija 80. rocznica walk partyzanckich w Lasach Janowskich i Lipskich

Pomnik poległych pod Osuchami partyzantów [fot.Pawelosuch/wikipedia/domena publiczna]
Pomnik poległych pod Osuchami partyzantów [fot.Pawelosuch/wikipedia/domena publiczna]
Mija 80 lat od rozpoczęcia - 11 czerwca 1944 roku - zmasowanej niemieckiej operacji antypartyzanckiej w Lasach Janowskich i Lipskich na Lubelszczyźnie. Starcia, trwające do 15 czerwca 1944 roku, są przez historyków uważane za największą potyczkę partyzancką na ziemiach polskich podczas II wojny światowej.
W czerwcu 1944 roku teren walk stanowił dla hitlerowców zaplecze frontu wschodniego o ważnym znaczeniu strategicznym - przebiegały tamtędy ważne linie kolejowe i drogi, znajdowały się magazyny z zaopatrzeniem dla wojsk, co dawało możliwość szybkiego przerzucania żołnierzy i zaopatrzenia na front. Na terenie Lubelszczyzny działało wiele organizacji partyzanckich - Armii Krajowej, Armii Ludowej i Batalionów Chłopskich, a także oddziały sowieckie. Partyzanci atakowali linie kolejowe, stacje, mosty i posterunki policji.

Niemcy postanowili otoczyć i zniszczyć działające w Lasach Janowskich i Lipskich grupy partyzanckie w operacji pod kryptonimem "Sturmwind 1" ("Wicher 1"). Działania wojsk lądowych były wspierane z powietrza przez samoloty Luftwaffe, zarówno rozpoznawcze, jak i bojowe.

Kulminacyjnym punktem hitlerowskiej akcji antypartyzanckiej była stoczona 14 czerwca bitwa na Porytowym Wzgórzu w Lasach Janowskich. W jednym miejscu znalazły się tam obok siebie partyzanckie oddziały radzieckie, Armii Ludowej i partyzantka niepodległościowa AK, w sumie około trzech tysięcy ludzi. W obliczu trudnej sytuacji partyzanci powołali wspólne dowództwo całości zgrupowania. Przeciwko nim stanęło około 30 tysięcy wojsk niemieckich.

W ciągu dnia partyzanci odparli ponad 50 niemieckich ataków. Mimo wielokrotnej przewagi sił, a także użycia artylerii i samolotów, Niemcom nie udało się rozbić zgrupowania. W nocy, pod osłoną deszczu, partyzanci, znający doskonale każdą ścieżkę w terenie, znaleźli lukę i wymknęli się Niemcom z okrążenia. Część z nich przedostała się do Puszczy Solskiej, gdzie hitlerowscy w dniach 16-25 czerwca przeprowadzili kolejną operację "Sturmwind 2".

Szacuje się, że podczas hitlerowskich działań antypartyzanckich w Lasach Janowskich i Lipskich poległo około 200 partyzantów. Straty w ludziach po stronie niemieckiej wyniosły 495 zabitych.

Po wojnie utworzono cmentarz partyzancki na Porytowym Wzgórzu, odsłonięto także pomnik przedstawiający pięciu biegnących partyzantów, pomiędzy którymi wybucha granat. Obok znajduje się krzyż i głaz ku pamięci poległych żołnierzy.

Zobacz także

2024-09-21, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 21 września » więcej 2024-09-20, godz. 21:30 „Łączka i inne miejsca poszukiwań” – zgłoszenia do projektu do 7 października. Trwa VIII edycja projektu edukacyjnego „Łączka i inne miejsca poszukiwań”. Projekt został przygotowany przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji, Centralny… » więcej 2024-09-20, godz. 20:51 Przegląd filmów o księdzu Popiełuszce rozpoczyna obchody 40. rocznicy jego śmierci Przegląd filmowy "Popiełuszko. Kazania na dziś" rozpoczyna obchody 40. rocznicy śmierci kapłana męczennika, kapelana Solidarności. Pokazy filmów o błogosławionym… » więcej 2024-09-20, godz. 11:00 Cykl "Kulisy historii" - gen. Jan Kruszewski – dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza. 12 września 2024 roku na warszawskich Powązkach spoczęły doczesne szczątki generała Jana Kazimierza Kruszewskiego. Zostały przeniesione z pod paryskiego… » więcej 2024-09-20, godz. 09:00 85 lat temu zmarł Tadeusz Dołęga-Mostowicz 85 lat temu, 20 września 1939 roku, zmarł Tadeusz Dołęga-Mostowicz, jeden z najpoczytniejszych polskich pisarzy XX wieku, autor powieści "Kariera Nikodema… » więcej 2024-09-20, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 20 września » więcej 2024-09-19, godz. 18:00 Konkurs na Najlepszy Debiut Historyczny Roku w zakresie historii najnowszej IPN oraz Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk ogłosiły siedemnastą edycję Konkursu im. Władysława Pobóg-Malinowskiego na Najlepszy… » więcej 2024-09-19, godz. 16:11 Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie zagra na 10-leciu Muzeum POLIN Orkiestra Polskiego Radia zagra na 10-leciu otwarcia wystawy stałej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Koncert „Mir zenen do. Jesteśmy tutaj”… » więcej 2024-09-19, godz. 11:00 81 lat temu z niemieckiego oflagu w Dössel uciekło niemal 50 polskich żołnierzy 81 lat temu, w nocy z 19 na 20 września 1943 roku, z Oflagu VI B Dössel koło Warburga, podziemnym tunelem, uciekło 47 polskich żołnierzy. Większość z… » więcej 2024-09-19, godz. 09:00 85 lat temu zakończyła się bitwa o Kępę Oksywską w Gdyni 85 lat temu, 19 września 1939 roku, zakończyła się bitwa o Kępę Oksywską w Gdyni. Po kilkunastu dniach obrony w okrążeniu przed przeważającymi siłami… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »