Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 100 lat temu urodził się Andrzej Wolski 'Jur'…
2024-10-05, 22:33 Autor: IAR/D.Panek/K.Koziełł/B.Falkowska/dok.

100 lat temu urodził się Andrzej Wolski "Jur", żołnierz AK, uczestnik akcji pod Arsenałem

Arsenał 1945 widok z ulicy Bielańskiej [Fot. źródło: S. Lorentz (red.), Walka o dobra kultury Warszawa 1939–1945. Tom I/wikipedia/domena publiczna]]
Arsenał 1945 widok z ulicy Bielańskiej [Fot. źródło: S. Lorentz (red.), Walka o dobra kultury Warszawa 1939–1945. Tom I/wikipedia/domena publiczna]]
100 at temu, 5 października 1924 roku, urodził się Andrzej Wolski, pseudonim "Jur", uczestnik Powstania Warszawskiego, żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej. Był najmłodszym z wykonawców akcji pod Arsenałem. Po II wojnie światowej skazany za rzekomą próbę obalenia systemu socjalistycznego. Zmarł na emigracji w Kanadzie, 28 kwietnia 2011 roku.
Gdy rozpoczęła się II wojna światowa miał 15 lat. Podczas obrony Warszawy służył w Wojennym Pogotowiu Harcerzy, działał w Szarych Szeregach, a następnie w AK. Należał do grupy wykonawców akcji pod Arsenałem, podczas której żołnierze Szarych Szeregów odbili z rąk gestapo harcmistrza Jana Bytnara, pseudonim "Rudy”, i 20 innych więźniów politycznych. Namalowany przez "Jura" napis "Polska Zwycięży" na murze okalającym tory Wyścigów Konnych na Służewcu dotrwał do 1946 roku.

W 1944, po upadku Powstania Warszawskiego, trafił do niemieckiej niewoli. Po wyswobodzeniu obozu w Sandbostel wyjechał do Francji, ale w 1946 wrócił do Polski. Trzy lata później został aresztowany przez UB, osądzony i skazany na 10 lat więzienia, jako "wróg ludu, usiłujący siłą obalić władzę ludową". Na wolność, dzięki amnestii, wyszedł w 1954 roku. W areszcie i więzieniu spędził ponad pięć lat.

Ukończenie studiów na Politechnice Warszawskiej i prace badawcze, które prowadził pozwoliły mu na wyjazd do Zairu (obecnie Demokratyczna Republika Konga). W 1970 roku zamieszkał w Kanadzie. Był profesorem na Université de Moncton. Pracował również na uczelniach w Senegalu, Gabonie i Ruandzie (obecnie Rwanda).

W latach 1990-1996 pełnił funkcję prezesa Kongresu Polonii Kanadyjskiej.

Wspomnienia wojenne i powojenne opisał w książkach: "Akcja Celestynów”, "Drzwi bez klamki” oraz "Powolne konanie”.

Andrzej Wolski został odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej i Warszawskim Krzyżem Powstania.

(więcej)

Andrzej Wolski urodził się 5 października 1924 roku w Warszawie. We wrześniu 1939 uczęszczał do III Gimnazjum Miejskiego. Naukę kontynuował na tak zwanych tajnych kompletach. W 1943 roku zdał maturę i rozpoczął edukację w Państwowej Szkole Technicznej w Warszawie.

W konspiracji "Jur" działał od 1939 roku, początkowo w niezorganizowanych strukturach harcerskich, a następnie w tworzących się Szarych Szeregach. Uczestniczył w akcjach małego sabotażu, malowaniu kotwic Polski Walczącej i znaków "V". Po sformowaniu Grup Szturmowych Szarych Szeregów brał udział w akcjach: pod Arsenałem i "Celestynów", podczas której przejęto pociąg transportujący więźniów do niemieckiego obozu zagłady. W 1944 roku ukończył konspiracyjną szkołę podchorążych "Agricola”, uzyskując stopień kaprala podchorążego.

Podczas Powstania Warszawskiego walczył w batalionie "Zośka” w Zgrupowaniu "Radosław” na Woli i na Starówce. Dwukrotnie był ranny. Brał udział w obronie przyczółku czerniakowskiego w oczekiwaniu na desant żołnierzy sowieckich. 24 września 1944 roku dostał się do niewoli i został wywieziony do obozu dla jeńców wojennych. Wyzwolony przez armię brytyjską, wyjechał do Francji, gdzie został oddelegowany na studia w Université de Grenoble.

Do Warszawy wrócił w lipcu 1946 roku i podjął studia na Wydziale Elektroniki na Politechnice Warszawskiej. Został zatrzymany 3 stycznia 1949 roku, przez Urząd Bezpieczeństwa, podczas akcji wymierzonej w byłych żołnierzy batalionu "Zośka” i Zgrupowania "Radosław”, a następnie - skazany na 10 lat więzienia za rzekomą próbę obalenia systemu.

Po wyjściu na wolność w 1954 roku wrócił na studia na Politechnice Warszawskiej, gdzie uzyskał tytuł magistra, a następnie doktora nauk technicznych. Od 1967 roku przebywał na kontrakcie w Afryce, gdzie pracował jako profesor elektroniki na Uniwersytecie w Zairze.

W 1970 roku zamieszkał w Kanadzie. Stworzył Wydział Elektryczny w École de Technologie Supérieure na Université du Québec a Montréal.

Był autorem 22 prac naukowych, licznych publikacji i artykułów z zakresu elektroniki.

Zmarł 28 kwietnia 2011 roku w Montrealu. Jego prochy sprowadzono do Polski i 5 września 2011 złożono w Panteonie Polski Podziemnej na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Zobacz także

2024-10-30, godz. 09:00 175 lat temu w Paryżu odbył się pogrzeb Fryderyka Chopina 175 lat temu - 30 października 1849 roku - w Paryżu odbył się pogrzeb Fryderyka Chopina, najwybitniejszego polskiego kompozytora i pianisty. Twórcy, o którym… » więcej 2024-10-30, godz. 08:00 W Gliwicach o powojennej reemigracji: „siedziałam w oknie i płakałam” W Muzeum w Gliwicach we wtorek rozpoczęła się międzynarodowa konferencja naukowa o powojennej reemigracji, m.in. z Francji do Polski. O motywach przyjazdów… » więcej 2024-10-30, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 30 października » więcej 2024-10-29, godz. 19:08 W Zwoli upamiętniono J. Sucheckiego i J. Wolskiego [DŹWIĘK] W Zwoli w powiecie kozienickim Instytut Pileckiego upamiętnił kolejnych Polaków zamordowanych przez Niemców za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej. Uroczystość… » więcej 2024-10-29, godz. 13:00 "Przyszła pora na Melchiora” - 60 lat temu zaczął się proces Wańkowicza Proces, w którym oskarżono Melchiora Wańkowicza o "propagowanie materiałów oczerniających i poniżających PRL", przeszedł do historii jako - jeden z nielicznych… » więcej 2024-10-29, godz. 11:30 W Zwoli Instytut Pileckiego upamiętni kolejnych Polaków zamordowanych przez Niemców za pomoc Żydom W Zwoli w powiecie kozienickim na Mazowszu Instytut Pileckiego upamiętni kolejnych Polaków zamordowanych przez Niemców za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej… » więcej 2024-10-29, godz. 10:53 80 lat temu żołnierze gen. Stanisława Maczka wyzwolili Bredę 80 lat temu, 29 października 1944 roku, żołnierze 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka wyzwolili Bredę, miasto i ważny węzeł komunikacyjny… » więcej 2024-10-29, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 29 października » więcej 2024-10-28, godz. 21:40 Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki laureatami Nagrody POLIN 2024 Laureatami głównej Nagrody POLIN 2024 zostali Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki. Nagrodę Specjalną POLIN Kultura i Media odebrał ksiądz Adam Boniecki… » więcej 2024-10-28, godz. 13:00 Polskie miejsca pamięci na szlaku zesłańców - Azja Centralna, Iran i Afryka W Azji Centralnej, na terytoriach państw powstałych po rozpadzie ZSRR, znajduje się wiele polskich cmentarzy, gdzie spoczywają żołnierze armii gen. Władysława… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »