Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-09-12, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
12 września
1635 - W Sztumskiej Wsi zawarty został rozejm polsko-szwedzki; zgodnie z jego postanowieniami Szwedzi wycofali się z miast i portów Pomorza Gdańskiego, pozostając jednak w Inflantach.

1637 - W kościele św. Jana w Warszawie król Władysław IV Waza poślubił Cecylię Renatę Habsburżankę, córkę cesarza Ferdynanda II.

1683 - Pod Wiedniem koalicja wojsk chrześcijańskich dowodzonych przez króla Jana III Sobieskiego pokonała armię turecką.

1733 - Na warszawskiej Woli na sejmie elekcyjnym Stanisław Leszczyński wybrany został na króla Polski.

1814 - W Suchej koło Węgrowa na Podlasiu urodził się August Cieszkowski, filozof, ekonomista, działacz społeczny.

1823 - W Beremianach na Podolu urodził się Kornel Ujejski, poeta, publicysta.

1914 - W Ryżawce w rejonie humańskim urodził się Janusz Żurakowski, pilot myśliwski, oblatywacz; uczestnik kampanii polskiej 1939 r. i Bitwy o Anglię; od 1942 r. dowódca polskiego 316 Dywizjonu Myśliwskiego; od 1944 r. pilot doświadczalny w brytyjskim ośrodku badawczym lotnictwa wojskowego w Boscombe Down; pierwszy Polak pilotujący samoloty odrzutowe i pionier odrzutowej akrobacji.

1916 - W Sankt Petersburgu zmarł Zygmunt Balicki, jeden z przywódców ruchu narodowo-demokratycznego, współtwórca Ligi Narodowej.

1917 - W Warszawie mocarstwa okupacyjne powołały Radę Regencyjną, która miała sprawować najwyższą władzę w Królestwie Polskim.

1921 - We Lwowie urodził Stanisław Lem, klasyk literatury science fiction, filozof, futurolog i eseista; jego książki "Powrót z gwiazd", "Solaris", "Opowieści o pilocie Pirxie", "Dzienniki Gwiazdowe", "Cyberiada" weszły do kanonu najsłynniejszych dzieł science fiction XX w.

1930 - W Warszawie urodził się Piotr Skrzynecki, założyciel kabaretu Piwnica pod Baranami, jego wieloletni konferansjer i lider.

1930 - W Nowym Sączu urodził się Jerzy Wójcik, operator i reżyser filmowy, współtwórca polskiej szkoły filmowej, pedagog.

1939 - Kampania polska: Francusko-brytyjska konferencja polityczno-wojskowa w Abbeville podjęła decyzję o wstrzymaniu alianckich działań zaczepnych na froncie zachodnim. Władze RP nie zostały o tym poinformowane.

1939 - Kampania polska: Pierwsze oddziały niemieckie zaatakowały Lwów.

1941 - W Tarnowie rozstrzelana została przez Niemców Helena Marusarzówna, narciarka, wielokrotna mistrzyni Polski; w czasie II wojny światowej działała w konspiracji jako kurier tatrzański.

1942 - Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski zatwierdził plan formowania Armii Polskiej na Wschodzie.

1945 - Rząd Jedności Narodowej uznał za nieobowiązujący konkordat zawarty z Watykanem w 1925 r.

1950 - Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński oraz kard. Adam Sapieha wystosowali do Bolesława Bieruta list dotyczący zwalczania Kościoła przez władze państwowe.

1960 - W Goworowie pod Ostrołęką urodził się Wojciech Jagielski, dziennikarz, reporter zajmujący się problematyką Afryki, Azji Środkowej, Kaukazu i Zakaukazia; opublikował m.in. książki "Dobre miejsce do umierania", "Modlitwa o deszcz", "Wieże z kamienia", "Nocni wędrowcy".

1961 - Początek działalności Warszawskiej Opery Kameralnej.

1964 - W Londynie zmarł Sergiusz Piasecki, pisarz, autor "Kochanka Wielkiej Niedźwiedzicy".

1967 – Prezydent Francji Charles de Gaulle zakończył tygodniową wizytę w PRL.

1968 - W Warszawie zmarł Ryszard Siwiec, który 8 września 1968 r., podczas centralnych dożynek na Stadionie X-lecia, podpalił się na oczach tłumów, protestując przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji.

1970 - W Krakowie zmarł Jan Sztaudynger, poeta, fraszkopisarz.

1978 - Premiera filmu "Gdziekolwiek jesteś Panie Prezydencie" w reżyserii Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego.

1989 - Sejm powołał rząd premiera Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego prezesa Rady Ministrów w Polsce od zakończenia II wojny światowej.

1990 - W Warszawie zmarła Irena Eichlerówna, jedna z najwybitniejszych polskich aktorek teatralnych, przez ponad pół wieku związana z Teatrem Narodowym w Warszawie.

1991 - W Chicago zmarł Feliks Konarski, pseudonim Ref-Ren, pisarz, kierownik artystyczny i literacki teatrów rewiowych; w czasie II wojny światowej więzień sowieckich łagrów, następnie w armii gen. Władysława Andersa; autor słów pieśni "Czerwone maki na Monte Cassino".

1995 - W Hausach w Niemczech zmarł Ernest Pohl, piłkarz, zawodnik m.in. Górnika Zabrze i Legii Warszawa; najskuteczniejszy strzelec w historii ekstraklasy z dorobkiem 186 goli; w latach 1955-1964 wystąpił w 46 oficjalnych meczach reprezentacji Polski, w których zdobył 39 goli.

2004 - W Warszawie zmarł Marek Karp, historyk, założyciel i wieloletni dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich.

2005 - W Warszawie zmarł Józef Słotwiński, reżyser teatralny, jeden z twórców Teatru Telewizji, autor i główny reżyser telewizyjnej "Kobry".

2009 - W finale mistrzostw Europy w siatkówce rozgrywanych w Turcji Polska reprezentacja pokonała drużynę Francji.

2021 – W warszawskiej Świątyni Opatrzności Bożej ogłoszono beatyfikację kardynała prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego i siostry Marii Róży Czackiej.

Zobacz także

2024-09-17, godz. 13:00 80 lat temu rozpoczęła się operacja Market Garden 80 lat temu, 17 września 1944 roku, rozpoczęła się operacja Market Garden przeprowadzona przez aliantów pod Arnhem w Holandii z udziałem polskich żołnierzy… » więcej 2024-09-17, godz. 12:00 85 lat temu utworzono konspiracyjną Tajną Organizację Wojskową 85 lat temu, 17 września 1939 roku, w dniu napaści Związku Sowieckiego na Polskę, w Stanisławowie utworzono Tajną Organizację Wojskową. Była to konspiracyjna… » więcej 2024-09-17, godz. 11:00 Dziś przypada Dzień Sybiraka 17 września - w rocznicę sowieckiej agresji na Polskę w 1939 roku - przypada Dzień Sybiraka. Został ustanowiony przez Sejm w 2013 roku, by oddać hołd wszystkim… » więcej 2024-09-17, godz. 10:00 85 lat temu doszło do napaści sowieckiej na Polskę 85 lat temu, 17 września 1939 roku, doszło do napaści sowieckiej na Polskę. Na wschodnie tereny naszego kraju wkroczyła Armia Czerwona. Tym samym zrealizowała… » więcej 2024-09-17, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 17 września » więcej 2024-09-16, godz. 13:00 Wystawa portretów Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Jadwiga Wolf, Tadeusz Stankiewicz, Leszek Mikołajkow - Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata, którzy już odeszli. Między innymi portrety tych osób uwiecznili… » więcej 2024-09-16, godz. 11:00 Trzeci odcinek podcastu Polskiego Radia "A więc wojna!" W internecie dostępny jest już najnowszy odcinek podcastu "A więc wojna! Wrzesień 1939 roku w archiwach Polskiego Radia". W trzecim odcinku autorzy dzięki… » więcej 2024-09-16, godz. 09:00 90 lat temu Polacy wygrali zawody lotnicze Challenge 1934 90 lat temu, 16 września 1934 roku, pilot Jerzy Bajan i mechanik Gustaw Pokrzywka wygrali odbywające się w Warszawie międzynarodowe zawody lotnicze Challenge… » więcej 2024-09-16, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 16 września » więcej 2024-09-15, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 15 września » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »