Radio Opole » Publicystyka w Radiu Opole » Loża Radiowa (rozmowy w latach 2014 - 2021) » 14.03.2014 Gerard Kurzaj o tym, jak pierwszą polską…
2014-03-14, 15:32 Autor: Radio Opole

14.03.2014 Gerard Kurzaj o tym, jak pierwszą polską parafię w Teksasie założyli Ślązacy na niemieckich papierach namówieni przez franciszkanina z Płużnicy

Gdy zaczyna padać deszczy, tłumnie wychodzą z restauracji, by się nim nacieszyć. Bo u nich ostatnio raz padało może pół roku wcześniej. są tak zachwyceni wszystkim, co śląskie i polskie, że potrafią obfotografować wszystkie potrawy albo wykupi kufle z logo ulubionego śląskiego piwa. O kim mowa? O amerykańskich potomkach Ślązaków, którzy gromadnie wyemigrowali do Teksasu dokładnie 160 lat temu, w 1854 roku.

Gerard KurzajO śląskich Teksańczykach opowiada nam Gerard Kurzaj, prezes Towarzystwa Przyjaciół Sławięcic, którego brat, k., Franciszek Kurzaj, został posłany do Teksasu jako duszpasterz przez arcybiskupa Alfonsa Nossola, który już pod koniec lat 70. zaczął rozwijać kontakty z potomkami emigrantów z Płużnicy i innych śląskich wiosek.

Można by rzec, że historia się powtarza. W połowie XIX wieku za ocean popłynął ks.Leopold Moczygemba, franciszkanin rodem z Płużnicy, którego papież wysłał do Ameryki, by opiekował się duchowo niemieckimi emigrantami podbijającymi właśnie Dziki Zachód.

- To ksiądz Moczygemba napisał do krewnych i znajomych, by sprzedali wszystko i przyjechali do Teksasu, bo tu jest ziemia i wszystko, czego nie ma Prusach - opowiada Gerard Kurzaj.

Wyruszyło całe 100 rodzin, wozami, koleją (uruchomioną raptem 9 lat wcześniej), wreszcie statkiem, który płynął do Zatoki Meksykańskiej osiem tygodni, mijając Santo Domingo czy Kubę, na której "żyją Negry", jak pisali w listach do bliskich w starym kraju. Wiele tych listów się zachowało, to dziś kapitalna kopalnia wiadomości o mentalności tamtych ludzi.

Historia zdobywania przez Ślązaków własnego miejsca na Dzikim Zachodzie to już odrębna karta: było im za gorąco (to wysokość Kairu), Komancze skalpowali, trzeba było uważać na grzechotniki i docinki sąsiadów, którym, nie podobały się za krótkie - bo pokazujące kostki - spódnice Ślązaczek. Była wreszcie Wojna Secesyjna, w której jako Teksańczycy musieli walczyć po stronie Konfederacji, choć podobno często przechodzili na stronę Unii, bo jako wykształceni Europejczycy wcale nie pochwalali niewolnictwa.

A finał? W Stanach żyje dziś 200 tysięcy ich potomków, są wśród nich milionerzy, farmerzy, hodowcy z tysiącami sztuk bydła, duchowni, dziennikarze. I wciąż nie brak tych, którzy potrafią "rządzić" piękną, staropolską śląska gwarą. Przyjeżdżają do starego kraju regularnie i pytają, jak można było porzucić taką piękną ziemię?

Gerard Kurzaj to kapitalny gawędziarz, musicie go posłuchać. A potem wybrać się do Muzeum Diecezjalnego w Opolu na wystawą o śląskich Teksańczykach. Macie czas do 11 maja.

Posłuchajcie:

Zobacz także

2021-12-31, godz. 13:15 Piotr Mielec podsumowuje kondycję branży turystycznej i działaność OROT-u » więcej 2021-12-31, godz. 08:50 Piotr Moc o nowej ramówce Radia Opole na 2022 rok: więcej pasm towarzyszących, więcej muzyki i akcja letnia wspólna… - Będzie dużo muzyki, bo słuchacze to lubią. Przekonaliśmy się o tym w ostatnim czasie kiedy zmieniliśmy playlistę, tej przestrzeni muzycznej jest więcej… » więcej 2021-12-30, godz. 12:53 "Pracodawcy, związkowcy, eksperci" radiowa debata o technologii 5G i brakujących rękach do pracy w Norwegii » więcej 2021-12-30, godz. 12:53 "Prosto z sejmu" w Loży radiowej. Magdalena Ogórek rozmawia z publicystą Piotrem Semką COVID-19, media, politycy, internetowy hejt - w dzisiejszym programie redaktor Magdalena Ogórek w rozmowie z publicystą Piotrem Semką ("Do Rzeczy") podsumowali… » więcej 2021-12-30, godz. 09:43 Sebastian Szczurek o Rodzinnym Kapitale Opiekuńczym i zmianach w 500 plus » więcej 2021-12-29, godz. 13:09 Martyna Kolemba o aplikacji edukacyjnej (O)polska Historia - Aplikacja pokazuje dzieje naszego regionu - mówiła w Popołudniowej Loży Radowej Martyna Kolemba Gaschka, rzecznik wojewody opolskiego. » więcej 2021-12-29, godz. 12:57 Piotr Bujak o dofinansowaniu budowy obwodnicy Głogówka ale i problemie związanym z wkładem własnym do inwestycji - Dla nas to historyczna szansa, ale trochę jesteśmy na zakręcie - mówił w samorządowej odsłonie Loży Radiowej Piotr Bujak, burmistrz Głogówka. O środki… » więcej 2021-12-29, godz. 08:57 Dariusz Madera podsumowuje rok pracy szpitala tymczasowego i szczepieniach na COVD-19 - Widzimy, że tych pacjentów po szczepieniach trafia do szpitala tymczasowego bardzo mało - mówił w Porannej Loży Radiowej dyrektor Uniwersyteckiego Szpitala… » więcej 2021-12-28, godz. 16:11 "Spięcie" - magazyn międzynarodowy Piotra Cywińskiego i Michała Rachonia. Wśród gości: Sebastian Kaleta, Władysław… » więcej 2021-12-28, godz. 14:11 "Co tam Panie w polityce?" – zapraszają Piotr Gociek i Piotr Moc W ramach audycji Loża Radiowa, jak w każdy wtorek, Piotr Moc i Piotr Gociek analizują najważniejsze wydarzenia w polskiej polityce. O czym dziś w program… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »