Wśród zgromadzonych na uroczystości były Alicja Nabzdyk-Kaczmarek i Halina Piechota, których rodzice byli aktywnymi działaczami spod znaku Rodła.

- Działalność od początku była niezwykle trudna, a w okresie po wygaśnięciu Konwencji Genewskiej, czyli w 1937 roku, stała się już bardzo utrudniona. Na przełomie sierpnia i września 1939 roku większość działaczy Związku Polaków w Niemczech została najpierw uwięziona w areszcie w Opolu, a potem wywieziona do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Z rodziny mojej mamy to było sześć osób - mówi Alicja Nabzdyk-Kaczmarek.

- Ojciec bardzo intensywnie pracował, bardzo poświęcał się pracy w harcerstwie. Żeby te najmłodsze dzieci nie zapomniały języka polskiego. Ale również zaangażował się w Związek Śpiewaczy, działał właściwie w chórze Echo i w chórze Lutnia – mówi Halina Piechota.

W trakcie uroczystości pod pomnikiem Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego uczennica szkoły podstawowej w Baborowie odczytała 5 Prawd Polaków, które uchwalono na I Kongresie Polaków w Niemczech w 1938 roku.

- Jesteśmy Polakami. Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci. Polak Polakowi Bratem! Co dzień Polak Narodowi służy. Polska Matką naszą – nie wolno mówić o Matce źle – mówiła.

I Dzielnica Związku Polaków w Niemczech z siedzibą w Opolu powstała w lutym 1923 roku. Dlaczego tak się stało tłumaczył profesor Stanisław Marek.

- W małych, mniejszych regionach, ludzie się łączyli i tu faktycznie związek już istniał, tylko nie było jeszcze początkowo tej nazwy. Zwłaszcza, że zaczęli się jednoczyć nie tylko Polacy etniczni, mieszkający na Śląsku, ale także Polacy, którzy mieszkali w późniejszej Rzeszy, wcześniej to było jeszcze cesarstwo – mówi prof. Marek.

W I Dzielnicy, która obejmowała tereny Śląska Opolskiego zrzeszonych było 5100 osób w 104 kołach.