Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-05-15, 07:00 Autor:

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
15 maja
1306 – Książę Władysław Łokietek zajął Wawel, jednak sam Kraków pozostał wierny Czechom, aż do śmierci króla Wacława III w sierpniu tego samego roku.

1702 - Zmarł Feliks Kazimierz Potocki, hetman wielki koronny, zwycięzca w bitwie z Tatarami pod Podhajcami w 1698 r.

1815 - Książę Antoni Henryk Radziwiłł został namiestnikiem Wielkiego Księstwa Poznańskiego, powołanego przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III.

1863 - Powstanie styczniowe: w Płocku rozstrzelany został przez władze rosyjskie Zygmunt Padlewski, członek Komitetu Centralnego Narodowego, naczelnik warszawskiej organizacji miejskiej oraz Powstania w guberni płockiej.

1878 - Angielski inżynier William Lindley przedłożył władzom Warszawy projekt sieci wodociągowej.

1885 - W Dąbrowie koło Tarnowa urodził się Marian Kukiel, historyk wojskowości, minister obrony narodowej w rządzie RP na uchodźstwie w latach 1942-1949.

1890 - W Suchej Beskidzkiej urodził się Ferdynand Goetel, pisarz i publicysta; w 1943 r. w porozumieniu z Delegaturą Rządu RP na Kraj był członkiem delegacji zaproszonej przez władze niemieckie do Katynia.

1909 - W Krakowie założono Akademicki Związek Sportowy.

1917 - W Moskwie urodził się Jerzy Duszyński, aktor, wielki amant polskiego kina, odtwórca niezapomnianych ról w "Zakazanych piosenkach" i "Skarbie"; wystąpił również w filmach "Awantura o Basię" i "Śmierć prezydenta".

1922 - W Genewie podpisana została tzw. konwencja górnośląska pomiędzy Polską i Niemcami.

1925 - W Modlnicy koło Krakowa urodził się Tadeusz Bartosik, aktor, dyrektor i kierownik artystyczny Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie; wystąpił m.in. w filmach "Zezowate szczęście", "Historia współczesna", a także w serialach "Stawka większa niż życie" i "Doktor Murek".

1926 - Zamach majowy: Marszałek Sejmu Maciej Rataj, który po ustąpieniu prezydenta Stanisława Wojciechowskiego pełnił obowiązki głowy państwa, powołał nowy rząd z Kazimierzem Bartlem na czele.

1936 - Gen. Felicjan Sławoj Składkowski objął funkcję premiera i ministra spraw wewnętrznych; na stanowisku tym zasiadał do końca września 1939 r., będąc tym samym szefem najdłużej urzędującego gabinetu II RP.

1950 - Władze komunistyczne zlikwidowały Związek Harcerstwa Polskiego i rozpoczęły tworzenie Organizacji Harcerskiej w ramach ZMP.

1951 - Na konferencji prasowej zorganizowanej przez Kongres Wolności Kultury w Paryżu Czesław Miłosz ogłosił decyzję o pozostaniu na emigracji.

1954 - W Krakowie urodził się Jan Frycz, aktor; występował w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie i Starym Teatrze, obecnie w zespole Teatru Narodowego w Warszawie; zagrał m.in. w filmach "Pożegnanie jesieni", "Zwolnieni z życia", "Dwa księżyce", "Dama kameliowa", "Pestka", "Egoiści", "Tam i z powrotem", "Pornografia", "Pręgi", "Nigdy w życiu!", "Komornik", a także w serialu "Tajemnica twierdzy szyfrów".

1954 - W Rabce urodził się Janusz Stokłosa, kompozytor, muzyk.

1956 - Stanisław Królak, jako pierwszy polski kolarz, wygrał Wyścig Pokoju.

1977 - W Krakowie po śmierci Stanisława Pyjasa studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego powołali Studencki Komitet Solidarności - pierwszą niezależną organizację studencką w PRL.

1977 - W Nowej Hucie kardynał Karol Wojtyła konsekrował kościół p.w. Matki Boskiej Królowej Polski.

1991 - Premiera filmu "Podwójne życie Weroniki" w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.

1993 - W Warszawie zmarł Andrzej Kuśniewicz, prozaik, eseista, poeta; autor "Lekcji martwego języka", "Króla Obojga Sycylii", "Mieszanin obyczajowych".

1993 - Premiera filmu "Kolejność uczuć" w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

1997 - W Warszawie zmarł Andrzej Drawicz, pisarz, krytyk literacki, tłumacz, znawca literatury rosyjskiej i problematyki wschodniej; prezes Komitetu ds. Radia i Telewizji w latach 1989-1991.

2022 - Zmarł aktor teatralny i filmowy, reżyser i scenarzysta Ignacy Gogolewski, niezapomniany Antek Boryna z "Chłopów" Jana Rybkowskiego, występował na deskach stołecznego Teatru Polskiego, Dramatycznego, Współczesnego i Narodowego. Kierował Teatrem Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie oraz Teatrem Rozmaitości w Warszawie. W latach 2005-2006 był prezesem ZASP-u.

2022 – Zmarł Stanisław Kulon, rzeźbiarz, nauczyciel akademicki, profesor sztuk plastycznych, autor m.in. monumentalnego Pomnika Chwała Saperom w Warszawie oraz serii obrazów upamiętniających sowieckie deportacje obywateli II RP z Kresów.

2022 – Zmarł Jerzy Trela, aktor teatralny i filmowy oraz profesor krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych. Zagrał w życiu około 350 ról teatralnych i filmowych. Na dużym ekranie zagrał m.in. męża Ireny w "Kobiecie samotnej" (Agnieszka Holland, 1981); Hiszpana w "Matce Królów" (Janusz Zaorski); Pana Bronka w "Trzech kolorach. Białym" (Krzysztof Kieślowski) i Podkomorzego w "Panu Tadeuszu" (Andrzej Wajda).

Zobacz także

2024-05-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 maja » więcej 2024-05-27, godz. 22:08 NCK ogłosiło wyniki naboru do konkursu "Do hymnu" Sto pięćdziesiąt szkół podstawowych weźmie udział w konkursie Narodowego Centrum Kultury "Do hymnu". To placówki z Polski i jedna działająca przy ambasadzie… » więcej 2024-05-27, godz. 11:00 82 lata temu Niemcy przeprowadzili egzekucję więźniów Pawiaka w Lesie Sękocińskim 82 lata temu, w nocy z 27 na 28 maja 1942 roku, w Lesie Sękocińskim w pobliżu Magdalenki funkcjonariusze SS rozstrzelali 224 więźniów Pawiaka, wśród nich… » więcej 2024-05-27, godz. 10:00 Adam Leszczyński: polski patriotyzm jest demokratyczny, niezwiązany z jednym światopoglądem Chcemy przypomnieć opinii publicznej, że mamy gigantyczny dorobek polskiej myśli politycznej, patriotycznej. Mamy do czynienia z polskim patriotyzmem, który… » więcej 2024-05-27, godz. 09:00 Wystawa "Stanisław Ligoń" w Panteonie Górnośląskim Wystawa o Stanisławie Ligoniu, przedwojennym dyrektorze katowickiej rozgłośni Polskiego Radia, została otwarta w Panteonie Górnośląskim w Katowicach. » więcej 2024-05-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 maja » więcej 2024-05-26, godz. 18:22 Nie żyje Ludwika Wujec Nie żyje Ludwika Wujec, polska fizyczka, działaczka polityczna, opozycjonistka z czasów PRL. O jej śmierci poinformował syn Paweł Wujec. Miała 83 lata. » więcej 2024-05-26, godz. 09:00 Premiera filmu IPN „Którzy ogień podsycą…” [DŹWIĘK] O bohaterach opozycji antykomunistycznej - prawie dziewięciu tysiącach osób odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności opowiada film dokumentalny „Którzy… » więcej 2024-05-26, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 26 maja » więcej 2024-05-25, godz. 13:13 Upamiętnienie rotmistrza Witolda Pileckiego w 76. rocznicę śmierci Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie organizuje obchody 76. rocznicy śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego. Odprawiona zostanie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »